نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد علوم دامی گروه علوم دامی، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه، مراغه‌ـ‌‌ایران

2 استادیار گروه علوم دامی، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه، مراغه‌ـ‌ایران

چکیده

به‌منظور تعیین اثر سطوح تفالۀ لیموترش و اسیدهای آلی بر عملکرد، صفات لاشه، مورفولوژی روده، سطح ایمنی، و فراسنجه‌‌های بیوشیمیایی خون از 288 قطعه جوجۀ گوشتی سویۀ راس‌ـ308، در آزمایشی فاکتوریل 2×3 با سه سطح تفالۀ لیمو (صفر، 5/1، و سه‌درصد جیره)، دو سطح گلوباسید (صفر و 1/0‌درصد جیره) در قالب طرح کاملاً تصادفی شش تیمار، چهار تکرار، و 12 قطعه جوجه در هر تکرار استفاده شد. تغذیۀ پرندگان با جیره‌های حاوی تفالۀ لیموترش و مکمل اسیدهای آلی مصرف خوراک، میزان افزایش وزن و وزن زنده را افزایش داد (05/0>P). تغذیۀ پرندگان با تفالۀ لیموترش و اسیدهای آلی به‌تنهایی بر صفات لاشۀ جوجه‌‌ها تأثیر نداشت، در حالی‌که در ترکیب آنها درصد ران افزایش یافت (05/0>P). استفاده از سه‌درصد تفالۀ لیموترش و نیز ترکیب لیموترش و مکمل اسیدهای آلی عمق کریپت را در ژژنوم افزایش داد (05/0>P). تغذیۀ پرندگان با جیره‌های حاوی تفالۀ لیموترش و مکمل اسیدهای آلی تأثیرات معنی‌‌داری بر سطح ایمنی و فراسنجه‌های بیوشیمیایی خون نداشت. به‌طور کلی، استفاده از تفالۀ لیموترش تا سه‌درصد در جیره به‌همراه 1/0‌درصد مخلوط اسیدهای آلی موجب بهبود عملکرد، صفات لاشه، و مورفولوژی رودۀ جوجه‌های گوشتی می‌شود. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effect of lemon pulp and organic acids on performance, intestinal morphology and blood parameters of broilers

نویسندگان [English]

  • Yousef Golmohammadi 1
  • Ali Nobakht 2

1 M.Sc., Department of Animal Science, Faculty of Agriculture, Islamic Azad University, Maragheh Branch, Iran

2 Asistant Professor, Department of Animal Science, Faculty of Agriculture, Islamic Azad University, Maragheh Branch, Iran

چکیده [English]

For determination the effect of lemon pulp levels and organic acid premix (globacid) on performance, carcass traits,immune system, biochemical parameters and intestinal morphology of broilers, 288 Ross broilers were used in 3×2 factorial arrangement with three levels of lemon pulp (0, 1.5 and 3 percent) and two levels of globacid (0 and 0.1 percent) in a completely randomized design with six treatments, four replicates and 12 birds per each replicate from 10 to 42 days of age. Feeding birds with diets cantaining lemon pulp and organic acid premix increased the amount of weight gain and final live weight (P<0.05). Lemon pulp and organic acid had not effect on carcass traits, whereas the thigh percentage increased in bidrs fed on diet containing lemon pulp (P<0.05). Using three percent lemon pulp and lemon pulp with organic acid premix increased cripts depth of jejenum (P<0.05). Dietary lemon pulp and organic acids had not significant effects on immune level and biochemical parameters. It could be concluded that using lemon pulp up to 3 and 0.1 percent organicof acid improve performance, carcass traits and intestinal morphology of broiler chicks

کلیدواژه‌ها [English]

  • broiler
  • immune status
  • Intestinal morphology
  • lemon pulp waste
  • performance
1. وزارت جهادکشاورزی (1390) آمار برآورد تولید و عملکرد محصولات کشاورزی در سال زراعی 89-1388 به تفکیک استان‌ها. انتشارات وزارت جهاد کشاورزی. صص. 8-7.
2. جعفری صیادی آ، محیط ا، میراعلمی ن و هادی‌‌پور ا (1391) اثرات سطوح مختلف اسید بنزوئیک بر عملکرد و خصوصیات لاشه جوجه‌های گوشتی. تحقیقات تولیدات دامی. 1(4): 51-45.
3. رضایی م، کریمی ترشیزی‌ م ا و روزبهان ی (1390) تعیین اثرات فیبر خوراکی بر عملکرد و مورفولوژی روده باریک جوجه‌های گوشتی. علوم دامی. 90: 60-52.
4. روغنی ا و معینی‌زاده ه (1384) تهیه خوراک طیور از پس‌مانده. چاپ اول. انتشارات آییژ. ص 241.
5. شعبانی فتح ع ا، نجفی ر و نجفی غ ر (1391) تأثیر جایگزینی آنتی‌‌بیوتیک محرک رشد با اسیدهای آلی بر تغییرات بافتی روده کوچک،‌ عملکرد و خصوصیات لاشه جوجه‌های گوشتی. پژوهش‌های علوم دامی. 22(1): 124-113.
6. صمصام شریعت س ه (1383) گزیده‌ گیاهان دارویی. انتشارات مانی. صص. 125-78.
7. قدرتی ا و فرهومند پ (1392) ارزیابی اثرات پودر لیموترش و مقایسۀ آن با آنتی‌‌بیوتیک آویلامایسین بر لیپدهای سرمی و چربی محوطه بطنی جوجه‌های گوشتی. دانش و پژوهش علوم دامی. 13: 110-99.
8. قهری ح، شیوازاد م،‌ فرهومند پ، اقبال ج و نجف‌زاده م (1386) بررسی اثر استفاده از اسیدهای آلی در جیره بر عملکرد جوجه‌های گوشتی. پژوهش و سازندگی. 77: 33-26.
9. میربابایی لنگرودی ن،‌ محمدی م و روستایی علی‌‌مهر م (1391) تأثیر پروبیوتیک و اسید فرمیک بر سیستم ایمنی جوجه‌های گوشتی. علوم دامی ایران. 43(4): 456-449.  
10. نظری م، حسینی س ع، لطف‌الهیان‌ ه و زارعی ا (1392) اثر اسانس لیمو و پروبیوتیک بر عملکرد و صفات لاشه جوجه‌های گوشتی. دانش و پژوهش علوم دامی. 13: 82-69.
11. نوبخت ع (1392) اثرات استفاده از سطوح مختلف تفالۀ لیمو بر عملکرد و فراسنجه‌های خونی مرغ‌های تخم‌گذار با جیره‌های بر پایۀ گندم. پژوهش‌های علوم دامی. 23(4): 26-15.
12. نوبخت ع (1392) تأثیرات استفاده از سطوح گوناگون تفالۀ لیموترش خشک بر عملکرد و متابولیت‌های خون مرغ‌های تخم‌گذار مسن با جیره‌های بر پایۀ ذرت. علوم دامی ایران. 44(4): 404-397.
13. نوبخت ع و امیری ب (1393) اثرات مقادیر مختلف تفالۀ خشک لیموترش بر عملکرد، صفات لاشه و فراسنجه‌های خونی بوقلمون‌های گوشتی. تحقیقات تولیدات دامی. 3(2): 17-9.
14. ولی‌‌زاده م و مقدم ‌م (1373) طرح‌های آزمایشی در کشاورزی 1. چاپ اول. انتشارات پیشتاز علم. صص. 100-25.
 
15 . Abdel-Fattah SA, El-Sanhoury MH, El-Mednay NM and Abdel-Azeem F (2008) Thyroid activity, some blood constituents, organs morphology and performance of broiler chicks fed supplemental organic acids. International Journal of Poultry Science. 7(3): 215-222.
16 . Adil S, Banday T, Bhat GA, Salahuddin M, Raquib M and Shanaz S (2011) Response of broiler chicken to dietary supplementation of organic acids. Journal of Central European Agriculture. 12(3): 498-508.
17 . AOAC (2002) Official Methods of Analysis of the Association of official analytical. Eds. Washington DC.
18 . Bradley GL, Savage TF and Timm KI (1994) The effects of supplementing diets with Saccharomyces cervisiae var. boulardi on male poultry performance and ileal morphology. Poultry Science. 73: 1766-1770.
19 . Cengiz O, Koksal BH, Tatli O, Sevim O, Avci H, Epikmen T, Beyaz D, Buyukyoruk S, Boyacioglu M, Uner A and Onol AG (2012) Influence of dietary organic acid blend supplementation and interaction with delayed feed access after hatch on broiler growth performance and intestinal health. Veterinarni Medicina. 57(10): 515-528.
20 . Isakov N, Feldmann M and Segel S (2005) The mechanism of modulation of humoral immuno responses after injection of mice with SRBC. Journal of Immonology. 128: 969-97.
21 . Hernandez F, Garcia V, Madrid J, Orengo J, Catala P and Megias MD (2006) Effect of formic acid on performance, digestibility, intestinal histomorphology and plasma metabolite levels of broiler chickens. British Poultry Science. 47(1): 50-56.
22 . Grasman KA (2010) In vivofunctional test for assessing immunotoxicity in birds (Ed.), Immunotoxicity testing: methids and protocolos, methodsin molecular biology no (pp. 387-397) Humana Press, Product.
23 . Langhout P (2000) New additives for broiler chickens. Feed. Mix. 15: 24-27.
24 . National Research Council, NRC (1994) Nutrient requirements of poultry. 9th rev.ed. National Academy Press. Washington. DC.
25 . Nobakht A (2013) Effects of different levels of dried lemon pulp on performance, carcass traits, blood biochemical and immunity parameters of broilers. Iranian Journal of Applied Animal Science. 3(1): 145-151.
26 . Pirgozliev V, Murphy TC, Owens B, George J and McCann ME (2008) Fumaric and sorbic acid as additives in broiler feed. Research Vetinary Science. 84(3): 387-94.
27 . Ricke SC (2003) Perspectives on the use of organic acid and short chain fatty acid as antimicrobials. Poultry Science. 82: 632-639.
28 . SAS Institute (2002) SAS Users guide: Statistics. 9.1. SAS Institute Inc., Cary, NC.
29 . Skinner JT, Izat AL and Waldroup PW (1991) Fumaric acid enhances performance of broiler chickens. Poultry Science. 70: 1444-1447.
30 . Strange ED and Benedict RC (1977) Evaluation of rapid tests for monitoring alterations in meat quality during storage. Journal of Food Protection. 40: 843-847.