نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور

2 عضو هیئت علمی گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی؛ گروه بیوانفورماتیک؛ پژوهشکده زیست فناوری کشاورزی، دانشگاه زابل. تخصص: ژنتیک و اصلاح

چکیده

این پژوهش به منظور تعیین تاثیر روش دباغی پوست شترمرغ بر خصوصیات شیمیایی چرم انجام شد. در مجموع 12 قطعه پوست شترمرغ تهیه شد و هر چهار قطعه پوست با یکی از روش‌های دباغی کرومی، گیاهی و آلومی فرآوری گردید. خواص شیمیائی چرم‌ها شامل مقدار چربی، مواد محلول در آب، مواد آلی محلول در آب، خاکستر سولفاته نامحلول در آب، مواد معدنی، ازت، پروتئین و مقدار pH اندازه‌گیری شد. میزان چربی در چرم‌های گیاهی بیش از چرم‌های کرومی و آلومی بود ولی مقدار مواد محلول، مواد آلی محلول و خاکستر سولفاته نامحلول در آب در چرم‌های آلومی و چرم‌های گیاهی مشابه یکدیگر و بیش از چرم‌های کرومی بود. به‌علاوه مقادیر بالاتر ازت، پروتئین و pH به‌ترتیب در چرم‌های کرومی، آلومی و سپس گیاهی به‌دست آمد. افزایش شش و چهار درصدی میزان چربی در چرم‌های گیاهی نسبت به چرم‌های آلومی و کرومی و کاهش مقدار ازت، پروتئین و pH چرم‌های گیاهی نسبت به دو روش دیگر قابل توجه بود. همبستگی مثبت معنی‌داری بین مقدار چربی با مواد محلول در آب، خاکستر سولفاته نامحلول در آب و همبستگی منفی با مقدار ازت و پروتئین چرم‌های مختلف به‌دست آمد. بین مقدار مواد معدنی چرم با همه خصوصیات شیمیائی به غیر از مقدار pH چرم، همبستگی بالایی وجود داشت. برای دسترسی به کیفیت بالاتر در چرم‌های گیاهی بررسی‌های کاربردی با تغییر در مواد مصرفی و روش‌ عمل باید در دامنه وسیع‌تری انجام پذیرد. بنابراین علی‌رغم خطرات احتمالی برای محیط زیست‌ و کارگران کارگاه‌های دباغی، در حال حاضر مناسب‌ترین روش برای دباغی پوست شترمرغ، روش کرومی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of Tanning Method on Chemical Characteristics of Ostrich Leather

نویسندگان [English]

  • Mahnaz Salehi 1
  • Ali Maghsoudi 2

1 Academic staff at Animal Science Research Institute, Karaj, Iran

2 Assistant professor

چکیده [English]

This research was conducted in Animal Science Research Institute of Iran for determination of the effects of tanning method of ostrich skin on chemical characteristics of the leather. A total number of 12 pieces of ostrich hide prepared and each 4 skin pieces assigned to each of chrome, vegetable and alum tanning methods. Chemical characteristics of the leathers included fat content, water-soluble matter, water-soluble organic matter, sulphated water-insoluble ash, minerals, nitrogen, protein and pH were determined. Amount of fat in vegetable leathers was higher than chrome and alum leathers but water-soluble material, water-soluble organic material and sulphated water-insoluble ash in alum and vegetable leathers were same and higher than chrome leathers. In addition, higher amounts of nitrogen, protein and pH measured in chrome, alum and vegetable leathers, respectively. Six and four percent increase of fat and decrease in nitrogen, protein and pH in vegetable leathers is considerable compared with alum and chrome leathers. Significant positive correlation among fat with water soluble material, sulphated water-insoluble ash and negative correlation with nitrogen and protein in different leathers were achieved. There was higher correlation between mineral of the leather with all of the chemical characters other than pH. Due to some different chemical characters of the leather for vegetable tanning method practical evaluations are imperative using effective material and optimization of the method. Moreover, in spite of probable risks for the environment and tanning workers, the chrome method is the most appropriate method of ostrich skin tanning yet.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ostrich Skin
  • Pickle
  • Protein
  • Tanning
  • The leather chemical characteristics
. احمدی، س. (1369) تکنولوژی پوست و چرم. موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران. تهران. ایران.
2. استاندار ملی شماره 9693. (1393) چرم - تعیین مقدار کل خاکستر سولفاته و خاکستر سولفاته نامحلول در آب. روش آزمون. چاپ اول. موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران.
3. استاندارد ملی شماره 1- 8518. (1392) چرم –  واژه‌نامه. قسمت اول A-N. چاپ اول. موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران.
4. استاندارد ملی شماره 108803. (1387) چرم - آزمون‌های شیمیائی، تعیین مواد قابل حل در دی‌کلرومتان و اسیدچرب آزاد موجود در آن. موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران.
5. استاندارد ملی شماره 314. (1393) چرم - آزمون‌های شیمیائی، تعیینpH. تجدیدنظر دوم. موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران.
6. استاندارد ملی شماره 6304. (1381) چرم - چرم تمام کروم مورد مصرف در رویه کفش- ویژگی‌ها و روش‌های آزمون. موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران.
7. استاندارد ملی شماره 643. (1394) چرم - آزمون‌های شیمیایی - تعیین مواد قابل حل در آب، مواد معدنی قابل حل در آب و مواد آلی قابل حل در آب. تجدیدنظر اول. موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران.
8. استاندارد ملی شماره 6971. (1380) چرم - کالاهای چرمی - کیف‌های چمدانی با رویه چرمی نرم. ویژگی‌ها و روش‌های آزمون. موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران.
9. استاندارد ملی شماره 725. (1350) چرم - آزمون‌های شیمیایی- روش تعیین مقدار ازت چرم (ماده چرم شونده). موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران.
10. استاندارد ملی شماره شماره 8803. (1388) چرم - آزمون‌های شیمیایی - تهیه نمونه جهت آزمون های شیمیایی. موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران.
11. استانداردی ملی شماره 78. (1381) چرم - استانداردهای لباس و دستکش. موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران.
12. یوسف‌زاده، ع. (1390) کنترل کیفی چرم. صنعت چرم وطن. تهران. ایران.
13. Adams, J, Revel, J, and Brian, M (1999) Ostrich farming, A review and feasibility study of opportunities in the EU. Harper Adams University. College. Shropshire. TF10 8NB. UK.
14. Afsar, A, Gülümser, G, Özgünay, H, and Akyüz, F (2002) A study on processing of ostrich leathers and determination of their properties. Ege Universitesi Ziraat Fakultesi Dergisi39: 136 -143.
15. Bruinsma, J (2003) World Agriculture: Towards 2015/2030. Earthscan, London: An FAO perspective.
16. Ockerman, HW, and Hanssen, CL (2000) Animal by product processing and utilization. England: Ellis Horwood. LTD. Chichester.
17. SAS/STAT (2002) Proprietary Software Version 9.00. Licensed to Suny at Stony Brook, Site 0013402001. by SAS Institute Inc. Cary. NC. USA.
18. Sivasubramanian, S, Murali, B, Manohar, A, A., R, and Puvanakrishnan, R (2008) Ecofriendly lime and sulfide free enzymatic dehairing of skins and hides using a bacterial alkaline protease. Chemosphere70: 1015-1024.
19. Stables, AB (2008) Ostrich skin grading and Ostrich skin removal. Madrid, Spain: Iberstruz SL Calle Prados de la Casa, 73 Cotos de Monterrey 28729. Venturada.
20. UNIDO Organization (2010) Future Trends in the World Leather and Leather Products Industry and Trade. UNIDO, Viena.
21. Von Hoven, TM (2002) Characterization of alligator, ostrich and emu skins and comparisons to traditional leathers. USA: Louisiana State University.