علیرضا ولیزاده؛ علی خطیب جو؛ حسن شیرزادی؛ مهدی سلطانی
چکیده
هدف: به‌دنبال ممنوعیت استفاده از آنتی‌بیوتیک به‌عنوان محرک رشد در صنعت دام و طیور، استفاده از اسانس‌های گیاهی به‌عنوان جایگزینی مناسب برای آنتی‌بیوتیک‌های رایج در جیره طیور رونق گرفته است. گیاهان دارویی دارای مواد مؤثره مشخصی می‌باشند که در درمان بیماری یا پیشگیری از بروز بیماری به کار می‌روند. آویشن شیرازی (Zataria multiflora Boiss) از ...
بیشتر
هدف: به‌دنبال ممنوعیت استفاده از آنتی‌بیوتیک به‌عنوان محرک رشد در صنعت دام و طیور، استفاده از اسانس‌های گیاهی به‌عنوان جایگزینی مناسب برای آنتی‌بیوتیک‌های رایج در جیره طیور رونق گرفته است. گیاهان دارویی دارای مواد مؤثره مشخصی می‌باشند که در درمان بیماری یا پیشگیری از بروز بیماری به کار می‌روند. آویشن شیرازی (Zataria multiflora Boiss) از خانواده نعناعیان (لامیاسه) به شکل بوته و درختچه در نواحی کوهستانی، صخره‌ای و شیب‌دار مناطق مرکزی، جنوب و جنوب‌شرقی ایران (نواحی مختلفی مانند فارس، اصفهان و کرمان) رشد می‌کند. این گیاه به‌دلیل دارابودن ترکیبات فنولی (تیمول، کارواکرول، لینالول)، فلاونوئیدی (رزارینیک‌اسید، کافئیک‌اسید و ...) و ساپونینی در صنایع دارویی، آرایشی، بهداشتی و غذایی مورداستفاده قرار می‌گیرد. به سبب ویژگی‌های گوناگونی مانند خواص ضدالتهابی، ضدباکتری، ضدقارچی، ضدویروسی، ضدعفونی‌کننده، ضدنفخ، ضدتشنج، آنتی‌اکسیدانی و تقویت‌کننده سیستم ایمنی، از این گیاه برای درمان بیماری‌ها استفاده شده است. در برخی منابع اثرات بیهوش‌کنندگی و ضدصرع نیز برای این گیاه ذکر شده است. چالش پیش روی متخصصین تغذیه، تنظیم جیره‌های غذایی اقتصادی است که تا حد ممکن نزدیک به احتیاجات پرنده باشد. افزایش پروتئین جیره غذایی سبب افزایش تولید گرما در بدن جوجه‌ها و افزایش مصرف آب می‌شود که به‌دنبال آن مقدار رطوبت بستر افزایش می‌یابد. جوجه‌های تغذیه‌شده با جیره‌های عادی، اسیدهای آمینه غیرضروری خود را از اسیدهای آمینه ضروری مازاد می‌سازند، درحالی‌که در جیره‌های کم‌پروتئین (Low protein diets) ممکن است اسیدهای آمینه ضروری کم‌تری برای این منظور موجود باشد. استفاده از گیاهان دارویی که نقشی در بهبود هضم و جذب مواد مغذی دارند ممکن است به فراهم شدن اسیدهای آمینه ضروری و غیر ضروری بیشتر منجر شود.
روش پژوهش: مطالعه حاضر به‌منظور بررسی اثر آویشن شیرازی (Zataria multifolra) (صفر و 5/0 درصد جیره) و سطوح مختلف پروتئین (100 (CP100) یا 95 درصد (CP95) نیاز سویه) بر عملکرد، پاسخ‌های فیزیولوژیکی و کیفیت گوشت جوجه‌های گوشتی با استفاده از 280 قطعه جوجه گوشتی راس-308 (یک روزه، مخلوط دو جنس) در یک آزمایش فاکتوریل 2×2 در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار، پنج تکرار و 14 جوجه در هر تکرار انجام شد. فراسنجه‌های عملکرد رشد، پاسخ ایمنی، متابولیت‌های سرم خون، شمارش سلول‌های خونی، کیفیت گوشت و مورفولوژی ژژنوم مورد بررسی قرار گرفتند.
یافته‌ها: در دوره پایانی و کل دوره پرورش مصرف خوراک، وزن بدن و ضریب تبدیل خوراک، صفات تفکیک لاشه به جز چربی حفره بطنی تحت تأثیر پودر آویشن، سطوح مختلف پروتئین و اثر برهم‌کنش آن‌ها قرار نگرفت درحالی‌که افزودن پودر آویشن به جیره CP100 در دوره‌های آغازین و رشد منجر به بهبود وزن بدن و افزایش وزن بدن شد (05/0>P). استفاده از پودر آویشن در جیره CP95 سبب کاهش غلظت کلسترول و LDL سرم و افزایش غلظت HDL شد. جیره CP95 باعث افزایش پروتئین کل و کاهش فعالیت آنزیم‌های کبدی شد (05/0>P). تغذیه جیره CP95 دارای 5/0 درصد پودر آویشن منجر به کاهش هتروفیل و افزایش شمار لنفوسیت خون شد (05/0>P). تیمارهای آزمایشی بر پاسخ ایمنی همورال، وزن نسبی اندام‌های لنفاوی، رنگ و pH گوشت سینه و ران و مورفومتری ژژنوم تأثیر معنی‌داری نداشتند.
نتیجه‌گیری: براساس نتایج حاصل، صرف‌نظر از افزودن پودر آویشن، پنج درصد کاهش پروتئین جیره تأثیر منفی بر عملکرد شد، پاسخ ایمنی و کیفیت گوشت جوجه‌های گوشتی نداشت و در شرایط این آزمایش قابل‌توصیه می‌باشد.
زهرا علی محمدی؛ حسن شیرزادی؛ کامران طاهرپور؛ علی خطیب جو
چکیده
در مطالعه حاضر تأثیر پودر گیاهان پونه کوهی، رزماری و دارچین به‌عنوان جایگزین‌هایی برای آنتی‌بیوتیک‌ها، با استفاده از 192 قطعه جوجه گوشتی یک روزه (خروس) در قالب طرح کاملاً تصادفی با شش تیمار، چهار تکرار و هشت قطعه در هر تکرار بررسی شد. تیمارهای آزمایشی به شرح ذیل بودند: 1- کنترل منفی (جیره پایه بدون افزودنی و بدون چالش کمپیلوباکتر ...
بیشتر
در مطالعه حاضر تأثیر پودر گیاهان پونه کوهی، رزماری و دارچین به‌عنوان جایگزین‌هایی برای آنتی‌بیوتیک‌ها، با استفاده از 192 قطعه جوجه گوشتی یک روزه (خروس) در قالب طرح کاملاً تصادفی با شش تیمار، چهار تکرار و هشت قطعه در هر تکرار بررسی شد. تیمارهای آزمایشی به شرح ذیل بودند: 1- کنترل منفی (جیره پایه بدون افزودنی و بدون چالش کمپیلوباکتر ژژونی)؛ 2- کنترل مثبت (جیره پایه بدون افزودنی، اما چالش یافته با کمپیلوباکتر ژژونی)؛ 3- کنترل مثبت+ اریترومایسین (55 میلی‌گرم در کیلوگرم)؛ 4- کنترل مثبت+ پودر پونه کوهی ( سه گرم در کیلوگرم)؛ 5-کنترل مثبت+ پودر رزماری (سه گرم در کیلوگرم) و 6- کنترل مثبت+ پودر دارچین ( سه گرم در کیلوگرم). تمام جوجه‌ها به‌جز گروه کنترل منفی، از روز 21 تا 25 دوره پرورش روزی یک‌بار از طریق دهانی با cfu/mL108×2 از کشت زنده باکتری کمپیلوباکتر ژژونی چالش داده شدند. نتایج نشان داد چالش کمپیلوباکتر ژژونی ضمن تضعیف عملکرد در دوره رشد سبب افزایش کلونیزاسیون کمپیلوباکتر و کاهش شمار لاکتوباسیل‌ها در فضولات شد (05/0>p). چالش کمپیلوباکتر ژژونی همچنین ضمن کاهش قابلیت هضم مواد آلی منجر به کاهش ارتفاع پرز، نسبت ارتفاع پرز به عمق کریپت و مساحت سطح پرز در ژژنوم شد (05/0>p). تمامی اثرات منفی ناشی از کمپیلوباکتر ژژونی توسط تیمارهای حاوی افزودنی تعدیل شد (05/0>p)، هرچند که تیمار حاوی دارچین در مقایسه با سایر افزودنی‌ها پتانسیل نسبتاً پایین‌تری داشت. به‌طور کلی، می‌توان نتیجه گرفت که پونه کوهی و رزماری پتانسیل تخفیف اثرات پاتوژنیک کمپیلوباکتر ژژونی را دارند و می‌توانند به‌عنوان جایگزین‌های مناسبی برای آنتی‌بیوتیک‌ها در تغذیه جوجه‌های گوشتی مورداستفاده قرار گیرند.
ابوذر بسطامی؛ علی نقی پور؛ علی خطیب جو؛ فرشید فتاح نیا
چکیده
اثر دو نوع کیلات روی-متیونین بر عملکرد و فراسنجه‌های استخوانی جوجه‌های گوشتی با استفاده از 490 قطعه جوجه گوشتی راس-308 (یکروزه، مخلوط دو جنس) در قالب طرح کاملاً تصادفی با هفت تیمار، پنج تکرار و 14 جوجه در هر تکرار بررسی شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از 1- گروه شاهد (جیره پایه)، 2 تا 4- جیره پایه+ به‌ترتیب 0/2، 0/4 و 0/8 میلی‌گرم بر کیلوگرم ...
بیشتر
اثر دو نوع کیلات روی-متیونین بر عملکرد و فراسنجه‌های استخوانی جوجه‌های گوشتی با استفاده از 490 قطعه جوجه گوشتی راس-308 (یکروزه، مخلوط دو جنس) در قالب طرح کاملاً تصادفی با هفت تیمار، پنج تکرار و 14 جوجه در هر تکرار بررسی شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از 1- گروه شاهد (جیره پایه)، 2 تا 4- جیره پایه+ به‌ترتیب 0/2، 0/4 و 0/8 میلی‌گرم بر کیلوگرم جیره روی-متیونین Zin-Pro® و 5 تا 7- جیره پایه+ به‌ترتیب 0/2،0/4 و 0/8 میلی‌گرم بر کیلوگرم جیره روی-متیونین سنتزشده. نتایج نشان داد که بین گروه شاهد با گروه‌های دریافتکننده هر دو نوع مکمل روی-متیونین از لحاظ خوراک مصرفی، وزن بدن، ضریب تبدیل خوراک و شاخص تولید اروپایی، درصد لاشه، ران و سینه، غلظت سرمی گلوکز، کلسترول کل، لیپوپروتئین با دانسیته خیلی کم و لیپوپروتئین با دانسیته بالا، تری‌گلیسرید و کلسیم و فعالیت آنزیم‌های آلکالین فسفاتاز، آسپارتات آمینوترانسفراز و گلوتامات ترانس‌آمیناز، فراسنجه‌های استخوان درشت‌نی شامل وزن، درصد ماده خشک و خاکستر، طول، عرض و قطر و درصد فسفر و کلسیم استخوان تفاوت معنی‌داری وجود نداشت، اما جوجه‌های دریافتکننده جیره دارای هر دو منبع روی-متیونین دارای غلظت روی سرم خون و استخوان بیشتر، طول پرز و نسبت طول پرز به عمق کریپت بیشتر و عرض پرز کمتر در ناحیه ژژنوم و ایلئوم بودند (p<0/05). به‌طورکلی، هر دو کیلات روی-متیونین دارای تأثیر تقریباً یکسانی بر عملکرد، مورفولوژی روده و خصوصیات استخوان درشت‌نی بودند و نوع ایرانی قابلیت جایگزینی با نوع خارجی را دارد. مطالعات بیشتر در این زمینه توصیه می‌شود.
شکوفه حسنوند؛ علی خطیب جو؛ حسن شیرزادی؛ یحیی محمدی؛ محمد امیر کریمی ترشیزی؛ درخشنده رحیمی
چکیده
در پژوهش حاضر اثر بیوچار پسماند زباله تر بر عملکرد، متابولیت‌های خونی و مورفولوژی روده جوجه‌های گوشتی تحت تنش سرمایی با تخصیص 350 قطعه جوجه گوشتی راس-308 (یکروزه، مخلوط دو جنس) در قالب طرح کاملاً تصادفی با هفت تیمار، پنج تکرار و 10 جوجه در هر تکرار در دو سالن مجزا (سرد و دمای توصیه‌شده) بررسی شد. تیمارهای آزمایشی شامل 1- شاهد مثبت (جیره ...
بیشتر
در پژوهش حاضر اثر بیوچار پسماند زباله تر بر عملکرد، متابولیت‌های خونی و مورفولوژی روده جوجه‌های گوشتی تحت تنش سرمایی با تخصیص 350 قطعه جوجه گوشتی راس-308 (یکروزه، مخلوط دو جنس) در قالب طرح کاملاً تصادفی با هفت تیمار، پنج تکرار و 10 جوجه در هر تکرار در دو سالن مجزا (سرد و دمای توصیه‌شده) بررسی شد. تیمارهای آزمایشی شامل 1- شاهد مثبت (جیره پایه؛ دمای توصیه شده)، 2- شاهد منفی (جیره پایه؛ تنش سرمایی)، 3 تا 5- به ترتیب شاهد منفی به‌همراه 0/5، 0/75 و یک درصد بیوچار پسماند تر، 6- شاهد منفی به‌همراه 0/02 درصد پروبیوتیک اکوباکتو-پی (Ecobacto-P) و 7- شاهد منفی به‌همراه یک درصد زئولیت بودند. در گروه‌های تنش سرمایی، از هفت روزگی تا انتهای آزمایش (42 روزگی) دمای سالن به 17 درجه سانتی‌گراد کاهش داده شد. تنش سرمایی منجر به کاهش خوراک مصرفی و وزن بدن، درصد لاشه و چربی حفره بطنی، غلظت تری‌گلیسرید و فعالیت آسپارتات آمینوترانسفراز و گلوتامات ترانس‌آمیناز و عرض پرز ژوژنوم و ایلئوم شد درحالی‌که تلفات کل و آسیتی، طول پرز و نسبت طول پرز به عمق کریپت ژوژنوم و ایلئوم را افزایش داد (p<0/05). افزودن یک و 0/5 درصد بیوچار و پروبیوتیک سبب افزایش وزن بدن، طول و سطح مقطع پرز ژوژنوم و ایلئوم و کاهش ضریب تبدیل خوراک نسبت به گروه شاهد پرورش یافته در شرایط تنش سرمایی شدند. به‌طور کلی، افزودن بیوچار و پروبیوتیک گرچه منجر به بهبود عملکرد و مورفولوژی روده شدند، اما اثرات منفی تنش سرمایی را کاملاً جبران نکردند.
حسن شیرزادی؛ حسین ناصرمنش؛ علی خطیب جو؛ کامران طاهرپور؛ محمد اکبری قرایی
چکیده
تأثیر اسانس درمنه خزری و باکتری لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس بر عملکرد، میکروبیولوژی، مورفولوژی و قابلیت هضم ایلئومی مواد مغذی در بلدرچین‌های تخمگذار ژاپنی با استفاده از تعداد 180 قطعه بلدرچین تخمگذار 46 روزه در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار و پنج تکرار (نه قطعه جوجه در هر تکرار) بررسی شد. تیمارهای آزمایشی شامل جیره پایه به‌عنوان ...
بیشتر
تأثیر اسانس درمنه خزری و باکتری لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس بر عملکرد، میکروبیولوژی، مورفولوژی و قابلیت هضم ایلئومی مواد مغذی در بلدرچین‌های تخمگذار ژاپنی با استفاده از تعداد 180 قطعه بلدرچین تخمگذار 46 روزه در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار و پنج تکرار (نه قطعه جوجه در هر تکرار) بررسی شد. تیمارهای آزمایشی شامل جیره پایه به‌عنوان گروه شاهد (فاقد افزودنی)، جیره پایه+ اُکسی‌تتراسایکلین (200 میلی‌گرم در کیلوگرم)، جیره پایه+ اسانس درمنه خزری (250 میلی‌گرم در کیلوگرم) و جیره پایه+ لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس (cfu 1011×02/4 در کیلوگرم جیره) بودند. نتایج نشان داد که استفاده از لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس در مقایسه با تیمارهای شاهد و اسانس درمنه خزری سبب افزایش توده تخم بر اساس مرغ خانه شد (05/0P<). همچنین استفاده از تیمارهای لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و اسانس درمنه خزری در مقایسه با تیمار شاهد سبب افزایش لاکتوباسیل‌های موجود در محتویات ایلئوم پرندگان شد (05/0P<). افزون بر این، پرندگان تغذیه شده با جیره‌های حاوی لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و اُکسی‌تتراسایکلین از نظر صفات ارتفاع پرز و نسبت ارتفاع پرز به عمق کریپت در مقایسه با گروه شاهد افزایش معنی‌داری را نشان دادند (05/0P<). نتیجه‌گیری می‌شود که استفاده از لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس به‌عنوان یک جایگزین برای آنتی‌بیوتیک مناسب‌تر از اسانس درمنه خزری است.
حسن شیرزادی؛ حسین ناصرمنش؛ علی خطیب جو؛ کامران طاهرپور؛ محمد اکبری قرایی
چکیده
هدف از این آزمایش بررسی تأثیر اسانس گیاه آرتمیزیا آنوا و پروبیوتیک لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس بر کیفیت تخم و لاشه بلدرچین‌های تخمگذار ژاپنی بود. به‌همین منظور از تعداد 180 قطعه بلدرچین تخمگذار 46 روزه در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار و پنج تکرار (نه قطعه جوجه در هر تکرار) استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1) جیره پایه به‌عنوان گروه ...
بیشتر
هدف از این آزمایش بررسی تأثیر اسانس گیاه آرتمیزیا آنوا و پروبیوتیک لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس بر کیفیت تخم و لاشه بلدرچین‌های تخمگذار ژاپنی بود. به‌همین منظور از تعداد 180 قطعه بلدرچین تخمگذار 46 روزه در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار و پنج تکرار (نه قطعه جوجه در هر تکرار) استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1) جیره پایه به‌عنوان گروه شاهد (فاقد افزودنی)، 2) جیره پایه + اکسی‌تتراسایکلین (200 میلی‌گرم در کیلوگرم)، 3) جیره پایه + اسانس گیاه آرتمیزیا آنوا (250 میلی‌گرم در کیلوگرم) و 4) جیره پایه + پروبیوتیک (CFU1011× 02/4 لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس در کیلوگرم جیره) بودند. نتایج نشان داد که استفاده از پروبیوتیک در مقایسه با تیمارهای شاهد و آرتمیزیا سبب افزایش معنی‌دار مجموع وزن تخم و گرم تخم تولیدی روزانه شد (05/0P<). همچنین در مقایسه با گروه شاهد، مکمل کردن جیره پایه با اسانس گیاه آرتمیزیا سبب کاهش میزان مالون دی‌آلدئید زرده تخم (05/0P<) و وزن کبد (06/0P=) شد. افزون بر این استفاده از تمامی افزودنی‌ها سبب افزایش وزن فولیکول‌های F3 و F2 شد (05/0P<). براساس نتایج این آزمایش، می‌توان از لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس به‌عنوان یک جایگزین برای آنتی‌بیوتیک برای افزایش تولید و از اسانس آرتمیزیا برای تولید محصولات سالم در تغذیه بلدرچین استفاده نمود.
حسن شیرزادی؛ حسین ناصرمنش؛ علی خطیب جو؛ کامران طاهرپور؛ محمد اکبری قرایی
چکیده
هدف از این آزمایش، بررسی تأثیر اسانس گیاه آرتمیزیا آنوا و پروبیوتیک لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس به‌عنوان جایگزینی برای آنتی‌بیوتیک در تغذیه بلدرچین‌های تخمگذار ژاپنی بود. تعداد 180 قطعه بلدرچین تخمگذار ژاپنی 46 روزه در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار و پنج تکرار (نه قطعه جوجه در هر تکرار) تا سن 109 روزگی استفاده شدند. تیمارهای ...
بیشتر
هدف از این آزمایش، بررسی تأثیر اسانس گیاه آرتمیزیا آنوا و پروبیوتیک لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس به‌عنوان جایگزینی برای آنتی‌بیوتیک در تغذیه بلدرچین‌های تخمگذار ژاپنی بود. تعداد 180 قطعه بلدرچین تخمگذار ژاپنی 46 روزه در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار و پنج تکرار (نه قطعه جوجه در هر تکرار) تا سن 109 روزگی استفاده شدند. تیمارهای آزمایشی شامل: 1) جیره پایه به‌عنوان گروه شاهد (فاقد افزودنی)، 2) جیره پایه + اکسی‌تتراسایکلین (ppm 200)، 3) جیره پایه + اسانس گیاه آرتمیزیا آنوا (ppm 200) و 4) جیره پایه + پروبیوتیک (CFU1011 × 02/4 در کیلوگرم جیره) بودند. در کل دوره پرورش، استفاده از پروبیوتیک در جیره، در مقایسه با تیمارهای شاهد و آرتمیزیا سبب افزایش معنی‌داری در توده تخم پرندگان شد (05/0P<). گروه‌های تغذیه‌شده با پروبیوتیک و آرتمیزیا در مقایسه با گروه دریافتکننده آنتی‌بیوتیک از نظر غلظت گلوکز، کلسترل و LDLکاهش معنی‌داری را نشان دادند (05/0P<). تعداد لمفوسیت در گروه تغذیه‌شده با جیره حاوی آرتمیزیا در مقایسه با گروه‌های دریافتکننده پروبیوتیک و آنتی‌بیوتیک کمتر بود ولی تعداد هتروفیل‌ها بیشتری داشتند (05/0P<). تعداد گلبول سفید و نسبت هتروفیل به لمفوسیت در پرندگانی که آرتمیزیا دریافت کردند بیشتر از از سایر گروه‌ها بود (05/0P<). بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق، پروبیوتیک لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس می‌تواند به‌عنوان یک محرک رشد در تغذیه بلدرچین‌های تخمگذار ژاپنی مورد استفاده قرار گیرد.