نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس‌ارشد فیزیولوژی دام، گروه علوم دامی، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان، اهواز، ایران

2 استادیار گروه علوم دامی، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان، اهواز، ایران

3 دانشیار گروه بهداشت و مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

چکیده

به منظور بررسی اثر افزودن سیاه‌دانه به جیره در عملکرد، پاسخ ایمنی و برخی فراسنجه‌های خونی، از 192 قطعه جوجة یک‌روزة سویة راس 308 در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار، چهار تکرار و دوازده مشاهده در هر تکرار استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل سطوح افزایشی صفر (تیمار شاهد)، 4/0، 8/0 و 2/1 درصد سیاه‌دانه بود. در دورة رشد و کل دورة پرورش، وزن بدن در پرندگانی که جیرة حاوی 4/0 و 8/0 درصد سیاه‌دانه مصرف کردند، بیشتر از پرندگان شاهد بود (P<0/05). افزودن سیاه‌دانه به جیره اثری بر مصرف خوراک و ضریب تبدیل غذایی در دوره‌های آغازین، رشد و کل دورة پرورش نداشت. وزن بورس فابرسیوس و تیموس در پرندگانی که 4/0 و 8/0 درصد سیاه‌دانه در جیرة خود دریافت کردند، بیشتر از پرندگان شاهد بود (P<0/05). وزن کبد در پرندگان مربوط به تیمار 4/0 درصد سیاه‌دانه بیشتر از شاهد بود (P<0/05). افزودن سیاه‌دانه به جیره باعث کاهش معنادار غلظت گلوکز، تری‌گلیسرید، کلسترول و LDL و افزایش میزان HDL سرم خون شد (P<0/05). در پرندگانی که در جیرة خود سیاه‌دانه دریافت کردند تعداد گلبول‌های سفید افزایش و نسبت هتروفیل: لنفوسیت کاهش یافت (P<0/05). توان آنتی‌اکسیدانی تام پلاسمای خون در پرندگانی که 4/0 و 8/0 درصد سیاه‌دانه دریافت کردند، بیشتر از شاهد بود (P<0/05). به‌طور کلی، استفاده از سیاه‌دانه تا سطح 8/0 درصد در جیره، ضمن بهبود عملکرد، فعالیت سیستم ایمنی و توان آنتی‌اکسیدانی تام خون جوجه‌های گوشتی را افزایش می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation the effect of black cumin (Nigella Sativa L.) supplementation in diet on performance and some blood parameters in broiler chickens

نویسندگان [English]

  • Parvin Saeedi 1
  • Saleh Tabatabaei 2
  • Somayeh Sallary 2
  • Khalil Mirzadeh 2
  • Mehdi Zarei 3

1 M.Sc. Graduate, Department of Animal Science, Faculty of Animal Sciences and Food Industries, Ramin Agriculture and Natural Resource University, Ahwaz, Iran

2 Assistant Professors, Department of Animal Science, Faculty of Faculty of Animal Sciences and Food Industries, Ramin Agriculture and Natural Resource University, Ahwaz, Iran

3 Associate Professor, Department of Food Hygiene, Faculty of Veterinary Medicine, Shahid Chamran University of Ahwaz, Ahwaz, Iran

چکیده [English]

In order to evaluation the effect of Nigella Sativa supplementation on performance, immune response and some of blood parameters, a total of 192 one day old Ross 308 broilers were used in a completely randomize design with four treatments, four replicates and 12 observations in each replicate. Treatments included the increasing levels of zero (control), 0.4, 0.8 and 1.2 percent Nigella sativa. In grower and whole period of experiment, the weight of birds received 0.4 and 0.8 percent of Nigella sativa was higher than control group birds (P<0.05). The supplementation of Nigella sativa in diet has not effect on feed intake and feed conversion ratio in starter, grower and total rearing periods. The weights of bursa and thymus in birds received 0.4 and 0.8 percent of Nigella sativa werehigher than control group birds (P<0.05). The weight of liver in birds belong to 0.4 percent of Nigella sativawas higher than control group (P<0.05). Addition of Nigella sativa in dietreduced the glucose, triglyceride, cholesterol, LDL and increased the HDL in blood serum. The use of Nigella sativa in dietary of birds caused the higher total white blood cells and lower heterophil: lymphocyte ratio. The birds which received 0.4 and 0.8 percent of Nigella sativa had the higher total antioxidant capacity than control group in blood plasma. In conclusion, the use of Nigella sativa up to 0.8 percent in diet, in addition to improvement the performance, increased the immune system activity and total antioxidant capacity in Ross 308 broiler chickens. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Broiler Chickens
  • cholesterol
  • heterophil
  • Nigella sativa
  • performance
1. ابراهیم‌زاده عطاری و، پورقاسم گرگری ب، رف رف م، قربانی ا و طبیبی ﻫ (1389) تأثیر بذر آسیاب شده سیاه دانه بر پروفایل لیپیدی سرم، وزن بدن و دریافت غذایی خرگوش‌های هیپرلپیدمیک. دانشگاه علوم پزشکی زنجان. 70(18): 31-43.
2. دلیرژ ن، مرشدی ا و اطهاری س ش (1389) بررسی اثر پودر سیاه‌دانه بر افزایش بیگانه‌خواری مونوسیت‌ها در خوکچة هندی. دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی گناباد. 16(3): 55-64. 
3. شریعت‌زاده م ع، ملکی راد ع ا، هویدا ر، راهزانی ک، آقاجوهری م و فضلی د (1389) بررسی تأثیر سیا‌ه‌دانه بر گروه‌های تام تیول و پراکسیداسیون لیپیدی سرم. دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد. 12(4): 21-26.
4. مدرسی م (1390) تأثیر عصارة هیدروالکلی سیاه دانه بر سیستم ایمنی و اجزای پروتئینی خون در موش آزمایشی کوچک. داروهای گیاهی. 2(1): 53-58.
 
5. Abou-EL-Soud SB (2000) Studies on some biological and immunological aspects in Japanese quails diet containing some Niglla sativa proparations. Egyptian Poultry Science. 20: 757-776.
6. Alcicek A, Bozkurt M and Cabuk M (2003) The effects of an essential oil combination derived from selected herbs growing wild in Turkey on broiler performance. South African Journal of Animal Science. 33: 89-94.
7. Amad AA and Radman MA (2013) Effect of dietary black cumin seeds (Nigella Sativa) on performance, carcass traits and some blood parameters in broiler chickes. Conference on International Research on Food Security, Natural Resource Management and Development, Stuttgart, Germany 1-4.
8. Asgary S, Najafi S, Ghannadi A, Dashti GH and Helalat A (2012) Efficiency of black cumin seeds on hematological factors in normal andhypercholesterolemic rabbits. ARYA Atherosclerosis. 7(4): 146-150.
9. Badary OA, Abdel-Naim AB, Abdel-Wahab MH and Hamada FM (2000) The influence of thymoquin on eondoxorubicin-induced hyperlipidemic nephropathy in rats. Toxicology. 143(3): 219-226.
10. Benzie IFF and Strain JJ (1996) The ferric reducingability of plasma (FRAP) as a measure of antioxidant power: the FRAP assay. Analytical Biochemistry. 239: 70-76.
11. Beynen AC, Katan MB and Van Zutphen LFM (1987) Hypo- and hyperresponders: individual differences in the response of serum cholesterol concentration to changes in diet. Advances in Lipid Research. 22: 115-171.
12. Burits M and Bucar F (2000) Antioxidant activity of Nigella sativa essential oil. Phytotherapy Research. 14: 323-328.
13. Denil M, Okan F and Unkoack AN (2004) Effect of dietary supplementation of herbs on the growth performance carcass and intestinal characteristic of quail. South African Journal of Animal Science. 3: 174-179
14. EL-Kaiaty AM, Soliman AZM and Hassan MSH (2002) Combine effect of garlic fenugreek and blackseed on some productive and physiologicalresponse of laying hens. Egyptian Poultry Science. 22: 147-174.
15. Gilani AH, Jabeen Q and Khan MAU (2004) A review of medicinal uses and pharmacological activities of Nigella sativa. Pakistan Journal of Biological Sciences. 7: 441-451.
16. Guler T, Dalkilic B, Ertas ON and Ciftci M (2006) The effect of dietary black cumin seeds (Nigella sativa L.) on the performance of broilers. Asian-Australasian Journal of Animal Sciences. 19: 425-430.
17. Jang IS, Ko YH, Yang HY, Ha JS, Kim JY, Kang SY, Yoo DH, Nam DS, Kim DH and Lee CY (2004) Influence of essential oil components on growth performance and the functional activity of the pancreas and small intestine in broiler chickens. Asian-Australasian Journal of Animal Sciences. 17: 394-400.
18. Jang JP (2011) The evaluation of different levels of Nigella Sativa seed on performance and blood parameters of broilers. Annals of Biological Research. 2(5): 567-572.
19. Landa P, Marsik P, Havlik J, Kloucek P, Vanek T and Kokoska L (2009) Evaluation of antimicrobialand anti-inflammatory activities of seed extractsfrom six Nigella species. Medicinal Food. 12(2): 408-415.
20. Langhout P (2000) New additives for broiler chickens. World's Poultry Science. 16(3): 22-27.
21. Lee KW, Everts H, Kappert HJ, Frehner M, Losa R and Beynen AC (2003) Effects of dietaryessential oil components on growth performance, digestive enzymes and lipid metabolism in female broiler chickens. British Poultry Science. 44: 450-457.
22. Mandour AA, Mahmoud K, Abou El-Wafa A, El-Agamy E and Ragab O (1995) Effect of aflatoxin and Nigella sativa seeds on serum protein and its electrophoretic patterns in White Pekin ducklings. 1st Egyptian Hungarian Poultry Conference, Alexandria Egypt.
23. Meral I, Yener Z, Kahraman T and Mert N (2001) Effect of Nigella sativa on glucose concentration, lipid peroxidation, anti-oxidant defence system and liver damage in experimentally induced diabetic rabbits. Veterinary Medicine. A, Physiology, Pathology, Clinical Medicine. 48: 593-599.
24. National Research Council (1994) Nutrient requirement of poultry. 9th review edition. National Academy Press. Washington. D.C.
25. Pish Jang J (2012) The evaluation of different levels of Nigella sativa seed on performance and blood parameters of broilers. Annuls of Biological Research. 2(5): 567-572.
26. Shewita RS and Taha AE (2011) Effect of dietary supplementation of different levels of black seed (Nigella Sativa L.) on growth performance, immunological, hematological and carcass parameters of broiler chicks. World Academy of Science, Engineering and Technology. 5: 1071-1077.
27. Sogut H, Inci H and Ozdimir G (2012) Effect of supplemented black cumin (Nigella Sativa) on growth performance and carcass characteristics of broilers. Animal and Veterinary Advances. 11: 2480 -2484.
28. Sturkie PD (1995) Avian physiology. 4th ed. New York, Springer Verlag 115-270.
29. Takruri HR and Dameh MAF (1998) Study of the nutritional value of black cumin seeds (Nigella sativa L.). Science of Food and Agriculture. 76: 404-410.
30. Talha E, Abbas E and Mohamed EA (2010) Effect of supplementation of nigella sativa seeds to the broiler chicks diets on the performance and carcass quality. Agricultural Sciences. 2(2): 9-13.
31. Toghyani M, Gheisari A, Ghalamkari G and Mohammadrezaei M (2010) Growth performance, serum biochemistry and blood hematology of broiler chicks fed different levels of black seed (Nigella sativa) and peppermint (Menthapiperita). Livestock Science. 129: 173-178.
32. Tollbaand M and Hassan SH (2003) Using some natural additives to improve physiological and productive performance of broiler chicks under high temperature conditions. Egyptian Poultry Science. 23(2): 327-340.
33. Zargari A (2001) Medical plants. 2th ed. Tehran University Press, 25-36.