امیرحسین مهران فروز؛ حسن علی عربی؛ داریوش علیپور؛ عباس فرح آور
چکیده
هدف: ویژگی‌های فیزیکی و توازن مواد مغذی خوراک از جمله مهم‌ترین عوامل مؤثر بر سلامت، عملکرد و رفتارهای تغذیه‌ای دام به‌شمار می‌روند. این عوامل نه تنها بر تأمین نیازهای تغذیه‌ای دام تأثیر مستقیم دارند، بلکه می‌توانند در ارتقای کارایی تولید، بهبود کیفیت محصولات دامی و کاهش بیماری‌های مرتبط با تغذیه نقش کلیدی ایفا کنند. این پژوهش ...
بیشتر
هدف: ویژگی‌های فیزیکی و توازن مواد مغذی خوراک از جمله مهم‌ترین عوامل مؤثر بر سلامت، عملکرد و رفتارهای تغذیه‌ای دام به‌شمار می‌روند. این عوامل نه تنها بر تأمین نیازهای تغذیه‌ای دام تأثیر مستقیم دارند، بلکه می‌توانند در ارتقای کارایی تولید، بهبود کیفیت محصولات دامی و کاهش بیماری‌های مرتبط با تغذیه نقش کلیدی ایفا کنند. این پژوهش با هدف بررسی اثر شکل فیزیکی خوراک در مراحل پایانی آبستنی و اوایل شیردهی میشها بر متابولیت‌های شیمیایی خون، وضعیت آنتی‌اکسیدانی و عملکرد بره‌ها پس از تولد انجام شد.
روش پژوهش: این پژوهش با استفاده از 36 رأس میش نژاد مهربان با میانگین وزنی 09/2±17/50 کیلوگرم و میانگین سنی سه تا چهار سال در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل 1- کنسانتره آردی، 2- کنسانتره پلت و 3- خوراک کاملاً مخلوط پلت بودند. تیمارهای آزمایشی در دو ماه پایانی آبستنی و ماه اول شیردهی در اختیار میشها قرار گرفت. برای بررسی فراسنجههای بیوشیمیایی خون و وضعیت آنتی‌اکسیدانی، نمونه‌گیری خون از میشها در سه مقطع (30 روز پیش از زایش، روز زایش، و 30 روز پس از زایش) و پیش از تغذیه وعده صبح انجام شد. میزان تولید شیر و چربی شیر نیز در روز 21 پس از زایش موردبررسی و ارزیابی قرار گرفت. همچنین، عملکرد بره‌ها از طریق وزن‌کشی آن‌ها در روز تولد و به‌صورت هفتگی تا پایان دوره موردارزیابی قرار گرفت.
یافتهها: نتایج نشان داد که مقدار خوراک مصرفی در دوره پیش و پس از زایش و همچنین تولید شیر در تیمارهای مصرف‌کننده خوراک کاملاً مخلوط پلت و کنسانتره پلت در مقایسه با میشهای مصرف‌کننده کنسانتره بیشتر بود (05/0>P)، درحالی‌که درصد چربی شیر تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. مصرف خوراک کاملاً مخلوط پلت و کنسانتره پلت به‌طور معنی‌داری غلظت گلوکز و اوره سرم میشها را افزایش داد (05/0>P)، درحالی‌که سایر فراسنجههای خونی مانند کلسترول، تری‌گلیسرید، پروتئین کل و آنزیم‌های کبدی تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفتند. همچنین، تغذیه میشها با خوراک پلت موجب کاهش غلظت مالون‌دی‌آلدهید و افزایش ظرفیت آنتی‌اکسیدانی کل در برخی بازه‌های زمانی شد (05/0>P) که نشان‌دهنده کاهش استرس اکسیداتیو در دام‌های تغذیه‌شده با این خوراک بود. علاوه بر این، وزن بدن و افزایش وزن روزانه بره‌ها در برخی بازه‌های زمانی تحت تأثیر شکل فیزیکی خوراک میشها قرار گرفت. بره‌های متولدشده از میش‌هایی که با خوراک کاملاً مخلوط پلت و کنسانتره پلت تغذیه‌شده بودند، در بازه زمانی هفت تا 30 روزگی وزن بیشتر و افزایش وزن روزانه بالاتری نسبت به تیمار کنسانتره آردی داشتند (05/0>P). با این‌حال، تفاوت معنی‌داری در وزن تولد بره‌ها بین تیمارهای مختلف مشاهده نشد.
نتیجهگیری: در مجموع، نتایج این پژوهش نشان داد که تغذیه میشها با خوراک کاملاً مخلوط پلت و کنسانتره پلت در اواخر آبستنی و اوایل شیردهی می‌تواند به ارتقای عملکرد میشها، بهبود عملکرد بره‌ها، افزایش برخی فراسنجههای بیوشیمیایی، و تقویت شاخص‌های آنتی‌اکسیدانی خون میشها منجر شود. این یافتهها بر نقش مؤثر شکل فیزیکی خوراک به‌عنوان ابزاری کارآمد در بهینه‌سازی سلامت، عملکرد تولیدی و رفاه دام تأکید دارند.
سیدامیرحسین دزفولیان؛ حسن علی عربی
چکیده
جهت بررسی تأثیر سطح و نوع کبالت بر فراسنجه های خونی و عملکردتعداد 30 رأس بزغاله نرسه تا پنج ماهه نژاد بومی، با میانگین وزنی 5/2±8/17 کیلوگرم در قالب طرح کاملاً تصادفی به پنج تیمار شامل: 1) جیرة پایه حاوی 076/0 میلی‌گرم کبالت در کیلوگرم مادة خشک (شاهد)؛ 2) جیرة پایه + 25/0 میلی‌گرم کبالت در کیلوگرم مادة خشک به شکل سولفات کبالت (سولفات 25/0)؛ 3) جیرة ...
بیشتر
جهت بررسی تأثیر سطح و نوع کبالت بر فراسنجه های خونی و عملکردتعداد 30 رأس بزغاله نرسه تا پنج ماهه نژاد بومی، با میانگین وزنی 5/2±8/17 کیلوگرم در قالب طرح کاملاً تصادفی به پنج تیمار شامل: 1) جیرة پایه حاوی 076/0 میلی‌گرم کبالت در کیلوگرم مادة خشک (شاهد)؛ 2) جیرة پایه + 25/0 میلی‌گرم کبالت در کیلوگرم مادة خشک به شکل سولفات کبالت (سولفات 25/0)؛ 3) جیرة پایه + 5/0 میلی‌گرم کبالت در کیلوگرم مادة خشک به شکل سولفات کبالت (سولفات 5/0)؛ 4) جیرة پایه + 25/0 میلی‌گرم کبالت در کیلوگرم مادة خشک به شکل کبالت گلوکوهپتونات (گلوکوهپتونات 25/0)؛ 5) جیرة پایه + 5/0 میلی‌گرم کبالت در کیلوگرم مادة خشک به شکل کبالت گلوکوهپتونات (گلوکوهپتونات 5/0)اختصاص داده شدند. مادة خشک مصرفی بزغاله‌هائی که در جیره خود 5/0 قسمت در میلیون کبالت از منبع گلوکوهپتونات دریافت کردند بیشتر از گروه شاهد بود وزن نهایی و میانگین افزایش وزن روزانه تحت تأثیر سطح مکمل قرار گرفت و در تیمارهای دریافت کننده سطح بالاتر کبالت به طور معنی داری بالاتر از سایر تیمارها بود. با این وجود ضریب تبدیل خوراک تفاوت معنی‌داری بین تیمارها نداشت و تنها تفاوت عددی مشاهده شد. مکمل کبالت بر میزان گلوکز و ویتامین 12B سرم تأثیرگذار و بیشترین تفاوت مربوط به تیمار گلوکوهپتونات 5/0 بود. هرچند تیمار گلوکوهپتونات 5/0 از نظر گلوکز با تیمار شاهد تفاوت معنی‌داری داشت اما تفاوت آن با سایر تیمارهای دریافت کننده کبالت معنی دار نبود. تیمارهای کبالت تأثیر معنی‌داری بر فراسنجههای بیوشیمیایی سرم و هماتولوژی نداشتند. به طور کلی سطح کبالت تأثیر معنی داری بر عملکرد بزها داشت به طوری که سطوح بالاتر کبالت سبب مصرف مادة خشک و افزایش وزن روزانه بیشتری شد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که سطح نیاز 07/0 میلی‌گرم کبالت در روز که برای بزها تعیین گردیده در محدودة مرزی نیاز قرار دارد. مکمل آلی کبالت در شکمبه بازده بهتری برای ساخت ویتامین 12B و همچنین گلوکز داشت و عملکرد بزها در سطح 5/0 بهتر از سطح 25/0 میلی‌گرم بر کیلوگرم مادة خشک بود.