سهیلا ابراهیمی؛ محمد حسن فتحی نسری؛ همایون فرهنگ فر
چکیده
اثر خوراندن گلبرگ زعفران بر عملکرد، شاخصهای خونی و وضعیت آنتیاکسیدانی خون و گوشت برههای نر افشاری با استفاده از 18 راس بره نر افشاری چهار تا پنج ماهه با میانگین وزن اولیه 5/2±17 کیلوگرم در قالب طرح کاملاً تصادفی بررسی شد. جیرههای آزمایشی شامل 1- شاهد، فاقد گلبرگ زعفران، 2- حاوی 5/1 درصد گلبرگ زعفران و 3- حاوی سه درصد گلبرگ زعفران ...
بیشتر
اثر خوراندن گلبرگ زعفران بر عملکرد، شاخصهای خونی و وضعیت آنتیاکسیدانی خون و گوشت برههای نر افشاری با استفاده از 18 راس بره نر افشاری چهار تا پنج ماهه با میانگین وزن اولیه 5/2±17 کیلوگرم در قالب طرح کاملاً تصادفی بررسی شد. جیرههای آزمایشی شامل 1- شاهد، فاقد گلبرگ زعفران، 2- حاوی 5/1 درصد گلبرگ زعفران و 3- حاوی سه درصد گلبرگ زعفران (براساس ماده خشک) بودند. دوره آزمایشی 84 روز بود و در پایان دوره بره‌ها کشتار شدند. نتایج نشان داد که افزودن گلبرگ زعفران به جیره، اثری بر مصرف خوراک، افزایش وزن روزانه و قابلیت هضم مواد مغذی نداشت. مقدار اوره پلاسما در برههای تغذیه‌شده با هر دو سطح گلبرگ زعفران و مقدار گلوکز، کلسترول و تری‌گلیسرید پلاسما در برههای تغذیه‌شده با سه درصد گلبرگ زعفران کاهش یافت (05/0>P). در برههای تغذیه‌شده با سه درصد گلبرگ زعفران، ظرفیت آنتیاکسیدانی کل و میزان فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز خون و ماهیچه افزایش و میزان مالوندیآلدهید خون و ماهیچه کاهش یافت (05/0>P). اما میزان فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز در خون تحت تأثیر قرار نگرفت. در کل، نتایج این پژوهش نشان داد که افزودن سه درصد گلبرگ زعفران به جیره برههای پرواری بدون تأثیر بر عملکرد، سبب بهبود وضعیت آنتیاکسیدانی خون و افزایش ماندگاری گوشت بره‌ها می‌شود.
رضا خداوردی؛ محمد حسن فتحی نسری؛ حسن فضائلی؛ سیّد همایون فرهنگ فر
چکیده
استفاده از گیاهان زراعی مقاوم به خشکی مانند چغندر علوفهای در شرایط کم‌آبی اجتناب‌ناپذیر است. این‌گونه محصولات دارای رطوبت بالایی هستند که نگهداری و ذخیره آنها را دشوار می‌سازد. سیلاژ خوراک مخلوط می‌تواند راهکار مناسبی برای نگهداری این محصولات باشد. این پژوهش به‌منظور امکان‌سنجی استفاده از سیلاژ خوراک مخلوط حاوی چغندر علوفهای ...
بیشتر
استفاده از گیاهان زراعی مقاوم به خشکی مانند چغندر علوفهای در شرایط کم‌آبی اجتناب‌ناپذیر است. این‌گونه محصولات دارای رطوبت بالایی هستند که نگهداری و ذخیره آنها را دشوار می‌سازد. سیلاژ خوراک مخلوط می‌تواند راهکار مناسبی برای نگهداری این محصولات باشد. این پژوهش به‌منظور امکان‌سنجی استفاده از سیلاژ خوراک مخلوط حاوی چغندر علوفهای حاوی 25 یا 35 درصد ماده خشک در تغذیه برههای پرواری به روش‌های برون‌تنی و درون‌تنی انجام شد. به‌منظور ارزیابی خصوصیات سیلویی سیلاژ خوراک مخلوط بر پایه چغندر علوفهای و ارزش غذایی آن، دو جیره بره پرواری، حاوی دو سطح 25 و 35 درصد چغندر علوفهای (برحسب مادهی خشک)، به‌صورت خوراک مخلوط به‌مدت 60 روز سیلو و ارزیابی شد و سپس جیره حاوی سطح 25 درصد چغندر علوفهای به دو شکل سیلاژ خوراک مخلوط (سیلاژ 60 روزه) و جیره کاملاً مخلوط روزانه در دو گروه آزمایشی و در یک دوره 70 روزه، در تغذیه برههای پرواری استفاده شد. افزایش سطح چغندر علوفهای سبب کاهشpH ، پروتئین خام، پروتئین حقیقی و نشاسته سیلاژهای آزمایشی گردید. برههای تغذیه‌شده با سیلاژ خوراک مخلوط نسبت به گروه شاهد، ماده خشک بیش‌تری مصرف کردند و سایر صفات عملکردی تفاوت معنی‌داری نشان نداد. براساس نتایج بهدست‌آمده از این پژوهش، سیلاژ خوراک مخلوط حاوی 25 درصد چغندر علوفهای (براساس ماده خشک)، از ویژگی‌های تخمیری و پایداری هوازی مطلوب‌تری برخوردار بود و به‌نظر می‌رسد بهتوان بدون این‌که اثر منفی بر عملکرد و سلامت دام داشته باشد، در تغذیه برههای نر پرواری از آن استفاده نمود.
مهران تکه خلف؛ محمد حسن فتحی نسری؛ لادن رشیدی؛ همایون فرهنگ فر
چکیده
اثر استفاده از سطوح مختلف کنجاله زیتون بر تولید، ترکیب شیر و وضعیت آنتی اکسیدانی شترهای تک کوهانه، آزمایشی با استفاده از نه نفر شتر تک کوهانه ترکمن با تولید شیر 7/0± 5 کیلوگرم در روز و میانگین وزن 30 ± 500 کیلوگرم در سه دوره سه هفته‌ای (14 روز عادت پذیری و هفت روز نمونه گیری) و در قالب طرح چرخشی با سه تیمار و نه تکرار بررسی شد. تیمارهای ...
بیشتر
اثر استفاده از سطوح مختلف کنجاله زیتون بر تولید، ترکیب شیر و وضعیت آنتی اکسیدانی شترهای تک کوهانه، آزمایشی با استفاده از نه نفر شتر تک کوهانه ترکمن با تولید شیر 7/0± 5 کیلوگرم در روز و میانگین وزن 30 ± 500 کیلوگرم در سه دوره سه هفته‌ای (14 روز عادت پذیری و هفت روز نمونه گیری) و در قالب طرح چرخشی با سه تیمار و نه تکرار بررسی شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1- گروه شاهد، 2- تیمار حاوی 15 درصد کنجاله زیتون و 3- تیمار حاوی 30 درصد کنجاله زیتون بودند. مصرف خوراک و تولید شیر تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. درصد و مقدار چربی و درصد پروتئین شیر (به ترتیب 5/2، 11/0 کیلوگرم و 66/2) در اثر استفاده از کنجاله زیتون در جیره کاهش یافت (05/0P<). تفاوتی در غلظت اکثر اسیدهای چرب و نسبت اسیدهای چرب امگا 6 به امگا 3 در شیر شترهای تغذیه شده با جیرههای آزمایشی مشاهده نشد اما غلظت اسید پالمتیک در شترهایی که 30 درصد کنجاله زیتون مصرف کردند، پایین‌تر از گروه شاهد بود (05/0P<). غلظت اسید اولئیک، اسید لینولئیک و اسید لینولئیک کونژوگه در شیر شترهای تغذیه شده با جیره حاوی 30 درصد کنجاله زیتون افزایش یافت (05/0P<). بر اساس نتایج این پژوهش، استفاده از کنجاله زیتون (تا سطح 30 درصد ماده خشک جیره) در تغذیه شتر می‌تواند اثرات مثبتی بر افزایش ارزش غذایی محصولات لبنی به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک داشته باشد.
سید احمد حسینی؛ محمد حسن فتحی نسری؛ همایون فرهنگ فر؛ مسعود دیدارخواه
چکیده
در این پژوهش، ارزش غذایی گونه‌های مرتعی مورد چرای شتر از چهار گونه خارشتر، زردتاغ، اشنان و سرخ‌گز در سه مرحله فنولوژیکی رویشی، گلدهی و بذردهی مراتع شهرستان بیرجند ارزیابی شد. از گونه‌های مذکور در مراحل مختلف رشد به صورت تصادفی نمونه برداری و ترکیب شیمیایی آنها اندازه گیری شد. گوارش پذیری شکمبه‌ای ماده خشک با استفاده از یک شتر ...
بیشتر
در این پژوهش، ارزش غذایی گونه‌های مرتعی مورد چرای شتر از چهار گونه خارشتر، زردتاغ، اشنان و سرخ‌گز در سه مرحله فنولوژیکی رویشی، گلدهی و بذردهی مراتع شهرستان بیرجند ارزیابی شد. از گونه‌های مذکور در مراحل مختلف رشد به صورت تصادفی نمونه برداری و ترکیب شیمیایی آنها اندازه گیری شد. گوارش پذیری شکمبه‌ای ماده خشک با استفاده از یک شتر فیستوله گذاری شده بررسی شد. میزان پروتئین خام خارشتر و اشنان بالاتر از سایر گونه‌ها بود و پایین‌ترین میزان الیاف نامحلول در شوینده خنثی، الیاف نامحلول در شویند اسیدی و تانن در اشنان مشاهده شد (p <0/05). بخش کند تجزیه، ثابت نرخ تجزیه و تجزیه پذیری موثر ماده خشک اشنان بالاتر از سایر گونه ها بود(p <0/05). اشنان با بالاتر بودن پروتئین خام و تجزیه پذیری موثر ماده خشک و پایین تر بودن الیاف نامحلول در شوینده خنثی و اسیدی نسبت به سایر گونه ها با ارزش تر بوده و جایگزین یونجه در سه سطح صفر، 50 و 100 درصد در جیره شترهای شیریشد. تغذیه اشنان سبب ایجاد تفاوت معنی دار در عملکرد تولید و ترکیب شیمیایی شیر نشد. مصرف ماده خشک با افزایش سطح جایگزینی اشنان کاهش ولی مقدار پروتئین و نیتروژن اوره ای شیر افزایش یافت(p <0/05). با توجه به نتایج این آزمایش جایگزینی یونجه با گونه مرتعی اشنان در تغذیه شترهای شیری با حفظ عملکرد تولیدی دام منجر به کاهش هزینه تغذیه شتر و اقتصادی تر شدن پرورش این دام با ارزش می شود.
رعنا دلکش طالشمکائیل؛ محمدحسن فتحی نسری؛ همایون فرهنگ فر؛ محسن مجتهدی
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی اثر بنتونیت، کائولن و کربن فعال بر جذب مس، آهن و منگنز به روش‌های برون‌تنی و درون‌تنی در بره بلوچی بود. در آزمایش برون‌تنی، اثر جاذب بر جذب مواد معدنی در قالب طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل با محلول‌های استاندارد مس، آهن و منگنز با غلظت‌های به ترتیب هفت، 20 و 30 میلی‌گرم بر لیتر، چهار سطح جاذب‌ها (بدون ...
بیشتر
هدف از این پژوهش بررسی اثر بنتونیت، کائولن و کربن فعال بر جذب مس، آهن و منگنز به روش‌های برون‌تنی و درون‌تنی در بره بلوچی بود. در آزمایش برون‌تنی، اثر جاذب بر جذب مواد معدنی در قالب طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل با محلول‌های استاندارد مس، آهن و منگنز با غلظت‌های به ترتیب هفت، 20 و 30 میلی‌گرم بر لیتر، چهار سطح جاذب‌ها (بدون جاذب، 10، 20 و 40 گرم‌در‌لیتر) و PHسه 5/5، 6/4و 7/5 و به مدت 60 دقیقه انکوباسیون بررسی شدند. در آزمایش درون‌تنی، اثر افزودن بنتونیت، کائولن و کربن فعال در سطوح صفر (شاهد)، 10 و 20 گرم‌در‌کیلوگرم به خوراک با استفاده از 36 رأس بره پرواری در سن 7-6 ماهگی، به مدت 90روز در قالب طرح کاملاً تصادفی بررسی شد. مصرف خوراک، افزایش وزن و غلظت مس، آهن و منگنز خون و پشم در روزهای صفر، 45 و 90 آزمایش اندازه‌گیری شد. در آزمایش برون‌تنی، کربن فعال بیشترین و کائولن کمترین جذب عناصر معدنی را با افزایش جاذب و pH داشتند (p<0/05). در آزمایش درون تنی اثر تیمارها بر مصرف خوراک، وزن بدن، افزایش وزن، ضریب تبدیل خوراک و مقدار آهن پشم و خون معنی دار نبود. مقدار مس و منگنز خون و پشم در بره های تغذیه شده با جاذب کمتر از تیمار شاهد بوئ (p<0/05). به‌طورکلی، استفاده از جاذب‌ها به‌خصوص کربن فعال در غلظت پایین باعث جذب کمتر مواد معدنی می‌شود. همچنین، از روش آزمایشگاهی می‌توان برای انتخاب جاذب بدون انجام آزمایش‌های حیوانی استفاده کرد.
قاسم متقی نیا؛ همایون فرهنگ فر؛ محسن احمدی شاهرخت؛ عبدالاحد شادپرور؛ مجید جعفری
چکیده
اثر ضریب همخونی بره و والدین بر وزن پشم با استفاده از 10868 رکورد وزن پشم مربوط به 3244 رأس برۀ ایرانبلک (1633 نر و 1611 ماده) حاصل از 96 قوچ و 995 میش جمعآوریشده طی سالهای 1362 تا 1385 در مرکز اصلاح نژاد دام شمال شرق کشور (ایستگاه عباسآباد، واقع در در کیلومتر 25 سرخس‌ـ‌مشهد) بررسی شد. اثر سال و ماه پشم‌چینی، ضریب همخونی بره و مادر، جنس، ...
بیشتر
اثر ضریب همخونی بره و والدین بر وزن پشم با استفاده از 10868 رکورد وزن پشم مربوط به 3244 رأس برۀ ایرانبلک (1633 نر و 1611 ماده) حاصل از 96 قوچ و 995 میش جمعآوریشده طی سالهای 1362 تا 1385 در مرکز اصلاح نژاد دام شمال شرق کشور (ایستگاه عباسآباد، واقع در در کیلومتر 25 سرخس‌ـ‌مشهد) بررسی شد. اثر سال و ماه پشم‌چینی، ضریب همخونی بره و مادر، جنس، و تیپ تولد بره بر وزن پشم معنیدار بود. 6/92 درصد حیوانات موجود در شجره، همخون بودند. میانگین و انحراف معیار ضریب همخونی بره، پدر، و مادر در کل جمعیت بهترتیب 1/6±1/8 و 1/6±5/6 و 8/5±3/5 و در جمعیت همخون 7/5±0/9 و 1/6±0/7 و 8/5±7/5 درصد بود. حداقل و حداکثر ضریب همخونی بره بهترتیب صفر و 4/36 درصد بود. افزایش هر یک درصد ضریب همخونی بره، سبب کاهش وزن پشم به مقدار 9/26 و 8/4 و 3/4 و 1/13 گرم در برههای نر چهارقلو، مادۀ دوقلو، مادۀ سهقلو، و مادۀ چهارقلو شد. با افزایش هر یک درصد ضریب همخونی مادر، وزن پشم بره‌ها به میزان 4/1 گرم کاهش یافت. روند تغییرات سالانۀ ضریب همخونی برای کل حیوانات و حیوانات همخون بهترتیب 02/0±2/0 و 02/0±1/0 درصد و معنیدار بود. برای کاهش تأثیرات زیانبار همخونی، لازم است برنامۀ تلاقی کنترلشده درنظر گرفته شود.
مریم مقدم موسی‌آبادی؛ همایون فرهنگفر؛ مسلم باشتنی؛ علیرضا اقبال
چکیده
در این تحقیق، از 80381 رکورد روز‌آزمون (صفات شیر، چربی، و پروتئین) سه بار دوشش 80254 رأس گاو شیری زایش اول در 427 گله که در سالهای 1374 تا 1388 زایش داشتند، استفاده شد. براساس نسبت درصد چربی به درصد پروتئین برای ماه اول شیردهی گاوها و در‌نظر‌گرفتن نقطۀ آستانهای 12/0-، متغیر وابسته به‌صورت دوتایی (کد صفر برای عدم بروز و کد یک برای بروز اختلال ...
بیشتر
در این تحقیق، از 80381 رکورد روز‌آزمون (صفات شیر، چربی، و پروتئین) سه بار دوشش 80254 رأس گاو شیری زایش اول در 427 گله که در سالهای 1374 تا 1388 زایش داشتند، استفاده شد. براساس نسبت درصد چربی به درصد پروتئین برای ماه اول شیردهی گاوها و در‌نظر‌گرفتن نقطۀ آستانهای 12/0-، متغیر وابسته به‌صورت دوتایی (کد صفر برای عدم بروز و کد یک برای بروز اختلال متابولیکی کاهش چربی شیر) تعریف گردید. مدل مختلط خطی تعمیم‌یافتۀ لجستیک با رویۀ GLIMMIX نرمافزار آماری SAS بر دادهها برازش شد. در مدل آماری، تأثیرات ثابت نوع اسپرم (داخلی یا خارجی) استفاده‌شده برای تلقیح گاوهای ماده، فصل تولید، سن زایش اول، نژاد گاو (زینه یا اصیل)، و اثر تصادفی پدر قرار داده شد. نژاد گاو بر احتمال بروز کاهش چربی شیر اثر معنیدار نداشت. نسبت احتمالات مقایسۀ دو سن زایش 112/1 برآورد شد که نشان میدهد گاوهایی که در سن کمتر از 25 ماه زایش میکنند 2/11 درصد احتمال بروز کاهش چربی شیر در آنها بیشتر است. برآورد نسبت احتمالات مقایسۀ فصل بهار نسبت به تابستان، پاییز، و زمستان بهترتیب 730/0، 722/0، و 182/1، فصل تابستان به پاییز و زمستان بهترتیب 987/0 و 615/1 و پاییز به زمستان 636/1 بود. احتمال بروز کاهش چربی شیر در دختران گاوهای نر داخلی در مقایسه با دختران گاوهای نر خارجی، به مقدار 8/10 درصد بیشتر بود.