نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• هرمز جعفری ¹
• حسین مروج ²
• مهدی حجارمنش ³
• زینب برومندنیا ¹

¹ گروه علوم دامی، دانشکدگان کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

² هیات علمی، گروه علوم دامی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

³ گروه علوم دامی، دانشکدگان کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

چکیده

هدف: این مطالعه با هدف بررسی تأثیر سطوح مختلف روغن بذر کتان و روغن ماهی بر عملکرد تولیدی، کیفیت تخم‌مرغ، الگوی اسیدهای چرب زرده و غنی سازی تخم‌مرغ در مرغ‌های تخم‌گذار اجرا شد.

روش پژوهش: در این پژوهش، 324 قطعه مرغ تخم‌گذار شیور سفید 65 هفته‌ای به مدت هشت هفته به صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با اندازه‌گیری‌های تکرار شده با شش تیمار، شش تکرار و نه پرنده در هر تکرار استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل: تیمار یک: شاهد حاوی روغن خام سویا و بدون منبع روغن بذر کتان و ماهی، تیمار دو: 5/1 درصد روغن بذر کتان، تیمار سه: 5/1 درصد روغن ماهی، تیمار چهار: سه درصد روغن بذر کتان، تیمار پنج: سه درصد روغن ماهی و تیمار شش: 5/1 درصد روغن بذر کتان + 5/1 درصد روغن ماهی بود. جیره‌های غذایی بر پایه ذرت و کنجاله سویا بود و متناسب با نیاز مرغ‌های تخم‌گذارسویه شیور در فاز پایانی تولید تنظیم گردید.

یافته‌ها: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که استفاده از روغن بذر کتان و روغن ماهی بر وزن تخم‌مرغ، درصد تخم‌گذاری و ضریب تبدیل خوراک تأثیر داشت (05/0P<)، اما توده تخم‌مرغ و مصرف خوراک تحت تأثیر قرار نگرفتند. وزن تخم‌مرغ در تیمار 5/1درصد روغن ماهی بیشتر از تیمار 5/1درصد روغن بذر کتان + 5/1درصد روغن ماهی بود (05/0P<)، اما با سایر تیمارها اختلاف معنی‌داری نداشت. تولید تخم مرغ در تیمار سه درصد روغن بذر کتان، بیشتر از تیمار شاهد و سه درصد روغن ماهی بود (05/0P<)، اما تفاوت معنی‌داری با سایر تیمارها نداشت. ضریب تبدیل غذایی در تیمار سه درصد روغن ماهی بیشتر از 5/1 درصد روغن بذر کتان و 5/1 درصد روغن ماهی بود (05/0P<)، اما نسبت به شاهد و سایر تیمارهای آزمایشی تفاوت معنی داری نشان نداد. در بررسی صفات کیفی تخم‌مرغ مشخص شد که واحد هاو تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت (05/0P<). به‌طوری که در تیمارهای حاوی 5/1 و سه درصد روغن بذر کتان، واحد هاو بالاتر از تیمار حاوی سه درصد روغن ماهی بود (05/0P<) ولی تفاوت معنی‌داری میان سایر تیمارها مشاهده نشد. بررسی الگوی اسیدهای چرب زرده نشان داد که بین تیمارهای آزمایشی اختلاف معنی‌داری وجود داشت. بیشترین غلظت مجموع ایکوزاپنتانوئیک اسید (EPA)و دوکوزاهگزانوئیک اسید (DHA) (14/182 میلی‌گرم در 100 گرم محتویات تخم‌مرغ) در تیمار حاوی سه درصد روغن ماهی و بالاترین غلظت اسید آلفا-لینولنیک (7/269 میلی‌گرم) در تیمار سه درصد روغن بذر کتان مشاهده شد و نسبت اسیدهای چرب امگا6 به امگا3 در تیمار سه درصد روغن بذر کتان کمترین بود (05/0P<). باصرفه‌ترین تیمار اقتصادی از لحاظ غنی سازی تخم‌مرغ با اسیدهای چرب امگا 3 (EPA+DHA)، تیمار 5/1 درصد روغن ماهی بود که حدود 35 درصد میزان EPA بعلاوه DHA را نسبت به میزان مشخص شده در دستورالعمل سازمان دامپزشکی ایران افزایش داد.

نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که منابع گیاهی و حیوانی امگا3 اثرات متفاوتی بر عملکرد و کیفیت تخم‌مرغ دارند. روغن ماهی به‌ویژه در سطح سه درصد بیشترین افزایش در EPA وDHA زرده را ایجاد کرد، در حالی‌که روغن بذر کتان موجب افزایش آلفا-لینولنیک و بهبود کیفیت داخلی تخم‌مرغ شد. کمترین نسبت امگا6 به امگا3 در تیمارهای روغن بذر کتان مشاهده گردید. از نظر اقتصادی، تیمار 5/1 درصد روغن ماهی تاثیر مناسبی را در غنی‌سازی تخم‌مرغ با EPA+DHA نشان داد. در مجموع، انتخاب سطح و منبع مناسب امگا3 می‌تواند راهبردی مؤثر در تولید تخم‌مرغ غنی‌شده باشد.

کلیدواژه‌ها

• الگوی اسیدهای چرب
• تخم‌مرغ غنی‌شده
• تولید تخم‌مرغ
• نسبت امگا 6 به امگا 3

عنوان مقاله [English]

Investigating the effect of flaxseed and fish oil on production performance, quality and enrichment of eggs in laying hens

نویسندگان [English]

• Hormoz Jafari ¹
• hossein Moravej ²
• Mehdi Hajarmanesh ³
• Zeinab Boromandnia ¹

¹ Department of Animal Sciences, Faculty of Agriculture, University of Tehran, Karaj, Iran.

² Department of animal science, Faculty of agriculture and natural sources, university of Tehran

³ Department of Animal Sciences, Faculty of Agriculture, University of Tehran, Karaj, Iran

چکیده [English]

Objective: This study was conducted to evaluate the effects of different levels of flaxseed oil and fish oil on productive performance, egg quality, yolk fatty acid pattern, and egg enrichment in laying hens.

Method: A total of 324 white Shaver laying hens, 65 weeks old, were used in an 8-week trial arranged in a completely randomized block design with repeated measures. Six dietary treatments were applied, each with six replicates of nine birds per replicate. The experimental treatments included: Treatment one: control containing crude soybean oil and no source of flaxseed and fish oil, Treatment two: 1.5% flaxseed oil, Treatment three: 1.5% fish oil, Treatment four: 3% flaxseed oil, Treatment five: 3% fish oil and Treatment six: 1.5% flaxseed oil + 1.5% fish oil. Diets were based on corn and soybean meal and formulated according to the nutritional requirements of Shaver layers in the late production phase.

Results: The results of this study showed that the use of flaxseed oil and fish oil had a significant effect on egg weight, egg laying percentage and feed conversion ratio (P<0.05), but egg mass and feed intake were not affected. Egg weight in the 1.5% fish oil treatment was higher than the 1.5% flaxseed oil + 1.5% fish oil treatment (P<0.05), but there was no significant difference with other treatments. Egg production in the 3% flaxseed oil treatment was higher than the control and 3% fish oil treatments (P<0.05), but there was no significant difference with other treatments. The feed conversion ratio in the 3% fish oil treatment was significantly higher than 1.5% flaxseed oil and 1.5% fish oil (P<0.05), but did not show any difference compared to the control and other experimental treatments. In the study of egg quality traits, it was found that only the Haugh unit was affected by the experimental treatments. So that in the treatments containing 1.5 and 3% flaxseed oil, the amount of Haugh unit was higher than the treatment containing 3% fish oil (P<0.05), however, no significant difference was observed between the other treatments. Examination of the yolk fatty acid profile showed that there was a significant difference between the experimental treatments. The treatment containing 3% fish oil had the highest concentration of the sum of eicosapentaenoic acid (EPA) and docosahexaenoic acid (DHA) with a value of 182.14 mg/100 g of egg contents. In contrast, the 3% flaxseed oil treatment showed the highest level of alpha-linolenic acid (269.7 mg/100g egg). Also, the lowest ratio of omega-6 to omega-3 fatty acids was observed in the 3% flaxseed oil treatment (P<0.05). The most economical treatment in terms of egg enrichment was the 1.5% fish oil treatment, which increased the level of EPA plus DHA by about 35% compared to the Veterinary Organization standard of Iran.

Conclusions: In overall, the results showed that vegetable and animal sources of omega-3 have different effects on laying hen egg performance and egg quality. Fish oil, especially at the 3% level, produced the highest increase in yolk eicosapentaenoic acid (EPA) and docosahexaenoic acid (DHA) concentration, while flaxseed oil increased alpha-linolenic acid and improved internal egg quality. The lowest omega-6 to omega-3 ratio was observed in flaxseed oil treatments. From an economic perspective, 1.5% fish oil treatment showed appropriate effect in egg enrichment by EPA+DHA. Overall, choosing the appropriate level and source of omega-3 can be an effective strategy in producing enriched eggs.

کلیدواژه‌ها [English]

• Fatty acid profile
• Enriched eggs
• Egg production
• Omega-6 to omega-3 ratio