امیرحسین مهران فروز؛ حسن علی عربی؛ داریوش علیپور؛ عباس فرح آور
چکیده
هدف: ویژگی‌های فیزیکی و توازن مواد مغذی خوراک از جمله مهم‌ترین عوامل مؤثر بر سلامت، عملکرد و رفتارهای تغذیه‌ای دام به‌شمار می‌روند. این عوامل نه تنها بر تأمین نیازهای تغذیه‌ای دام تأثیر مستقیم دارند، بلکه می‌توانند در ارتقای کارایی تولید، بهبود کیفیت محصولات دامی و کاهش بیماری‌های مرتبط با تغذیه نقش کلیدی ایفا کنند. این پژوهش ...
بیشتر
هدف: ویژگی‌های فیزیکی و توازن مواد مغذی خوراک از جمله مهم‌ترین عوامل مؤثر بر سلامت، عملکرد و رفتارهای تغذیه‌ای دام به‌شمار می‌روند. این عوامل نه تنها بر تأمین نیازهای تغذیه‌ای دام تأثیر مستقیم دارند، بلکه می‌توانند در ارتقای کارایی تولید، بهبود کیفیت محصولات دامی و کاهش بیماری‌های مرتبط با تغذیه نقش کلیدی ایفا کنند. این پژوهش با هدف بررسی اثر شکل فیزیکی خوراک در مراحل پایانی آبستنی و اوایل شیردهی میشها بر متابولیت‌های شیمیایی خون، وضعیت آنتی‌اکسیدانی و عملکرد بره‌ها پس از تولد انجام شد.
روش پژوهش: این پژوهش با استفاده از 36 رأس میش نژاد مهربان با میانگین وزنی 09/2±17/50 کیلوگرم و میانگین سنی سه تا چهار سال در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل 1- کنسانتره آردی، 2- کنسانتره پلت و 3- خوراک کاملاً مخلوط پلت بودند. تیمارهای آزمایشی در دو ماه پایانی آبستنی و ماه اول شیردهی در اختیار میشها قرار گرفت. برای بررسی فراسنجههای بیوشیمیایی خون و وضعیت آنتی‌اکسیدانی، نمونه‌گیری خون از میشها در سه مقطع (30 روز پیش از زایش، روز زایش، و 30 روز پس از زایش) و پیش از تغذیه وعده صبح انجام شد. میزان تولید شیر و چربی شیر نیز در روز 21 پس از زایش موردبررسی و ارزیابی قرار گرفت. هم‌چنین، عملکرد بره‌ها از طریق وزن‌کشی آن‌ها در روز تولد و به‌صورت هفتگی تا پایان دوره موردارزیابی قرار گرفت.
یافتهها: نتایج نشان داد که مقدار خوراک مصرفی در دوره پیش و پس از زایش و هم‌چنین تولید شیر در تیمارهای مصرف‌کننده خوراک کاملاً مخلوط پلت و کنسانتره پلت در مقایسه با میشهای مصرف‌کننده کنسانتره بیشتر بود (05/0>P)، درحالی‌که درصد چربی شیر تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. مصرف خوراک کاملاً مخلوط پلت و کنسانتره پلت به‌طور معنی‌داری غلظت گلوکز و اوره سرم میشها را افزایش داد (05/0>P)، درحالی‌که سایر فراسنجههای خونی مانند کلسترول، تری‌گلیسرید، پروتئین کل و آنزیم‌های کبدی تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفتند. هم‌چنین، تغذیه میشها با خوراک پلت موجب کاهش غلظت مالون‌دی‌آلدهید و افزایش ظرفیت آنتی‌اکسیدانی کل در برخی بازه‌های زمانی شد (05/0>P) که نشان‌دهنده کاهش استرس اکسیداتیو در دام‌های تغذیه‌شده با این خوراک بود. علاوه بر این، وزن بدن و افزایش وزن روزانه بره‌ها در برخی بازه‌های زمانی تحت تأثیر شکل فیزیکی خوراک میشها قرار گرفت. بره‌های متولدشده از میش‌هایی که با خوراک کاملاً مخلوط پلت و کنسانتره پلت تغذیه‌شده بودند، در بازه زمانی هفت تا 30 روزگی وزن بیشتر و افزایش وزن روزانه بالاتری نسبت به تیمار کنسانتره آردی داشتند (05/0>P). با این‌حال، تفاوت معنی‌داری در وزن تولد بره‌ها بین تیمارهای مختلف مشاهده نشد.
نتیجهگیری: در مجموع، نتایج این پژوهش نشان داد که تغذیه میشها با خوراک کاملاً مخلوط پلت و کنسانتره پلت در اواخر آبستنی و اوایل شیردهی می‌تواند به ارتقای عملکرد میشها، بهبود عملکرد بره‌ها، افزایش برخی فراسنجههای بیوشیمیایی، و تقویت شاخص‌های آنتی‌اکسیدانی خون میشها منجر شود. این یافتهها بر نقش مؤثر شکل فیزیکی خوراک به‌عنوان ابزاری کارآمد در بهینه‌سازی سلامت، عملکرد تولیدی و رفاه دام تأکید دارند.
علی محمد هوشمندی؛ محمد بوجار پور؛ اکبر یعقوبفر؛ سمیه سالاری؛ حسن رکنی
چکیده
تاثیر شکل فیزیکی خوراک، رقم جو و افزودن آنزیم بر قابلیت هضم ایلئومی مواد مغذی و انرژی قابل متابولیسم جیره جوجههای گوشتی با استفاده از 972 قطعه جوجه گوشتی سویه راس در یک آزمایش فاکتوریل 2×2×3 با سه رقم جو (فجر، ریحانه و یوسف)، دو شکل فیزیکی خوراک (آردی و پلت) و دو سطح آنزیم (صفر و 05/0گرم در کیلوگرم) در قالب یک طرح پایه کاملاً تصادفی ...
بیشتر
تاثیر شکل فیزیکی خوراک، رقم جو و افزودن آنزیم بر قابلیت هضم ایلئومی مواد مغذی و انرژی قابل متابولیسم جیره جوجههای گوشتی با استفاده از 972 قطعه جوجه گوشتی سویه راس در یک آزمایش فاکتوریل 2×2×3 با سه رقم جو (فجر، ریحانه و یوسف)، دو شکل فیزیکی خوراک (آردی و پلت) و دو سطح آنزیم (صفر و 05/0گرم در کیلوگرم) در قالب یک طرح پایه کاملاً تصادفی با سه تکرار و 27 قطعه جوجه در هر تکرار، بررسی شد. جیره های حاوی جو رقم ریحانه در مقایسه با سایر ارقام قابلیت هضم ایلئومی پروتئین و چربی، انرژی خالص، انرژی قابل متابولیسم ظاهری و انرژی قابل متابولیسم ظاهری تصحیح شده برای ازت بالاتری داشتند (05/0P<). پلت نمودن جیرهها، انرژی خالص، انرژی قابل متابولیسم ظاهری و انرژی قابل متابولیسم ظاهری تصحیح شده برای ازت را کاهش (05/0P<) و افزودن آنزیم به جیرهها مقدار این شاخصها و هم‌چنین قابلیت هضم پروتئین و چربی را افزایش داد (05/0P<). با توجه به این نتایج، استفاده از آنزیم در جیره حاوی جو رقم ریحانه به شکل پلت در تغذیه جوجههای گوشتی، قابلیت هضم و انرژیزایی جیره را افزایش میدهد.
حسن فضائلی؛ علیرضا آقاشاهی؛ عبدالرضا تیموری؛ محمد خاکی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر شکل فیزیکی جیره بر عملکرد پرواری گوساله‌های نر هلشتاین، آزمایشی در مؤسسۀ تحقیقات علوم دامی کشور در سال 1390 انجام گرفت. جیرۀ غذایی به دو صورت مخلوط کامل (شاهد) و مخلوط فشرده‌شده به شکل بلوک (آزمایشی) تهیه شد و در طرحی آزمایشی بلوکهای کامل تصادفی با دو تیمار و چهار بلوک (وزن زندۀ دام‌ها)، به‌مدت پنج ماه در ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر شکل فیزیکی جیره بر عملکرد پرواری گوساله‌های نر هلشتاین، آزمایشی در مؤسسۀ تحقیقات علوم دامی کشور در سال 1390 انجام گرفت. جیرۀ غذایی به دو صورت مخلوط کامل (شاهد) و مخلوط فشرده‌شده به شکل بلوک (آزمایشی) تهیه شد و در طرحی آزمایشی بلوکهای کامل تصادفی با دو تیمار و چهار بلوک (وزن زندۀ دام‌ها)، به‌مدت پنج ماه در تغذیۀ گوساله‌های نر هلشتاین آزمایش شد. در طول دورۀ آزمایش، گوسالهها در حد اشتها تغذیه شدند و میزان مادۀ خشک مصرفی، افزایش وزن روزانه، و ضریب تبدیل غذا تعیین شد. میانگین مادۀ خشک مصرفی درطول دورۀ آزمایش برای جیرۀ شاهد 1/8 و جیرۀ آزمایشی 4/8 کیلوگرم بود (05/0P<). میانگین وزن اولیۀ گوساله‌های هر دو تیمار مشابه و به ترتیب 226 و 221 کیلوگرم و در پایان دورۀ آزمایش به ترتیب 361 و 373 کیلوگرم بود (05/0P<). میانگین افزایش وزن روزانۀ گوساله‌های دریافتکنندۀ جیرۀ شاهد 901 و گوساله‌های دریافتکنندۀ جیرۀ آزمایشی 1016 گرم بود (05/0P<). ضریب تبدیل غذا در گروه شاهد 0/9 و گوساله‌های جیرۀ آزمایشی 3/8 بود (05/0P<). نتایج نشان داد که استفاده از جیرۀ غذایی به‌صورت مخلوط کامل فشرده‌شده، سبب بهبود افزایش وزن، مصرف مادۀ خشک، و ضریب تبدیل غذا در گوساله پرواری میشود.