سمیه زینلی؛ محمد امیر کریمی ترشیزی؛ فرید شریعتمداری
دوره 25، شماره 2 ، تیر 1402، ، صفحه 201-213
چکیده
اثر افزودن گاواژ مری باکتریوفاژ و باکتری انتروکوکوس در چینه‌دان و هم‌چنین افزودن جیرهای آنتیبیوتیک ویرجینیامایسین، داروی کاهنده چربی آتورواستاتین و پودر نمکهای صفراوی گاوی بر عملکرد تولیدی و قابلیت هضم مواد مغذی با استفاده از 240 قطعه مرغ تخمگذار هایلاین به‌مدت هشت هفته در قالب طرح کاملاً تصادفی بررسی شد. نتایج نشان داد ...
بیشتر
اثر افزودن گاواژ مری باکتریوفاژ و باکتری انتروکوکوس در چینه‌دان و هم‌چنین افزودن جیرهای آنتیبیوتیک ویرجینیامایسین، داروی کاهنده چربی آتورواستاتین و پودر نمکهای صفراوی گاوی بر عملکرد تولیدی و قابلیت هضم مواد مغذی با استفاده از 240 قطعه مرغ تخمگذار هایلاین به‌مدت هشت هفته در قالب طرح کاملاً تصادفی بررسی شد. نتایج نشان داد که تیمار آتورواستاتین کمترین مصرف خوراک، درصد تولید تخممرغ و توده تخممرغ و بالاترین ضریب تبدیل خوراک را داشت (0/05>P). پرندگان دریافت‌کننده آتورواستاتین، سطح کلسترول، تریگلیسیرید، پروتئین کل و گلوبولین پایینتری در مقایسه با تیمارهای حاوی آنتیبیوتیک و پودر نمکهای صفراوی داشتند (0/05>P). کمترین غلظت اوریک‌اسید در پرندگان شاهد و بالاترین درصد هماتوکریت در پرندگان دریافت‌کننده باکتریوفاژ و شاهد مشاهده شد 0/05>P). شمار کل باکتریهای هوازی، باکتریهای اسید لاکتیک، انتروکوکوس و کلیفرمها در پرندگان دریافت‌کننده باکتریوفاژ کمتر از پرندگان دریافت‌کننده انتروکوکوس بود (0/05>P). اگرچه، قابلیت هضم پروتئین خام بین تیمارهای باکتریوفاژ و باکتری انتروکوکوس اختلاف معنیداری نداشت، اما قابلیت هضم چربی خام و ماده خشک در پرندگان دریافت‌کننده باکتریوفاژ بیشتر از پرندگان دریافت‌کننده باکتری انتروکوکوس بود (0/05>P). براساس نتایج حاصل، گاواژ مری باکتریوفاژ پاد-انتروکوکوس بدون تأثیر بر عملکرد تولیدی، موجب کاهش جمعیت باکتری انتروکوکوس و بهبود قابلیت هضم ظاهری ماده خشک در مرغهای تخمگذار میشود.
صیفعلی ورمقانی؛ محمد امیر کریمی ترشیزی؛ هوشنگ لطف الهیان؛ هوشنگ جعفری؛ محمد حسین نعمتی
دوره 20، شماره 1 ، اردیبهشت 1397، ، صفحه 69-82
چکیده
تأثیر غده کامل سیر تازه بر شاخص تولید، سیستم ایمنی و خصوصیات لاشه در دو آزمایش مستقل در شرایط طبیعی و در شرایط تنش سرمائی با استفاده از 592 قطعه جوجه خروس یک‌روزه سویه آرین به مدت 42 روز مطالعه شد. آزمایش اول در دمای طبیعی با چهار تیمار، چهار تکرار و 21 پرنده در هر تکرار و آزمایش دوم در شرایط استرس سرمایی با چهار تیمار، چهار تکرار و 16 پرنده ...
بیشتر
تأثیر غده کامل سیر تازه بر شاخص تولید، سیستم ایمنی و خصوصیات لاشه در دو آزمایش مستقل در شرایط طبیعی و در شرایط تنش سرمائی با استفاده از 592 قطعه جوجه خروس یک‌روزه سویه آرین به مدت 42 روز مطالعه شد. آزمایش اول در دمای طبیعی با چهار تیمار، چهار تکرار و 21 پرنده در هر تکرار و آزمایش دوم در شرایط استرس سرمایی با چهار تیمار، چهار تکرار و 16 پرنده در هر تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی متعادل اجرا شدند. تیمارهای غذایی در هر دو آزمایش شامل 1- جیره پایه بدون سیر (تیمار شاهد) 2- جیره دارای 5/0 درصد سیر 3- جیره داری یک درصد سیر و 4- جیره دارای 5/1 درصد سیر بودند. بالاترین مقدار افزایش وزن روزانه و شاخص تولید در هر دو شرایط دمای معمولی و استرس سرمایی مربوط به تیمار 5/0 درصد سیر بود (01/0P
عباس عاشوری؛ شعبان رحیمی؛ محمد امیر کریمی ترشیزی؛ مسعود طاهر؛ علیرضا بهنامی فر
دوره 19، شماره 3 ، آبان 1396، ، صفحه 685-696
چکیده
اثرات عصارهی دو گیاه دارویی رزماری و مریمگلی، برهموم، آنتیبیوتیک ویرجینیامایسین و کوکسیدیواستات با منشأ گیاهی بر عملکرد جوجههای گوشتی چالش یافته با دو سروتیپ اشرشیاکلی (O2K12 و O78K80) بررسی شد. تعداد476 قطعه جوجه گوشتی ماده سویه کاب 500، به مدت 42 روز در یک طرح کاملاً تصادفی در هفت گروه آزمایشی، با چهار تکرار و 17 پرنده در هر تکرار ...
بیشتر
اثرات عصارهی دو گیاه دارویی رزماری و مریمگلی، برهموم، آنتیبیوتیک ویرجینیامایسین و کوکسیدیواستات با منشأ گیاهی بر عملکرد جوجههای گوشتی چالش یافته با دو سروتیپ اشرشیاکلی (O2K12 و O78K80) بررسی شد. تعداد476 قطعه جوجه گوشتی ماده سویه کاب 500، به مدت 42 روز در یک طرح کاملاً تصادفی در هفت گروه آزمایشی، با چهار تکرار و 17 پرنده در هر تکرار توزیع شدند. دو گروه شاهد منفی و مثبت با جیره پایه بدون افزودنی تغذیه شدند. دو گروه عصارهی گیاهان دارویی، جیره پایه را به همراه عصارهی گیاهان رزماری و مریمگلی به میزان یک میلیلیتر در هر لیتر آب آشامیدنی دریافت کردند. ویرجینیامایسین (10%)، کوکسیدیواستات گیاهی و عصاره اتانولی برهموم به ترتیب به مقدار به مقدار 150، 200 و 500 میلیگرم به هر کیلوگرم خوراک اضافه شدند. همه گروههای آزمایشی به‌غیراز شاهد منفی در روز 14 پرورش با دو سروتیپ باکتری اشرشیاکلیچالش داده شدند. عصارههایگیاهیباعثکاهشاشرشیاکلیوسالمونلادر رودهی جوجههای گوشتی نسبت به گروه شاهد مثبت شدند(05/0>P). در کل دوره پرورش، ضریب تبدیل و مصرف خوراک در جوجههایی که عصارههای گیاهی و کوکسیدیواستات گیاهی دریافت کرده بودند نسبت به هر دو گروه شاهد کمتر بود(05/0>P).پرندگان تیمارهای رزماری و برهموم کمترین وزن نسبی سینه را نسبت به سایر تیمارها داشتند (05/0P<). تغذیه عصارههای گیاهی سبب کاهش مقدار کلسترول و افزایش لیپوپروتئین پرچگالی(HDL) شدند(05/0>P). بنابراین، عصارههای گیاهی با بهبود ضریب تبدیل خوراک، کاهش جمعیت باکتریهای مضر و کلسترول خون میتوانند به‌عنوان یک افزودنی سودمند و کمخطر در پرورش جوجههای گوشتی موردتوجه قرار گیرند.
راضیه بدیعی فر؛ فرید شریعتمداری؛ محمد امیر کریمی ترشیزی
دوره 18، شماره 4 ، دی 1395، ، صفحه 789-799
چکیده
هدف از انجام تحقیق حاضر، بررسی تأثیر مصرف دانه جو به صورت کامل به همراه مکمل پلی‌آنزیمی گالیزیم بر عملکرد و قابلیت هضم مواد مغذی در مرغهای تخمگذار بود. در این تحقیق، از 105 قطعه مرغ تخمگذار سویههای لاین w-36در سن 40 هفته در قالب طرح کاملاً تصادفی با 5 تیمار، 7 تکرار و 3 قطعه پرنده در هر تکرار استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل ...
بیشتر
هدف از انجام تحقیق حاضر، بررسی تأثیر مصرف دانه جو به صورت کامل به همراه مکمل پلی‌آنزیمی گالیزیم بر عملکرد و قابلیت هضم مواد مغذی در مرغهای تخمگذار بود. در این تحقیق، از 105 قطعه مرغ تخمگذار سویههای لاین w-36در سن 40 هفته در قالب طرح کاملاً تصادفی با 5 تیمار، 7 تکرار و 3 قطعه پرنده در هر تکرار استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل جیره شاهد، جیره حاوی دانه جو بدون آنزیم، جیره حاوی دانه جو و مکمل آنزیمی گالیزیم، جیره حاوی بلغور جو خرد شده بدون آنزیم، جیره حاوی بلغور جو و مکمل آنزیمی گالیزیم بودند. اثر تیمارهای آزمایشی بر درصد تولید و وزن تخممرغ معنی‌دار نبود، ولی مرغ‌هایی که با جیره‌های حاوی دانه جو (با یا بدون مکمل آنزیمی) تغذیه شدند، مصرف خوراک روزانه بیشتری در مقایسه با پرندگان شاهد داشتند (05/0P<). اثر تیمارهای آزمایشی بر خصوصیات کیفی تخممرغ معنی‌دار نبود. افزودن مکمل آنزیمی گالیزیم به جیره‌های حاوی جو، تأثیری بر انرژی قابل سوختو ساز ظاهری جیره، قابلیت هضم ماده آلی و ماده خشک نداشت. استفاده از آنزیم در جیره‌های حاوی بلغور جو قابلیت هضم پروتئین را افزایش داد. براساس نتایج این آزمایش، می‌توان با 50 درصد دانه ذرت در جیره‌هایی بر پایه ذرت و سویا را با دانه جو همراه با مکمل آنزیمی بدون کاهش عملکرد و قابلیت هضم مواد مغذی جایگزین کرد.
علیرضا عموئیان خاوه؛ محمد امیر کریمی ترشیزی؛ فرید شریعتمداری
دوره 18، شماره 1 ، فروردین 1395، ، صفحه 85-94
چکیده
تأثیر شش نوع برنامۀ خوراکدهی متناوب آردی‌ـ‌حبه بر عملکرد و حساسیت به آسیت با استفاده از 480 قطعه جوجۀ گوشتی در پنج تکرار و 16 پرنده در هر تکرار بررسی شد. تیمارها شامل 1. جیرۀ آردی، 2. جیرۀ آردی حرارت‌دیده، 3. جیرۀ آردی در دوره‌های آغازی و رشد و در ادامۀ جیرۀ حبه، 4. جیرۀ آردی در دورۀ آغازی و در ادامۀ جیرۀ حبه، 5. جیرۀ حبه، و 6. جیرۀ حبۀ آرد‌شده ...
بیشتر
تأثیر شش نوع برنامۀ خوراکدهی متناوب آردی‌ـ‌حبه بر عملکرد و حساسیت به آسیت با استفاده از 480 قطعه جوجۀ گوشتی در پنج تکرار و 16 پرنده در هر تکرار بررسی شد. تیمارها شامل 1. جیرۀ آردی، 2. جیرۀ آردی حرارت‌دیده، 3. جیرۀ آردی در دوره‌های آغازی و رشد و در ادامۀ جیرۀ حبه، 4. جیرۀ آردی در دورۀ آغازی و در ادامۀ جیرۀ حبه، 5. جیرۀ حبه، و 6. جیرۀ حبۀ آرد‌شده است. تغذیۀ جیرۀ حبه در کل دورۀ پرورش، مصرف خوراک و وزن را افزایش داد و موجب بهبود ضریب تبدیل شد، اما حساسیت به آسیت افزایش یافت (01/0>P). جیره‌های آردی در تمام دورۀ پرورش کمترین افزایش وزن و نامناسب‌ترین ضریب تبدیل غذایی را ایجاد کردند (01/0>P). مصرف جیرۀ حبه در دورۀ پایانی با مصرف حبه در کل دوره و یا دوره‌های رشد و پایانی، ضریب تبدیل مشابه و مناسب‌تر از جیره‌های آردی داشت (01/0>P). مصرف جیره‌های آردی در چهار هفتۀ ابتدایی یا در کل دوره، حساسیت به آسیت را به‌طور معنیداری کاهش داد و با افزایش طول دورۀ تغذیه از جیرۀ حبه این شاخص افزایش داشت (01/0>P). در گروههای دریافتکنندۀ جیرۀ حبه کمترین هزینۀ خوراک برای تولید یک کیلوگرم وزن زنده و بالاترین سود ناخالص بهدست آمد (05/0>P). به‌منظور استفاده از مزایای جیرۀ حبه و اجتناب از بروز تلفات زیاد و کاهش حساسیت به آسیت تغذیۀ جیرۀ آردی در دورۀ آغازی و استفاده از خوراک حبه در ادامه توصیه میشود.
جلیل نوری رایگانی؛ محمد امیر کریمی ترشیزی؛ شعبان رحیمی؛ امید مددگار
دوره 17، شماره 2 ، مهر 1394، ، صفحه 199-209
چکیده
تحقیق حاضر با هدف جداسازی باکتریوفاژ برای مهار زیستی باکتری انتروکوکوس مقاوم به پادزیست و کاهندۀ رشد جداشده از مدفوع بلدرچین ژاپنی در سه آزمایش انجام شد. 60 نمونه از محتویات دستگاه گوارش بلدرچین‌های بالغ برای جداسازی انتروکوکوسهای بالقوۀ کاهندۀ رشد، جدا و یک نمونۀ منتخب به‌همراه باکتری انتروکوکوس فکالیس سوش51299براساس زنده‌مانی ...
بیشتر
تحقیق حاضر با هدف جداسازی باکتریوفاژ برای مهار زیستی باکتری انتروکوکوس مقاوم به پادزیست و کاهندۀ رشد جداشده از مدفوع بلدرچین ژاپنی در سه آزمایش انجام شد. 60 نمونه از محتویات دستگاه گوارش بلدرچین‌های بالغ برای جداسازی انتروکوکوسهای بالقوۀ کاهندۀ رشد، جدا و یک نمونۀ منتخب به‌همراه باکتری انتروکوکوس فکالیس سوش51299براساس زنده‌مانی و کاهندگی رشد در بلدرچین، انتخاب و در سطح گونه شناسایی شد. سپس باکتریوفاژ لیتیک با استفاده از نمونه‌های فضولات طیور و فاضلاب مرغداری به‌عنوان منابع باکتریوفاژ علیه باکتری منتخب، جداسازی شد. کارایی فاژدرمانی علیه باکتری منتخب در کاهش استقرار باکتریهای انتروکوکوس در محتویات ایلئوم بلدرچین‌ها متعاقب دریافت دهانی انتروکوکوس بررسی شد. باکتری منتخب به‌عنوان انتروکوکوس فکالیس شناسایی شد. تجویز باکتریوفاژ لیتیک توانست شمار انتروکوکوس‌ها در محتویات ایلئوم را در مقایسه با گروه دریافتکنندۀ باکتری و بدون درمان با باکتریوفاژ کاهش دهد و به سطح قابل مقایسه با گروه شاهد منفی (گروه بدون دریافت باکتری انتروکوکوس) برساند (05/0>P). نتایج تحقیق حاضر نشان داد که باکتریوفاژ جداشده می‌تواند به‌طور مؤثر کلونیزاسیون باکتری انتروکوکوس را به‌شکل زیستی مهار کند.
داریوش خادمی شورمستی؛ فرید شریعتمداری؛ محمد امیر کریمی ترشیزی؛ هوشنگ لطف اللهیان
دوره 17، شماره 2 ، مهر 1394، ، صفحه 211-221
چکیده
تأثیر منبع چربی و نوع افزودنی بر عملکرد و شاخص‌های ریختشناسی رودۀ جوجههای گوشتی آمیختۀ تجاری آرین در آزمایش فاکتوریال 3×2 با دو منبع چربی (کلزا و تخمکدو) و سه نوع افزودنی (بدون افزودنی، 1/0 گرم در کیلوگرم باکتوسل، و 15/0 گرم در کیلوگرم ویرجینامایسین) در قالب طرح کاملاً تصادفی با شش تیمار و چهار تکرار و 20 قطعه جوجه در هر تکرار ...
بیشتر
تأثیر منبع چربی و نوع افزودنی بر عملکرد و شاخص‌های ریختشناسی رودۀ جوجههای گوشتی آمیختۀ تجاری آرین در آزمایش فاکتوریال 3×2 با دو منبع چربی (کلزا و تخمکدو) و سه نوع افزودنی (بدون افزودنی، 1/0 گرم در کیلوگرم باکتوسل، و 15/0 گرم در کیلوگرم ویرجینامایسین) در قالب طرح کاملاً تصادفی با شش تیمار و چهار تکرار و 20 قطعه جوجه در هر تکرار به‌مدت 42 روز بررسی شد. اثر منبع چربی، افزودنیها و نیز تأثیرات متقابل منبع چربی×افزودنی بر عملکرد معنی‌دار نبود. پروبیوتیک موجب کاهش عمق کریپت و افزایش نسبت ارتفاع پرز به عمق کریپت در ژوژنوم و ایلئوم شد (01/0P<). استفادۀ توأم روغن تخمکدو و پروبیوتیک موجب افزایش ارتفاع پرز و نسبت ارتفاع پرز به عمق کریپت در ژوژنوم و ایلئوم شد (05/0P<). عمق کریپت، ضخامت، و مساحت پرز در دئودنوم جوجههای تغذیهشده با روغن تخمکدو بیشتر بود (05/0P<). بنابراین، می‌توان از پروبیوتیک باکتوسل در جیره‌های حاوی چربیهای دستۀ لینولئیکـالئیک (روغن تخمکدو) و لینولنیک (روغن کلزا) بدون تأثیر منفی بر عملکرد و صفات تولیدی استفاده کرد.
سید ناصر خالقی میران؛ محمد امیر کریمی ترشیزی؛ شعبان رحیمی؛ محمدرضا باسامی؛ سکینه بابایی
دوره 17، شماره 2 ، مهر 1394، ، صفحه 235-245
چکیده
تأثیر عصارۀ اتانولی برهموم سبز ایرانی، پودر رزماری و کرم خاکی بر عملکرد، سیستم ایمنی و فراسنجه‌های خونی بلدرچین ژاپنی، با استفاده از 160 قطعه جوجۀ بلدرچین مخلوط نر و ماده در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار (شامل 1/0 درصد عصارۀ اتانولی برهموم، 5/0 درصد پودر برگ رزماری، 5/0 درصد پودر کرم‌خاکی و تیمار شاهد) و چهار تکرار و 10 قطعه ...
بیشتر
تأثیر عصارۀ اتانولی برهموم سبز ایرانی، پودر رزماری و کرم خاکی بر عملکرد، سیستم ایمنی و فراسنجه‌های خونی بلدرچین ژاپنی، با استفاده از 160 قطعه جوجۀ بلدرچین مخلوط نر و ماده در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار (شامل 1/0 درصد عصارۀ اتانولی برهموم، 5/0 درصد پودر برگ رزماری، 5/0 درصد پودر کرم‌خاکی و تیمار شاهد) و چهار تکرار و 10 قطعه جوجه در هر تکرار به‌مدت 42 روز بررسی شد. پودر کرم‌خاکی سبب بهبود عملکرد شد (05/0>P). اثر تیمارهای آزمایشی بر میزان تولید آنتیبادی علیه گلبول قرمز گوسفند معنی‌دار نبود. بالاترین عیار آنتیبادی علیه آنفلوانزا و نیوکاسل بهترتیب مربوط به رزماری و برهموم بود (05/0>P). رزماری پاسخ بهتری را در ایمنی سلولی نشان داد (05/0>P). افزودن برهموم و رزماری به جیره، سبب بهبود فراسنجه‌های خونی شد و پودر کرم‌خاکی فقط تریگلیسرید، کلسترول و لیپوپروتئین با چگالی کم سرم خون را در مقایسه با تیمار شاهد کاهش داد (05/0>P). نتایج نشان داد که برهموم و رزماری علاوه بر تقویت سیستم ایمنی سبب کاهش گلوکز و لیپیدهای سرم شدند. پودر کرم‌خاکی عملکرد را بهبود بخشید، ولی اثر کمتری بر بهبود سیستم ایمنی و فراسنجه‌های خونی داشت.
سکینه بابایی؛ شعبان رحیمی؛ محمد امیر کریمی ترشیزی؛ غلام حسین طهماسبی؛ سید ناصر خالقی میران
دوره 17، شماره 2 ، مهر 1394، ، صفحه 311-320
چکیده
تأثیر عسل، ژله‌رویال و گردۀ زنبور عسل بر عملکرد، سامانۀ ایمنی و فاکتورهای خونی بلدرچین ژاپنی، با استفاده از 160 قطعه جوجۀ بلدرچین در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار [شاهد (بدون افزودنی)، یک گرم گرده در کیلوگرم خوراک، 125 میلیگرم در لیتر ژله‌رویال در آب آشامیدنی و 22 گرم در لیتر عسل در آب آشامیدنی] با چهار تکرار و 10 قطعه جوجه ...
بیشتر
تأثیر عسل، ژله‌رویال و گردۀ زنبور عسل بر عملکرد، سامانۀ ایمنی و فاکتورهای خونی بلدرچین ژاپنی، با استفاده از 160 قطعه جوجۀ بلدرچین در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار [شاهد (بدون افزودنی)، یک گرم گرده در کیلوگرم خوراک، 125 میلیگرم در لیتر ژله‌رویال در آب آشامیدنی و 22 گرم در لیتر عسل در آب آشامیدنی] با چهار تکرار و 10 قطعه جوجه در هر تکرار به‌مدت 42 روز بررسی شد. مصرف خوراک و درصد تلفات در کل دوره تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. پرندگانی که در آب آشامیدنی عسل دریافت کردند، بهترین ضریب تبدیل غذایی و افزایش وزن روزانه را در مقایسه با سایر گروهها داشتند. اثر تیمارها بر میزان تولید آنتیبادی علیه گلبول قرمز گوسفند معنی‌دار نبود. بالاترین عیار آنتیبادی علیه ویروس آنفلوانزا و نیوکاسل مربوط به تیمار عسل بود (05/0>P). افزودن گرده در جیره، ژله‌رویال و عسل در آب آشامیدنی وزن طحال را به‌طور معنیداری در مقایسه با گروه شاهد افزایش داد (01/0>P). گرده و عسل پاسخ بهتری را در مقایسه با ایمنی سلولی نشان دادند (01/0>P). استفاده از فرآوردههای زنبورعسل، سبب بهبود فراسنجه‌های خونی شد (01/0>(P. نتایج نشان داد که عسل و ژله‌رویال علاوه بر بهبود عملکرد و تقویت سامانۀ ایمنی سبب کاهش گلوکز و لیپیدهای سرم شدند. گرده فراسنجه‌های خونی را بهبود بخشید ولی اثر کمتری بر بهبود سامانۀ ایمنی و عملکرد داشت.
حمید رضا خواجوی؛ محمد امیر کریمی ترشیزی؛ حامد احمدی
دوره 16، شماره 2 ، مهر 1393، ، صفحه 113-122
چکیده
به منظور ارزیابی اثر تغذیة سطوح مختلف مکمل ورمی‌هوموس (به منزلة منبع اسید هیومیک) بر عملکرد جوجة گوشتی، آزمایشی با استفاده از ۲۴۰ قطعه جوجة گوشتی (راس ۳۰۸) در قالب طرحی کاملاً تصادفی با چهار تیمار (شامل سطوح صفر، 5/0، 1 و 5/1 درصد ورمی‌هوموس) و پنج تکرار و تعداد دوازده قطعه جوجه در هر تکرار به مدت 42 روز اجرا شد. اثر تیمارهای آزمایشی بر عملکرد، ...
بیشتر
به منظور ارزیابی اثر تغذیة سطوح مختلف مکمل ورمی‌هوموس (به منزلة منبع اسید هیومیک) بر عملکرد جوجة گوشتی، آزمایشی با استفاده از ۲۴۰ قطعه جوجة گوشتی (راس ۳۰۸) در قالب طرحی کاملاً تصادفی با چهار تیمار (شامل سطوح صفر، 5/0، 1 و 5/1 درصد ورمی‌هوموس) و پنج تکرار و تعداد دوازده قطعه جوجه در هر تکرار به مدت 42 روز اجرا شد. اثر تیمارهای آزمایشی بر عملکرد، بازده لاشه، وزن نسبی اندام‌های داخلی، غلظت کلسیم و فسفر سرم و میزان خاکستر استخوان درشت‌نی معنا‌دار نبود. افزایش سطح ورمی‌هوموس تا 1 درصد جیره باعث کاهش خطیpH گوشت سینه شد (05/0>P)، اما در سطح 5/1 درصد pH را افزایش داد. سطوح 1 و 5/1 درصد مکمل ورمی‌هوموس در جیره مقدار pH گوشت ران را در مقایسه با گروههای شاهد و 5/0 درصد افزایش داد (01/0P<). غلظت مالون دی‌آلدئید در گوشت ران تازه و نگهداری شده با افزایش سطح مکمل ورمی‌هوموس در جیره به طور خطی کاهش یافت، اما در گوشت سینه به صورت درجة دو تغییر کرد (01/0P<). با افزایش سطح مکمل ورمی‌هوموس در جیره، میزان ظرفیت نگهداری آب به طور خطی افزایش یافت (01/0P<). افزودن 1 درصد ورمی‌هوموس در جیره، سبب بهبود رنگ، بو، آبداری و پذیرش کلی عضلة سینه در مقایسه با تیمار شاهد شد (05/0P<)، اما بر صفات حسی گوشت ران اثر نداشت. براساس نتایج تحقیق حاضر، تغذیة مکمل ورمی‌هوموس تا سطح 1 درصد جیره بدون کاهش عملکرد سبب بهبود کیفیت، طعم و مزة گوشت سینه میشود.