سهیلا ابراهیمی؛ محمد حسن فتحی نسری؛ همایون فرهنگ فر
چکیده
اثر خوراندن گلبرگ زعفران بر عملکرد، شاخصهای خونی و وضعیت آنتیاکسیدانی خون و گوشت برههای نر افشاری با استفاده از 18 راس بره نر افشاری چهار تا پنج ماهه با میانگین وزن اولیه 5/2±17 کیلوگرم در قالب طرح کاملاً تصادفی بررسی شد. جیرههای آزمایشی شامل 1- شاهد، فاقد گلبرگ زعفران، 2- حاوی 5/1 درصد گلبرگ زعفران و 3- حاوی سه درصد گلبرگ زعفران ...
بیشتر
اثر خوراندن گلبرگ زعفران بر عملکرد، شاخصهای خونی و وضعیت آنتیاکسیدانی خون و گوشت برههای نر افشاری با استفاده از 18 راس بره نر افشاری چهار تا پنج ماهه با میانگین وزن اولیه 5/2±17 کیلوگرم در قالب طرح کاملاً تصادفی بررسی شد. جیرههای آزمایشی شامل 1- شاهد، فاقد گلبرگ زعفران، 2- حاوی 5/1 درصد گلبرگ زعفران و 3- حاوی سه درصد گلبرگ زعفران (براساس ماده خشک) بودند. دوره آزمایشی 84 روز بود و در پایان دوره بره‌ها کشتار شدند. نتایج نشان داد که افزودن گلبرگ زعفران به جیره، اثری بر مصرف خوراک، افزایش وزن روزانه و قابلیت هضم مواد مغذی نداشت. مقدار اوره پلاسما در برههای تغذیهشده با هر دو سطح گلبرگ زعفران و مقدار گلوکز، کلسترول و تری‌گلیسرید پلاسما در برههای تغذیهشده با سه درصد گلبرگ زعفران کاهش یافت (05/0>P). در برههای تغذیهشده با سه درصد گلبرگ زعفران، ظرفیت آنتیاکسیدانی کل و میزان فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز خون و ماهیچه افزایش و میزان مالوندیآلدهید خون و ماهیچه کاهش یافت (05/0>P). اما میزان فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز در خون تحت تأثیر قرار نگرفت. در کل، نتایج این پژوهش نشان داد که افزودن سه درصد گلبرگ زعفران به جیره برههای پرواری بدون تأثیر بر عملکرد، سبب بهبود وضعیت آنتیاکسیدانی خون و افزایش ماندگاری گوشت بره‌ها میشود.
رضا خداوردی؛ محمد حسن فتحی نسری؛ حسن فضائلی؛ سیّد همایون فرهنگ فر
چکیده
استفاده از گیاهان زراعی مقاوم به خشکی مانند چغندر علوفهای در شرایط کم‌آبی اجتناب‌ناپذیر است. این‌گونه محصولات دارای رطوبت بالایی هستند که نگهداری و ذخیره آن‌ها را دشوار می‌سازد. سیلاژ خوراک مخلوط می‌تواند راهکار مناسبی برای نگهداری این محصولات باشد. این پژوهش به‌منظور امکان‌سنجی استفاده از سیلاژ خوراک مخلوط حاوی چغندر علوفهای ...
بیشتر
استفاده از گیاهان زراعی مقاوم به خشکی مانند چغندر علوفهای در شرایط کم‌آبی اجتناب‌ناپذیر است. این‌گونه محصولات دارای رطوبت بالایی هستند که نگهداری و ذخیره آن‌ها را دشوار می‌سازد. سیلاژ خوراک مخلوط می‌تواند راهکار مناسبی برای نگهداری این محصولات باشد. این پژوهش به‌منظور امکان‌سنجی استفاده از سیلاژ خوراک مخلوط حاوی چغندر علوفهای حاوی 25 یا 35 درصد ماده خشک در تغذیه برههای پرواری به روش‌های برون‌تنی و درون‌تنی انجام شد. به‌منظور ارزیابی خصوصیات سیلویی سیلاژ خوراک مخلوط بر پایه چغندر علوفهای و ارزش غذایی آن، دو جیره بره پرواری، حاوی دو سطح 25 و 35 درصد چغندر علوفهای (برحسب مادهی خشک)، به‌صورت خوراک مخلوط به‌مدت 60 روز سیلو و ارزیابی شد و سپس جیره حاوی سطح 25 درصد چغندر علوفهای به دو شکل سیلاژ خوراک مخلوط (سیلاژ 60 روزه) و جیره کاملاً مخلوط روزانه در دو گروه آزمایشی و در یک دوره 70 روزه، در تغذیه برههای پرواری استفاده شد. افزایش سطح چغندر علوفهای سبب کاهشpH ، پروتئین خام، پروتئین حقیقی و نشاسته سیلاژهای آزمایشی گردید. برههای تغذیهشده با سیلاژ خوراک مخلوط نسبت به گروه شاهد، ماده خشک بیش‌تری مصرف کردند و سایر صفات عملکردی تفاوت معنیداری نشان نداد. براساس نتایج بهدست‌آمده از این پژوهش، سیلاژ خوراک مخلوط حاوی 25 درصد چغندر علوفهای (براساس ماده خشک)، از ویژگی‌های تخمیری و پایداری هوازی مطلوب‌تری برخوردار بود و به‌نظر می‌رسد بهتوان بدون این‌که اثر منفی بر عملکرد و سلامت دام داشته باشد، در تغذیه برههای نر پرواری از آن استفاده نمود.
مهران تکه خلف؛ محمد حسن فتحی نسری؛ لادن رشیدی؛ همایون فرهنگ فر
چکیده
اثر استفاده از سطوح مختلف کنجاله زیتون بر تولید، ترکیب شیر و وضعیت آنتی اکسیدانی شترهای تک کوهانه، آزمایشی با استفاده از نه نفر شتر تک کوهانه ترکمن با تولید شیر 7/0± 5 کیلوگرم در روز و میانگین وزن 30 ± 500 کیلوگرم در سه دوره سه هفته‌ای (14 روز عادت پذیری و هفت روز نمونه گیری) و در قالب طرح چرخشی با سه تیمار و نه تکرار بررسی شد. تیمارهای ...
بیشتر
اثر استفاده از سطوح مختلف کنجاله زیتون بر تولید، ترکیب شیر و وضعیت آنتی اکسیدانی شترهای تک کوهانه، آزمایشی با استفاده از نه نفر شتر تک کوهانه ترکمن با تولید شیر 7/0± 5 کیلوگرم در روز و میانگین وزن 30 ± 500 کیلوگرم در سه دوره سه هفته‌ای (14 روز عادت پذیری و هفت روز نمونه گیری) و در قالب طرح چرخشی با سه تیمار و نه تکرار بررسی شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1- گروه شاهد، 2- تیمار حاوی 15 درصد کنجاله زیتون و 3- تیمار حاوی 30 درصد کنجاله زیتون بودند. مصرف خوراک و تولید شیر تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. درصد و مقدار چربی و درصد پروتئین شیر (به ترتیب 5/2، 11/0 کیلوگرم و 66/2) در اثر استفاده از کنجاله زیتون در جیره کاهش یافت (05/0P<). تفاوتی در غلظت اکثر اسیدهای چرب و نسبت اسیدهای چرب امگا 6 به امگا 3 در شیر شترهای تغذیه شده با جیرههای آزمایشی مشاهده نشد اما غلظت اسید پالمتیک در شترهایی که 30 درصد کنجاله زیتون مصرف کردند، پایین‌تر از گروه شاهد بود (05/0P<). غلظت اسید اولئیک، اسید لینولئیک و اسید لینولئیک کونژوگه در شیر شترهای تغذیه شده با جیره حاوی 30 درصد کنجاله زیتون افزایش یافت (05/0P<). بر اساس نتایج این پژوهش، استفاده از کنجاله زیتون (تا سطح 30 درصد ماده خشک جیره) در تغذیه شتر می‌تواند اثرات مثبتی بر افزایش ارزش غذایی محصولات لبنی به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک داشته باشد.
سیده نرگس طباطبائی فر؛ محمد رضا دهقانی؛ محمدحسن فتحی نسری
چکیده
در این پژوهش، اثر افزودن مقدار یونجه خشک در جیره آغازین بر عملکرد، فراسنجههای خونی و سلامتی گوسالههای شیرخوار هلشتاین تغذیهشده براساس الگوی تغذیه شیر به روش کاهش مرحلهای با استفاده از تعداد 24 رأس گوساله هلشتاین ماده با سن 1±4 روزگی و وزن 3±2/41 کیلوگرم در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تیمار و هشت گوساله در هر تیمار به‌مدت ...
بیشتر
در این پژوهش، اثر افزودن مقدار یونجه خشک در جیره آغازین بر عملکرد، فراسنجههای خونی و سلامتی گوسالههای شیرخوار هلشتاین تغذیهشده براساس الگوی تغذیه شیر به روش کاهش مرحلهای با استفاده از تعداد 24 رأس گوساله هلشتاین ماده با سن 1±4 روزگی و وزن 3±2/41 کیلوگرم در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تیمار و هشت گوساله در هر تیمار به‌مدت 56 روز (تا زمان شیرگیری) بررسی شد. تیمارهای آزمایشی به‌ترتیب شامل 1- تغذیه شیر بدون استفاده از یونجه خشک، 2- تغذیه شیر و جیره آغازین بههمراه پنج درصد یونجه خشک (براساس ماده خشک جیره) و 3- تغذیه شیر و جیره آغازین بههمراه 10 درصد یونجه خشک (براساس ماده خشک جیره). بین تیمارهای آزمایشی از نظر مصرف ماده خشک، ضریب تبدیل خوراک، افزایش وزن روزانه، نمره مدفوع، شاخصهای رشد اسکلتی و pH شکمبه تفاوتی مشاهده نشد. میزان پروپیونات در شکمبه گوسالههایی که با شیر و پنج درصد علوفه یونجه تغذیه شدند نسبت به تیمار شاهد و 10 درصد علوفه به‌طور معنیداری بیشتر بود (05/0>P). نسبت استات به پروپیونات در شکمبه گوسالههای تغذیهشده با شیر و پنج درصد علوفه یونجه به‌طور معنیداری بیشتر از گوسالههای سایر تیمارها بود (05/0>P). غلظت بتاهیدروکسی بوتیرات پلاسما گوسالههای تغذیهشده با جیره آغازین حاوی پنج درصد یونجه خشک بیشتر از گوسالههای سایر تیمارها بود (05/0>P). براساس نتایج این پژوهش، جایگزینی بخشی از جیره آغازین گوسالههای شیرخوار تغذیهشده با مقادیر بالای شیر، با علوفه یونجه سبب بهبود توسعه شکمبه آن‌ها میشود.
نوید قوی پنجه؛ محمدحسن فتحی نسری؛ مسلم باشتنی؛ همایون فرهنگ فر
چکیده
در پژوهش حاضر، ترکیب شیمیایی و ارزش غذایی بقایای زراعی کینوا با استفاده از روش‌های آزمایشگاهی درون کیسه‌ای و تولید گاز اندازه‌گیری و با یونجه خشک مقایسه شد. گیاه کامل کینوا پس از برداشت از مزرعه در دمای محیط خشک و دانه‌ها جدا شدند و بقایای زراعی جهت انجام آزمایش مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد میزان انرژی خام، ماده خشک، ...
بیشتر
در پژوهش حاضر، ترکیب شیمیایی و ارزش غذایی بقایای زراعی کینوا با استفاده از روش‌های آزمایشگاهی درون کیسه‌ای و تولید گاز اندازه‌گیری و با یونجه خشک مقایسه شد. گیاه کامل کینوا پس از برداشت از مزرعه در دمای محیط خشک و دانه‌ها جدا شدند و بقایای زراعی جهت انجام آزمایش مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد میزان انرژی خام، ماده خشک، ماده آلی، الیاف نامحلول در شوینده خنثی و لیگنین علوفه کینوا بالاتر از یونجه بود (0/05>P). غلظت پروتئین خام کینوا (12/29درصد) کمتر از یونجه (14/32درصد) بود. بخش عمده تانن موجود در کینوا از نوع قابل هیدرولیز بود. گرچه ثابت نرخ تجزیه و گوارش‌پذیری پس از شکمبهای کینوا و یونجه یکسان بود، امّا گوارش‌پذیری شکمبهای و کل دستگاه گوارش کینوا از یونجه کمتر بود (0/05>P). ثابت نرخ تولید گاز (c) بقایای زراعی کینوا و یونجه با هم برابر بودند، با این حال پتانسیل تولید گاز (b) آن از یونجه کمتر بود (0/05>P). گوارش‌پذیری ماده آلی، انرژی قابل سوخت‌و‌ساز و انرژی خالص شیردهی نیز در کینوا کمتر از یونجه بود (0/05>P). بر اساس نتایج این پژوهش، بقایای زراعی کینوا ظرفیت تغذیه‌ای مناسبی برای جایگزینی بخشی از علوفه به منظور تأمین قسمتی از نیازهای غذایی دام دارد. انجام آزمایش‌های درون تنی برای تعیین سطح مناسب آن در جیره کمک توصیه میشود.
سید احمد حسینی؛ محمد حسن فتحی نسری؛ همایون فرهنگ فر؛ مسعود دیدارخواه
چکیده
در این پژوهش، ارزش غذایی گونه‌های مرتعی مورد چرای شتر از چهار گونه خارشتر، زردتاغ، اشنان و سرخ‌گز در سه مرحله فنولوژیکی رویشی، گلدهی و بذردهی مراتع شهرستان بیرجند ارزیابی شد. از گونه‌های مذکور در مراحل مختلف رشد به صورت تصادفی نمونه برداری و ترکیب شیمیایی آن‌ها اندازه گیری شد. گوارش پذیری شکمبهای ماده خشک با استفاده از یک شتر ...
بیشتر
در این پژوهش، ارزش غذایی گونه‌های مرتعی مورد چرای شتر از چهار گونه خارشتر، زردتاغ، اشنان و سرخ‌گز در سه مرحله فنولوژیکی رویشی، گلدهی و بذردهی مراتع شهرستان بیرجند ارزیابی شد. از گونه‌های مذکور در مراحل مختلف رشد به صورت تصادفی نمونه برداری و ترکیب شیمیایی آن‌ها اندازه گیری شد. گوارش پذیری شکمبهای ماده خشک با استفاده از یک شتر فیستوله گذاری شده بررسی شد. میزان پروتئین خام خارشتر و اشنان بالاتر از سایر گونه‌ها بود و پایین‌ترین میزان الیاف نامحلول در شوینده خنثی، الیاف نامحلول در شویند اسیدی و تانن در اشنان مشاهده شد (p <0/05). بخش کند تجزیه، ثابت نرخ تجزیه و تجزیه پذیری موثر ماده خشک اشنان بالاتر از سایر گونه ها بود(p <0/05). اشنان با بالاتر بودن پروتئین خام و تجزیه پذیری موثر ماده خشک و پایین تر بودن الیاف نامحلول در شوینده خنثی و اسیدی نسبت به سایر گونه ها با ارزش تر بوده و جایگزین یونجه در سه سطح صفر، 50 و 100 درصد در جیره شترهای شیریشد. تغذیه اشنان سبب ایجاد تفاوت معنی دار در عملکرد تولید و ترکیب شیمیایی شیر نشد. مصرف ماده خشک با افزایش سطح جایگزینی اشنان کاهش ولی مقدار پروتئین و نیتروژن اوره ای شیر افزایش یافت(p <0/05). با توجه به نتایج این آزمایش جایگزینی یونجه با گونه مرتعی اشنان در تغذیه شترهای شیری با حفظ عملکرد تولیدی دام منجر به کاهش هزینه تغذیه شتر و اقتصادی تر شدن پرورش این دام با ارزش می شود.
رعنا دلکش طالشمکائیل؛ محمدحسن فتحی نسری؛ همایون فرهنگ فر؛ محسن مجتهدی
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی اثر بنتونیت، کائولن و کربن فعال بر جذب مس، آهن و منگنز به روش‌های برون‌تنی و درون‌تنی در بره بلوچی بود. در آزمایش برون‌تنی، اثر جاذب بر جذب مواد معدنی در قالب طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل با محلول‌های استاندارد مس، آهن و منگنز با غلظت‌های به ترتیب هفت، 20 و 30 میلی‌گرم بر لیتر، چهار سطح جاذب‌ها (بدون ...
بیشتر
هدف از این پژوهش بررسی اثر بنتونیت، کائولن و کربن فعال بر جذب مس، آهن و منگنز به روش‌های برون‌تنی و درون‌تنی در بره بلوچی بود. در آزمایش برون‌تنی، اثر جاذب بر جذب مواد معدنی در قالب طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل با محلول‌های استاندارد مس، آهن و منگنز با غلظت‌های به ترتیب هفت، 20 و 30 میلی‌گرم بر لیتر، چهار سطح جاذب‌ها (بدون جاذب، 10، 20 و 40 گرم‌در‌لیتر) و PHسه 5/5، 6/4و 7/5 و به مدت 60 دقیقه انکوباسیون بررسی شدند. در آزمایش درون‌تنی، اثر افزودن بنتونیت، کائولن و کربن فعال در سطوح صفر (شاهد)، 10 و 20 گرم‌در‌کیلوگرم به خوراک با استفاده از 36 رأس بره پرواری در سن 7-6 ماهگی، به مدت 90روز در قالب طرح کاملاً تصادفی بررسی شد. مصرف خوراک، افزایش وزن و غلظت مس، آهن و منگنز خون و پشم در روزهای صفر، 45 و 90 آزمایش اندازه‌گیری شد. در آزمایش برون‌تنی، کربن فعال بیشترین و کائولن کمترین جذب عناصر معدنی را با افزایش جاذب و pH داشتند (p<0/05). در آزمایش درون تنی اثر تیمارها بر مصرف خوراک، وزن بدن، افزایش وزن، ضریب تبدیل خوراک و مقدار آهن پشم و خون معنی دار نبود. مقدار مس و منگنز خون و پشم در بره های تغذیه شده با جاذب کمتر از تیمار شاهد بوئ (p<0/05). به‌طورکلی، استفاده از جاذب‌ها به‌خصوص کربن فعال در غلظت پایین باعث جذب کمتر مواد معدنی میشود. همچنین، از روش آزمایشگاهی می‌توان برای انتخاب جاذب بدون انجام آزمایش‌های حیوانی استفاده کرد.
سید مرتضی وقار سیدین؛ محسن مجتهدی؛ محمد حسن فتحی نسری؛ سید احسان غیاثی
چکیده
هدف از این آزمایش، بررسی ظرفیت بافری چند مخلوط بافری و تأثیر آن‌ها بر فراسنجههای تخمیر و هضم شکمبهای در شرایط برون‌تنی بود. به همین منظور پنج مخلوط بافری شامل: 1) ترکیب حاوی 15 درصد بیکربنات‌سدیم + 15 درصد اکسیدمنیزیم + 35 درصد کربنات‌منیزیم + 35 درصد بنتونیت‌سدیم؛ 2) ترکیب حاوی 35 درصد بیکربنات‌سدیم + 35 درصد اکسیدمنیزیم + 15 درصد کربنات‌منیزیم ...
بیشتر
هدف از این آزمایش، بررسی ظرفیت بافری چند مخلوط بافری و تأثیر آن‌ها بر فراسنجههای تخمیر و هضم شکمبهای در شرایط برون‌تنی بود. به همین منظور پنج مخلوط بافری شامل: 1) ترکیب حاوی 15 درصد بیکربنات‌سدیم + 15 درصد اکسیدمنیزیم + 35 درصد کربنات‌منیزیم + 35 درصد بنتونیت‌سدیم؛ 2) ترکیب حاوی 35 درصد بیکربنات‌سدیم + 35 درصد اکسیدمنیزیم + 15 درصد کربنات‌منیزیم + 15 درصد بنتونیت‌سدیم؛ 3) ترکیب حاوی 20 درصد بیکربنات‌سدیم + 40 درصد اکسیدمنیزیم + 20 درصد کربنات‌منیزیم + 20 درصد بنتونیت‌سدیم؛ 4) ترکیب حاوی 40 درصد بیکربنات‌سدیم + 20 درصد اکسیدمنیزیم + 20 درصد کربنات‌منیزیم + 20 درصد بنتونیت‌سدیم؛ و 5) ترکیب حاوی 16 درصد کربنات‌سدیم + 35 درصد اکسیدمنیزیم + 22 درصد کربنات‌منیزیم + 5 درصد بنتونیت‌سدیم و 22 درصد پتاسیم فسفات منوبازیک، تهیه شد. ظرفیت بافری و شاخص ارزش بافری اندازه گیری شد. سپس تأثیر مخلوط‌های بافری بر پتانسیل تولید گاز، pH، غلظت نیتروژن آمونیاکی و ماده خشک ناپدید شده در شرایط آزمایشگاهی (IVDMD) بررسی گردید. مقدار ظرفیت و شاخص ارزش بافری ترکیب 2 بیشتر از سایر ترکیبات بافری بود (0/05>P). ترکیب بافری 4 سبب افزایش تولید گاز شد (0/05>P). مقدار IVDMD در بین ترکیبات بافری یکسان بود و تنها ترکیب بافری 4 و 1 با یکدیگر اختلاف داشتند (0/05>P). استفاده از ترکیب بافری 2 سبب افزایش pH محیط کشت شد (0/05>P). در کل نتایج این آزمایش نشان داد که استفاده از ترکیب بافری 2 می‌تواند نقش مؤثری در جلوگیری از افت pH و به تبع آن کاهش اسیدوز داشته باشد.
فاطمه خسروی؛ محمد حسن فتحی نسری
چکیده
دانه انار (حاوی 5/47 درصد ماده خشک) به مدت 70 روز در سطلهای پلاستیکی سه کیلویی سیلو شد و سپس ترکیب شیمیایی، غلظت ترکیبات فنلی و فراسنجههای تجزیهپذیری شکمبهای ماده خشک و نیز تجزیهپذیری شکمبهای و پس از شکمبهای ماده خشک دانه سیلو شده و نیز دانه خشک شده تعیین گردید. نتایج نشان داد سیلو کردن سبب کاهش معنیدار میزان کل ترکیبات ...
بیشتر
دانه انار (حاوی 5/47 درصد ماده خشک) به مدت 70 روز در سطلهای پلاستیکی سه کیلویی سیلو شد و سپس ترکیب شیمیایی، غلظت ترکیبات فنلی و فراسنجههای تجزیهپذیری شکمبهای ماده خشک و نیز تجزیهپذیری شکمبهای و پس از شکمبهای ماده خشک دانه سیلو شده و نیز دانه خشک شده تعیین گردید. نتایج نشان داد سیلو کردن سبب کاهش معنیدار میزان کل ترکیبات فنلی، تانن کل، اسید گالیک، اسید تانیک، پونیکالین و پونیکالاژین A شد اما غلظت تاننهای متراکم، اسید الاژیک و پونیکالاژین B تحت تأثیر روش ذخیرهسازی قرار نگرفت. فراسنجههای تجزیهپذیری شکمبهای ماده خشک، بخش سریع تجزیه، کند تجزیه و تجزیهپذیری مؤثر در نرخ عبورهای 02/0، 05/0 و 08/0 در ساعت تحت تأثیر روش ذخیرهسازی قرار نگرفت. سیلو کردن سبب افزایش معنیدار گوارش‌پذیری شکمبهای ماده خشک و گوارش‌پذیری ماده خشک در کل دستگاه گوارش و کاهش معنیدار ثابت نرخ تجزیه ماده خشک و گوارش‌پذیری پس از شکمبهای ماده خشک گردید (05/0P<). براساس نتایج این تحقیق سیلو کردن تفاله دانه انار ارزش غذایی این پسماند خوراکی را بهبود میبخشد.