آرزو طوقی؛ غلامرضا داشاب؛ علی مقصودی؛ محمد رکوعی
دوره 24، شماره 2 ، تیر 1401، ، صفحه 127-138
چکیده
هدف از این مطالعه، بررسی میزان تفرق ژنتیکی نژادهای مختلف شتر استان سیستان و بلوچستان با استفاده از نشانگرهای ریزماهوارهای انجام شد. بدین منظور از تعداد 70 نفرشتر از دو نژاد جمازه و بلوچی به‌صورت تصادفی انتخاب و از آنها از ورید وداجی در لولههای هپاررینهخون‌گیری شد. DNA در نمونههای خون به‌روش نمکی-دترجنت استخراج شد.تعداد ...
بیشتر
هدف از این مطالعه، بررسی میزان تفرق ژنتیکی نژادهای مختلف شتر استان سیستان و بلوچستان با استفاده از نشانگرهای ریزماهوارهای انجام شد. بدین منظور از تعداد 70 نفرشتر از دو نژاد جمازه و بلوچی به‌صورت تصادفی انتخاب و از آنها از ورید وداجی در لولههای هپاررینهخون‌گیری شد. DNA در نمونههای خون به‌روش نمکی-دترجنت استخراج شد.تعداد پنج نشانگر ریزماهوارهای از ژنوم شتر انتخاب و با آغازگرهای اختصاصی تکثیر و الگوهای باندی بر روی ژل آگارز پنج درصد نمایانسازی شدند. ساختارهای ژنتیکی و جمعیتی با نرمافزارPOPGENE نسخه 1/31 تجزیه و تحلیل شدند. تعداد آللها در پنج جایگاه نشانگری در دو نژاد جمازه و بلوچی در دامنه یک تا شش آلل متغیر بودند. تعداد آللها در پنج نشانگر CVRLO6، VOLP32، LCV66، WYLLO و CMS17 در نژاد جمازه به‌ترتیب برابر با سه، دو، سه، چهار و یک آلل و در نژاد بلوچی به‌ترتیب برابر با دو، چهار، دو، پنج و یک آلل بودند. دامنه هتروزیگوسیتی مشاهده‌شده در جایگاههای مورد مطالعه در دو نژاد جمازه و بلوچی در محدوده 0/29تا 0/52 قرار داشت.نتایجتجزیه آماره FST نشان داد که دو نژاد شباهت بیش از ۹۶ درصد و میزان تفرق بین آنها سه درصد است. نتایج این پژوهش بیانگر میزان چندشکلی پایین در جایگاههای مورد مطالعه بود و جهت حفظ نژادها و تطابقپذیری بیشتر به شرایط محیطی نیازمند توجه بیشتر و کنترل آمیزشها میباشد.
بتول اصغری اسفدن؛ غلامرضا داشاب؛ محمدحسین بنابازی؛ محمد رکوعی
دوره 22، شماره 2 ، تیر 1399، ، صفحه 187-198
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، بررسی الگوی ترجیح کدونی و ارتباط آنها با بیان ژن برای ژن‌های با بیان متفاوت در بین نژادهای خالص و آمیخته سیستانی و مونت‌بیلیارد بود. در این مطالعه، از نتایج تجزیه بیان ژن افتراقی با استفاده از فن‌آوری RNA-Seq مربوط به نژادهای خالص و آمیخته سیستانی و مونت‌بیلیارد (دو تیمار و هر تیمار دو تکرار بیولوژیک) استفاده شد. ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر، بررسی الگوی ترجیح کدونی و ارتباط آنها با بیان ژن برای ژن‌های با بیان متفاوت در بین نژادهای خالص و آمیخته سیستانی و مونت‌بیلیارد بود. در این مطالعه، از نتایج تجزیه بیان ژن افتراقی با استفاده از فن‌آوری RNA-Seq مربوط به نژادهای خالص و آمیخته سیستانی و مونت‌بیلیارد (دو تیمار و هر تیمار دو تکرار بیولوژیک) استفاده شد. به همین منظور پس از تعیین نواحی ORF برای این ژنها، از نرمافزار CodonW جهت برآورد شاخصهای الگوی ترجیح کدونی ازجمله CAI، ENC، GC و GC3s استفاده شد. تجزیه ترجیح کدونی برای نواحی ORF ژن‌های با بیان متفاوت، وجود همبستگی بالا و معنی‌داری (0/74) بین مقادیر شاخص GC کل و GC3s نشان داد. همچنین همبستگی بالا و معنی‌داری بین مقادیر ENC با GC کل و GC3sTو (0/65و0/77) مشاهده شد که نشاندهندهی نقش جهش در شکلگیری کدونها میباشد. بر اساس نتایج بدست آمده در این پژوهش، عواملی ازجمله مقدار GC، جهش و سطح بیان ژن نقش مهمی در شکلگیری کدونها در ژن‌های موردمطالعه در این تحقیق داشتند. این مطالعه اولین مقایسه بین گاوهای خالص و آمیخته سیستانی و مونت‌بیلیارد میباشد که به درک بهتر ساز وکارهای تکاملی شکلگیری الگوی ترجیح کدونی و نیز بررسی ارتباط آن با بیان ژن کمک میکند.
رخساره نجم الدینی؛ غلامرضا داشاب؛ مهدی وفای واله؛ نصرالله مرادی کر
دوره 20، شماره 2 ، مرداد 1397، ، صفحه 225-241
چکیده
استرس گرمایی یکی از مهمترین عوامل استرسزای محیطی است که تولید طیور در دنیا به‌خصوص در مناطق گرم همانند استان سیستان و بلوچستان در ایران را با چالش همراه کرده است. استرس گرمایی موجب افزایش تولید رادیکالهای آزاد در بدن پرندگان میشود. گلوتاتیون پراکسیداز نقش مهمی به‌عنوان آنتیاکسیدان سلولی در استرس گرمایی ایفا میکند. ...
بیشتر
استرس گرمایی یکی از مهمترین عوامل استرسزای محیطی است که تولید طیور در دنیا به‌خصوص در مناطق گرم همانند استان سیستان و بلوچستان در ایران را با چالش همراه کرده است. استرس گرمایی موجب افزایش تولید رادیکالهای آزاد در بدن پرندگان میشود. گلوتاتیون پراکسیداز نقش مهمی به‌عنوان آنتیاکسیدان سلولی در استرس گرمایی ایفا میکند. هدف از انجام این پژوهش، تجزیه تکاملی و فیلوژنتیک توالی نوکلئوتیدی GPX-1 در دو جمعیت راس ۳۰۸ و خزک بود. نمونههای خون از ۱۰ پرنده از دو جمعیت خزک و راس ۳۰۸ به‌طور تصادفی جمعآوری شد (پنج قطعه از خزک و پنج قطعه راس ۳۰۸). DNA از خون کامل استخراج شد. تکثیر PCR قطعه ۸۰۰ جفت بازی از GPX-1 با استفاده از یک جفت پرایمر اختصاصی انجام گرفت. سپس محصول تکثیر برای توالییابی DNA ارسال شد. همردیفی توالی قطعات GPX-1 در مجموع نه هاپلوتیپ و ۱۳ ناحیه متغیر را نمایان ساخت. از ۱۳ ناحیه چندشکل، پنج ناحیه جهشهای نقطهای بودند. ترسیم درخت فیلوژنتیک تشابه ژنتیکی بالایی را در بین دو جمعیت مورد مطالعه نشان داد، اما تفرق در درون جمعیتها نشان میدهد که امکان بهبود، تغییرات ژنتیکی و افزایش مقاومت به استرسهای محیطی در نتیجه انتخاب وجود دارد. نتایج فاصله ژنتیکی و نواحی چندشکل GPX-1 در گونه‌های مختلف درخت فیلوژنتیک را تأیید نمودند. مطالعه فرآیندهای انتخاب مثبت نشان داد که انتخاب و تکامل نقش مهمی در فهم نقش زیستی این ژن دارند.
محدثه نامور؛ غلامرضا داشاب؛ محمد رکوعی؛ هادی فرجی آروق؛ داود علی ساقی
دوره 19، شماره 2 ، مرداد 1396، ، صفحه 281-298
چکیده
این تحقیق با هدف مقایسه مدلهای مختلف برای برآورد پارامترهای ژنتیکی مستقیم و مادری و همچنین برآورد روند ژنتیکی برای صفات وزن بدن گوسفند کردی شمال خراسان انجام شد. از رکوردهای وزن تولد (7345 رکورد)، وزن سه (5905 رکورد)، شش (5294 رکورد)، نه (3800 رکورد) و یکسالگی (3863 رکورد) در طی سالهای 1368 تا 1391 که توسط مرکز اصلاح نژاد شهرستان شیروان جمعآوری ...
بیشتر
این تحقیق با هدف مقایسه مدلهای مختلف برای برآورد پارامترهای ژنتیکی مستقیم و مادری و همچنین برآورد روند ژنتیکی برای صفات وزن بدن گوسفند کردی شمال خراسان انجام شد. از رکوردهای وزن تولد (7345 رکورد)، وزن سه (5905 رکورد)، شش (5294 رکورد)، نه (3800 رکورد) و یکسالگی (3863 رکورد) در طی سالهای 1368 تا 1391 که توسط مرکز اصلاح نژاد شهرستان شیروان جمعآوری شده بود، استفاده گردید. برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات مختلف با شش مدل دام و نرمافزار ThrGibbsf90انجام گرفت. بهترین مدل با استفاده از معیار انحراف اطلاعات (DIC) انتخاب شد. وراثتپذیری مستقیم صفات وزن تولد، سه، شش، نه و یکسالگی به ترتیب (0007/0±)172/0، (0007/0(±257/0، (0006/0(±351/0، (0007/0(±120/0 و (0009/0(±131/0 بودند.اثر ژنتیکی مادری برای صفات وزن تولد، سه و شش ماهگی معنیدار بود (01/0P<) و نسبت واریانس محیط دائمی مادری به واریانس فنوتیپی از 055/0 (یکسالگی) تا 186/0 (تولد) متفاوت بود. اگرچه مقادیر وراثتپذیری مادری وزن بدن در سنین بیشتر از وزن تولد کمتر بود، ولی برازش اثرات تصادفی مادری (ژنتیک افزایشی و محیطی دائمی مادر) در مدل دام سبب برآورد دقیقتر پارامترهای ژنتیکی صفات مورد بررسی گردید. روند فنوتیپی صفات وزن تولد، سه، شش، نه و یک سالگی به ترتیب 4/8، 6/74، 3/8، 3/54 و 25/78 گرم در سال و روند ژنتیکی مستقیم برای این صفات به ترتیب 07/0-، 2/14، 9/21-، 7/13 و 9/24 گرم در سال برآورد شد. بنابراین، نتایج برآوردهای بیزی نشان داد که قابل اعتمادتر از روشهای آماری مرسوم هستند.
فاطمه میر؛ محمد رکوعی؛ غلام رضا داشاب؛ هادی فرجی آروق
دوره 17، شماره 2 ، مهر 1394، ، صفحه 161-170
چکیده
هدف از انجام تحقیق حاضر، کمک به طراحی برنامۀ به‌گزینی پایه برای گاوهای سیستانی با استفاده از شبیه‌سازی تصادفی بود. بدینمنظور سه اندازۀ جمعیت (500، 1000، و 2000 رأس)، سه سطح تعداد گله (5، 10، و 20)، دو سطح شدت انتخاب (زیاد و کم)، و دو سطح روش آمیزش (تصادفی و حداقل همتباری) با هم ترکیب و درمجموع 36 راهبرد در مدت 30 سال شبیه‌سازی مقایسه شد. ...
بیشتر
هدف از انجام تحقیق حاضر، کمک به طراحی برنامۀ به‌گزینی پایه برای گاوهای سیستانی با استفاده از شبیه‌سازی تصادفی بود. بدینمنظور سه اندازۀ جمعیت (500، 1000، و 2000 رأس)، سه سطح تعداد گله (5، 10، و 20)، دو سطح شدت انتخاب (زیاد و کم)، و دو سطح روش آمیزش (تصادفی و حداقل همتباری) با هم ترکیب و درمجموع 36 راهبرد در مدت 30 سال شبیه‌سازی مقایسه شد. نتایج نشان داد که اثر همۀ عوامل بر پیشرفت ژنتیکی سالانه برای شایستگی کل، پیشرفت ژنتیکی سالانۀ وزن تولد (به استثنای روش آمیزش و شدت انتخاب) و وزن یکسالگی، تغییر سالانۀ همخونی (به استثنای تعداد گله)، فاصلۀ نسل (به استثنای روش آمیزش و شدت انتخاب)، و صحت انتخاب نرها و مادهها معنیدار بود (01/0P<). پیشرفت ژنتیکی سالانه در حالت شدت انتخاب زیاد، اندازۀ جمعیت 2000، و تعداد گلۀ کم (5 گله) در مقایسه با شدت انتخاب کم، اندازۀ جمعیت 500، و تعداد گلۀ بیشتر (20 گله) به‌ترتیب 5/8، 2/93، و 38درصد بیشتر بود. در آمیزش با حداقل همتباری باوجود کمتربودن پیشرفت ژنتیکی (11درصد)، افزایش سالانۀ همخونی در مقایسه با آمیزش تصادفی کمتر بود. نتایج تحقیق نشان میدهد که در برنامههای به‌گزینی گاو سیستانی باید تعداد گلۀ کم، اندازۀ جمعیت بزرگ، و شدت انتخاب زیاد باشد و برای کنترل همخونی جمعیت، آمیزش با روش حداقل همتباری انجام گیرد.
سمانه ابولی؛ غلامرضا داشاب؛ محمد رکوعی؛ مهدی وفای واله
دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1394، ، صفحه 107-117
چکیده
چندشکلی ناحیۀ اگزون سوم جایگاه ژن FABP4 و ارتباط الگوهای ژنوتیپی شناسایی‌شده با صفات مرتبط با رشد با استفاده از 45 رأس گاو شامل نژاد سیستانی (30 رأس) و دشتیاری (15 رأس) بررسی شد. DNA از خون کامل استخراج و کیفیت آنها به‌کمک الکتروفورز ژل آگارز یک درصد بررسی شد. پس از تکثیر زنجیرهای پلیمرازی (PCR) و هضم آنزیمی آنها با NlaIII و الکتروفورز ...
بیشتر
چندشکلی ناحیۀ اگزون سوم جایگاه ژن FABP4 و ارتباط الگوهای ژنوتیپی شناسایی‌شده با صفات مرتبط با رشد با استفاده از 45 رأس گاو شامل نژاد سیستانی (30 رأس) و دشتیاری (15 رأس) بررسی شد. DNA از خون کامل استخراج و کیفیت آنها به‌کمک الکتروفورز ژل آگارز یک درصد بررسی شد. پس از تکثیر زنجیرهای پلیمرازی (PCR) و هضم آنزیمی آنها با NlaIII و الکتروفورز روی ژل آگارز 8/2 درصد، الگوهای ژنوتیپی دامها براساس اندازه و تعداد باندها تعیین شد. فراوانی نسبی الگوهای باندی شناسایی‌شده شامل ژنوتیپهایAA ، AB، و BB در دو نژاد سیستانی و دشتیاری به‌ترتیب 67، 30، و 3 و نیز 73، 27، و صفر درصد بودند. فراوانی آللهای A و Bدر جایگاه مطالعه‌شده در جمعیت سیستانی و دشتیاری به‌ترتیب 82، 18، 5/86، و 5/13 درصد محاسبه شد. شاخصهای هتروزایگوسیتی شامل شاخص شانون (I)، شاخص نئی، هتروزایگوسیتی مشاهده شد و هتروزایگوسیتی مورد انتظار در جمعیت سیستانی و دشتیاری به‌ترتیب 48، 30، 30 و30 و 39، 11، 27 و 24 درصد برآورد شد. الگوهای ژنوتیپی در جایگاه ژن FABP4 در جمعیت گاو سیستانی همبستگی معنی‌داری با وزن‌های شش، نه، و دوازده ماهگی نشان داد. بنابراین جایگاه مذکور میتواند به‌عنوان ژن کاندیدا در توصیف تنوع صفات مرتبط با رشد بعد از سن ازشیرگیری گوسالهها در برنامههای اصلاح نژادی استفاده شود.