نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 1. استاد پژوهشی بخش زنبور عسل، موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران Tahmasbigholamhosein@gmail.com

2 2. بخش تحقیقات ژنتیک و اصلاح نژاد، موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

3 3. بخش پژوهشهای زنبور عسل، موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

4 4.اداره طیور و زنبور عسل، سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان شمالی

چکیده

اینتحقیق به منظور بررسی عملکرد ملکه‌های اصلاح شده نسل سیزدهم در طرح اصلاح نژاد زنبورعسل ایران در مقایسه با ملکه‌های شاهد در زنبورستان‌های بخش خصوصی انجام شد. برای ارزیابی ملکه‌ها پرسشنامه­های خاصی بر اساس طیف لیکرت طراحی و در اختیار زنبورداران استان‌های مختلف قرار گرفت تا ملکه‌های لایه سوم طرح را در کنار ملکه‌های شاهد ارزیابی نمایند. ارزیابی کلنی‌های طرح در لایه سوم و مقایسه آن با ملکه‌های شاهد از نظر رفتار دفاعی و زمستان گذرانی و بچه­دهیدر زنبورستان‌های بخش خصوصی نشان دهنده برتری ملکه‌های حاصل از طرح بود به طوری­که کلنی‌های اصلاح شده حاصل از طرح بطور معنی­داری از کلنی­های شاهد برتر بودند (05/0 p<). تفاوتی بین کلنی­های اصلاح شده و شاهد از نظر تولید عسل و جمعیت بالغین در زنبورستانهای بخش خصوصی مشاهده نشد. نتایج بدست آمده از این تحقیق و مقایسه ملکه های اصلاح شده و شاهد در زنبورستان های مناطق مختلف کشور نشان دهنده این است که اصلاح نژاد زنبور عسل ایرانی در بهبود صفات هدف موثر بوده و استفاده از این ملکه ها در بالا بردن عملکرد زنبورداری کشور ضرورت دارد.  با توجه به نتایج به­ دست آمده و پیشرفت مطلوب صفات بچه­دهی، رفتار دفاعی، زمستان گذرانی و پیشرفت نسبی تولید عسل و جمعیت در این تحقیق، در ادامه باید ضمن حفظ برتری­های ملکه­های اصلاح شده در جهت پیشرفت سریع­تر صفات تولید عسل و جمعیت بالغین با افزایش ضریباین صفات در شاخص انتخاب کلنی­های برتر در لایه اول طرح تلاش شود و با استفاده از روش­های نوین اصلاح نژادی کلنی­های مقاوم به شرایط اقلیمی آتی منطقه پرورش ایجاد گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The performance of improved honey bee colonies obtained from the thirteenth generation of Iranian queens and control colonies in different apiaries of Iran

نویسندگان [English]

  • gholamhosein tahmasbi 1
  • mohammad babaei 2
  • naser tajabadi 3
  • einollah seyfi 3
  • nader mashayekhi 3
  • hosein rezazadeh 4

1 Prof. of Honey Bee Department, Animal Science Research of Iran, Agricultural Research Education and Extension Organization, Karaj, Iran

2 Department of Genetic, Animal Science Research of Iran, Agricultural Research Education and Extension Organization, Karaj, Iran

3 .Department of Honey Bee, Animal Science Research of Iran, Agricultural Research Education and Extension Organization, Karaj, Iran

4 4 . Agriculture Organization of North Khorasan

چکیده [English]

The current study was aimed to evaluate the performance of the 13th generation of breeding improved queens in Iran Honey Bee Breeding Program, and to compare them with control queens kept in private apiaries. The mother queens were reproduced by beekeepers in south of Iran to evaluate and compare these queens with queens reproduced in private apiaries across the country. To evaluate the queens, specific questionnaires were designed based on Likert scale and completed by beekeepers. The results showed that the improved queens had better performance than control queens in terms of swarming, defensive behavior and overwintering in comparison of queens kept in private apiaries. In other words, the genetically imprived colonies significantly are different from control colonies (P<0.05). Furthermore, swarming evaluation revealed that the superiority of bred colonies (P<0.05). For example, despite of limited space and compacted frames the colonies did not start to make queen cells. The results demonstrated that Iranian honey bee breeding is effective in improving of target traits and the use of these queens is essential for increasing beekeeping performance in Iran. According to the results, in spite of comparative advantage, there was no significant difference between the bred queens and control queens in terms of honey production and population. From the results, although all the efforts in desirable honey production were paid off, more time and novel methods are required to improve above mentioned traits. From the other side, resistant races against biotic and abiotic stresses should be conserved to produce high quality honey in serious time and conditions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iranian bred queens
  • Likerd scale
  • Honey production
  • Defensive behavior
  • Swarming
  • Overwintering
1.              بصیری م،امام جمعه ن،عبادی ر و طهماسبی غ (1378) بررسی صفات بیولوژیک و برآورد پارامترهای ژنتیکی آنها در نژاد زنبور عسل ایرانی. علوم کشاورزی مدرس. 1(2): 96-91.
2.              طهماسبی غ،  کمالی م ع، عبادی ر، نجاتی‌جوارمـی ا،  جـواهـری د، بابایی م،  جمشیدی م، عاکف م و تاج­آبادی ن (1388) مقایسه ملکه‌های اصلاح شده منطقه مرکزی ایران با ملکه‌های شاهد در زنبورستان های مختلف استانهای تهران، مرکزی، قزوین و اصفهان. پژوهش و سازندگی. 1(23): 39-31.
3.              طهماسبی غ، کمالی، م، عبادی، ر، بابایی، م، رضایی م،  جـواهـری د، ستوده ج )1388( ارزیابی صفات تولیدی و رفتاری کلنی های زنبورعسل اصلاح شده ایرانیApis mellifera meda  و مقایسه آن با کلنی های شاهد و نژاد کارنیولان Apis mellifera carnica در شرایط ایران.  مجله علوم و فنون زنبورعسل ایران. 1: 15-10.
4.              طهماسبی غ،قوجق د‌،عبادی ر،آخوندی م (1378) استفاده ‌از خصوصیات ‌الکتروفورتیکی ‌پروتئین های ‌قفسه ‌سینه ‌در تفکیک ‌جمعیت های ‌زنبور عسل ‌نژاد ایرانی‌. علوم ‌و فنون ‌کشاورزی‌ و منابع ‌طبیعی‌. 4(3): 104ـ97.
5.              طهماسبی‌ غ،عبادی‌ر، اسماعیلی مو کامبوزیا ج (1377) مطالعه ‌مرفولوژیکی ‌زنبور عسل ‌معمولی Apis mellifera در ایران‌ .مجله ‌علوم ‌کشاورزی‌ و منابع‌ طبیعی ‌اصفهان‌ .1(2): 101 - 89.

6.     Alemu T, Legesse G and Ararso Z )2014  (Performance Evaluation of  Honeybee  (Apis mellifera scutellata) in Guji Zone. International Journal of Innovation and Applied Studies9(4): 2028-9324.

7.      Brascamp E, Willam A, Boignzahn Ch, Bijma P, Veekamp R (2016) Heritabilities and genetic correlations for honey yield, gentleness, calmness and swarming behaviour in Austrian honey bees. Apidologie 47(6): 739–748.
8.      Engellsdrop D and Otis GW (2000) Application of modified selection index for honeybee (Hymenoptera: Apidea). Journal of Economic Entomology 93(6): 1606-1612.
9.      Garcia R, Oliveira R, Camargo S, Pires B, Oliveira O, Teixeira R (2011) Honey and propolis production, hygiene and defense behaviors of two generations of Africanized honey bees. Scientia Agricola 70(2): 74-81.
10.   Haiduck A, Sattler A,  Cobuci J and McManus C (2013) Genetic parameters for five traits in Africanized honeybees using Bayesian Inference. Genetics and Molecular Biology36(2): 207-213.
11.   Jevtic G, Andelkovic B, Lugic Z, Radovic J and Dinic B (2012) Heritability of production characteristic of regional population of honeybees from Serbia. Genetica 44(1): 47-54.
12.   Leboeuf A, Nasr M, Jordan Ch, Kempers M, Kozak P, Lafreniere R, Maund C, Morris J, Pernal S, Sproule J, Westendorp P, Wilson G (2015) Canadian Association of Professional Apiculturists Statement on Honey Bee Wintering Losses in Canada, Honey Bee Research Association pp. 1-141.
13.   Paleolog J (1999) Studies of the factors influencing results of the productivity field test in different honeybee queens. Annales University Marine Curie Sklodowska Sectio Cootechnica 17: 295-302.
14.   Poklukar J, and Kezic N (1994) Estimation of heritability of some characteristics of hind legs and wings of honeybee workers (Apis mellifera carnica Polm) using the half – sibs method. Apidologie. 25: 3-11.
15.   Prabucki J, Mickiewicz CH (1998) Results of the middle European bee improvement in western Pomerania. Folia Universitaties Agriculture Stetinensis Zootechnica 36: 27-37.
16.   Seitz N, Traynor K, Steinhauer N, Rennich K, Wilson M, Ellis J,  Rose R, Tarpy D, Sagili R, Caron D, Delaplane K, Rangel J, Lee K, Baylis K, Wilkes J, Skinner J, Pettis J and Engelsdorp D (2015) A national survey of managed honey bee 2014–2015 annual colony losses in the USA. Journal of Apicultural Research 46(3): 292–305.     
17.   Zakour M, Ehrhardt K and Bienefeld K (2012) First estimate of genetic parameters for the Syrian honey bee Apis mellifera syriaca. Apidologie 43(5):  600-607.
18.   Zee R, Brodschneider R, Brusbardis V, Charrière J, Chlebo R, Coffey M, Dahle B, Drazic M et al (2014) Results of international standardised beekeeper surveys of colony losses for winter 2012-2013: analysis of winter loss rates and mixed effects modelling of risk factors for winter loss. Journal of Apicultural Research 53(1): 19-34.