مقصد صحنه؛ عبدالحکیم توغدری؛ تقی قورچی؛ محمد اسدی
چکیده
هدف: فرآورده‌های فرعی حاصل از دانه ذرت در صنایع غذایی دارای ارزش تغذیهای قابل‌توجهی بوده و یکی از ارزان‌ترین و خالص‌ترین منابع تولید مواد آلی جهت مصرف می‌باشند. در کارخانجات فرآوری ذرت از این غله، نشاسته، شربت قند و روغن استخراج می‌کنند. در استخراج نشاسته و تهیه گلوکز از ذرت، محصولاتی فرعی از آن حاصل می‌شود که جهت تغذیه دام ...
بیشتر
هدف: فرآورده‌های فرعی حاصل از دانه ذرت در صنایع غذایی دارای ارزش تغذیهای قابل‌توجهی بوده و یکی از ارزان‌ترین و خالص‌ترین منابع تولید مواد آلی جهت مصرف می‌باشند. در کارخانجات فرآوری ذرت از این غله، نشاسته، شربت قند و روغن استخراج می‌کنند. در استخراج نشاسته و تهیه گلوکز از ذرت، محصولاتی فرعی از آن حاصل می‌شود که جهت تغذیه دام مناسب میباشد. ازجمله این محصولات میتوان به جنین، سبوس، خیساب و گلوتن ذرت اشاره کرد. خیساب ذرت که طی فرایند آسیاب مرطوب دانه ذرت جهت استحصال نشاسته و روغن ذرت تولید می‌شود، یک مایع چسبناک با رنگ روشن تا قهوه‌ای تیره است که دارای بویی شبیه به سیلو و pH اسیدی، حدود 86/3، میباشد که به‌دلیل مناسب‌بودن، قابلیت استفاده به‌عنوان خوراک در نشخوارکنندگان و محتوای انرژی و پروتئین و غلظت پایین فیبر میتواند در تغذیه دام مورداستفاده قرار گیرد.
مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف خیساب ذرت جایگزین‌شده با کنجاله سویا در جیره بر مصرف خوراک و فراسنجه‌های تخمیری شکمبه میشهای شیرده دالاق با استفاده از 21 رأس میش با سه شکم زایش (میانگین وزنی 7/3±36 کیلوگرم) در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تیمار و هفت تکرارانجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل 1- شاهد، 2- جیرۀ حاوی 4 درصد خیساب ذرت در ماده خشک و 3- جیرۀ حاوی 8 درصد خیساب ذرت در ماده خشک بودند. در روز 40 آزمایش، مایع شکمبه قبل از خوراکدهی صبح (ساعت صفر) و در ساعتهای سه و شش بعد از خوراکدهی توسط لوله مری گرفته شد. مقدارpH محتویات شکمبه، نیتروژن آمونیاکی مایع شکمبه، شمارش پروتوزوآ و تعیین غلظت اسیدهای چرب فرّار، از نمونههای سه ساعت بعد از خوراکدهی صبح استفاده شد.
نتایج: نتایج نشان داد ماده خشک مصرفی با افزایش سطح خیساب ذرت افزایش یافت (05/0≥P). اختلاف معنیداری در pH و جمعیت پروتوزوآی شکمبه در بین تیمارهای آزمایشی وجود نداشت. غلظت نیتروژن آمونیاکی شکمبه با افزایش سطح خیساب ذرت افزایش یافت (05/0≥P). اختلاف معنیداری در غلظت بوتیرات، ایزووالرات، والرات و نسبت استات به پروپیونات شکمبه در بین تیمارهای آزمایشی وجود نداشت. اما، با افزایش سطح خیساب ذرت غلظت پروپیونات افزایش و غلظت استات و کل اسیدهای چرب فرّار در شکمبه کاهش یافت (05/0≥P). غلظت کلسترول خون در بین تیمارهای مختلف تفاوت معنیداری نداشت؛ اما غلظت پروتئین کل، نیتروژن اوره‌ای، تری‌گلیسیرید و گلوگز خون با افزایش سطح خیساب ذرت در جیره افزایش یافت (05/0≥P).
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج حاصل، میتوان از خیساب ذرت به‌عنوان یک منبع انرژی و پروتئین تا سطح 200 گرم به ازای هر کیلوگرم ماده خشک مصرفی در جیره میشهای شیری استفاده نمود.