نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• فاطمه ایمانی نژاد ¹
• سمیه سالاری ¹
• حسین معتمدی ²

¹ گروه علوم دامی، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران

² گروه زیست شناسی، دانشکده علوم و مرکز تحقیقات پالایشگاه زیستی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

چکیده

هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثرات فرآوری سبوس برنج و سبوس گندم با استفاده از روش‌های مختلف تخمیری (باکتری، قارچ، مایع شکمبه گاو) بر عملکرد، مورفولوژی روده و جمعیت میکروبی روده کور جوجه‌های گوشتی سویه راس 308 انجام شد. سبوس‌های (برنج و گندم)، به عنوان یک محصول فرعی غلات غنی از مواد مغذی و الیاف خام، می‌تواند به عنوان یک منبع غذایی جایگزین در تغذیه طیور به مقدار محدود مورد استفاده قرار گیرد. با این حال، وجود ترکیبات ضد تغذیه‌ای در سبوس از قبیل فیبر، اسید فیتیک، قابلیت هضم و جذب مواد مغذی را محدود می‌کنند. به نظر می‌رسد، فرآوری تخمیری می‌تواند با تجزیه و افزایش قابلیت جذب این ترکیبات امکان استفاده بهینه از سبوس‌‌ها را فراهم کند.

روش پژوهش: در این آزمایش، تعداد 400 قطعه جوجه‌ گوشتی یک روزه، سویه تجاری راس 308 (مخلوط دو جنس) در قالب طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل (4×2) به مدت 42 روز مورد بررسی قرار گرفتند. فاکتورهای آزمایشی شامل روش‌های مختلف فرآوری (بدون فرآوری، تخمیر با باکتری باسیلوس سابتیلیس، تخمیر با قارچ آسپرژیلوس نایجر، و تخمیر با مایع شکمبه) و نوع سبوس ( گندم و برنج در سطح 10 درصد جیره) بودند و اثرات آن‌ها بر عملکرد کل دوره (مصرف خوراک، افزایش وزن، ضریب تبدیل خوراک)، مورفولوژی روده و جمعیت میکروبی روده کور وpH قسمت‌های مختلف دستگاه گوارش (سنگدان، دوازدهه، ژژنوم و ایلئوم) مورد ارزیابی قرار گرفت.

یافته‌ها: اثر متقابل نوع سبوس و روش فرآوری بر مصرف خوراک و افزایش وزن کل دوره معنی‌دار نبود، اما بر ضریب تبدیل خوراک اثر معنی‌داری داشت. به طور مشخص، گروهایی که سبوس گندم و برنج تخمیر شده با قارچ را دریافت کرده بودند کمترین ضریب تبدیل خوراک را داشتند. در بررسی اثر اصلی روش فرآوری، تخمیر سبوس با قارچ نسبت به سبوس خام و سبوس تخمیر شده با مایع شکمبه موجب افزایش مصرف خوراک شد. مصرف سبوس گندم در مقایسه با سبوس برنج، منجر به بهبود معنی‌دار افزایش وزن و کاهش ضریب تبدیل خوراک گردید. ارتفاع پرز دوازدهه در روش تخمیر با قارچ نسبت به سبوس خام و روش تخمیر با باکتری به صورت معنی‌داری افزایش یافت اما با روش تخمیر با مایع شکمبه اختلاف معنی‌داری نداشت. بیشترین نسبت ارتفاع پرز به عمق کریپت دوازدهه در روش تخمیر سبوس با قارچ مشاهده شد. نتایج نشان داد که سبوس گندم، در مقایسه با سبوس برنج، موجب افزایش ارتفاع پرز و ضخامت اپیتلیوم و کاهش عمق کریپت ژژنوم شد. نسبت ارتفاع پرز به عمق کریپت ژژنوم در دو روش فرآوری با قارچ و مایع شکمبه افزایش معنی‌داری را نشان دادند. نسبت ارتفاع پرز به عمق کریپت در ایلئوم در گروه دریافت کننده سبوس برنج تخمیر شده با قارچ و مایع شکمبه و همچنین سبوس گندم تخمیر شده با قارچ بیشترین مقدار را نشان داد. کمترین نسبت ارتفاع پرز به عمق کریپت ایلئوم در گروه دریافت کننده سبوس برنج خام مشاهده گردید. اثر متقابل فاکتورهای آزمایشی بر جمعیت لاکتوباسیل‌ها روده کور معنی‌دار بود. پرندگان تغذیه شده با سبوس گندم تخمیر شده با مایع شکمبه، جمعیت لاکتوباسیلوس روده کور بیشتری در مقایسه با سایر تیمارها بجز سبوس برنج تخمیر شده با قارچ نشان دادند. پرندگان تغذیه شده با سبوس تخمیر شده اشرشیاکلای و کلی‌فرم روده کور کمتری نسبت به پرندگان تغذیه شده با سبوس خام داشتند.

نتیجه‌گیری: نتایج نشان می‌دهد که فرآوری تخمیری سبوس گندم وسبوس برنج، به ویژه با استفاده از قارچ آسپرژیلوس نایجر، به‌دلیل بهبود عملکرد، افزایش ارتفاع پرزها و کاهش عمق کریپت روده، افزایش جمعیت باکتری‌های مفید لاکتوباسیل، کاهش جمعیت باکتری‌های مضر وکاهشpH روده جوجه‌های گوشتی، می‌تواند به عنوان یک استراتژی مؤثر در تغذیه جوجه‌های گوشتی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

• جمعیت میکروبی
• جوجه‌ گوشتی
• عملکرد
• مورفولوژی روده

عنوان مقاله [English]

Comparison of Different Fermentation Methods of Wheat and Rice Brans on the Performance, Intestinal Morphology, and Cecal Microbial Population of Broiler Chickens.

نویسندگان [English]

• Fatemeh Imaninejhad ¹
• Somayyeh Salari ¹
• Hossein Motamedi ²

¹ Department of Animal Science, Animal Science and Food Technology Faculty, Agricultulal and Natural Resources University of Khuzestan, Mollasani, Iran

² Department of Biology, Faculty of Science, and Biorefinery Research Center, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran

چکیده [English]

Objective: This research aims to investigate the effects of processing rice and wheat brans using different fermentation methods (by bacterium, fungus, ruminal fluid) on the performance, intestinal morphology, and cecal microbial population of Ross 308 broiler chickens. Bran (rice and wheat), as a byproduct is rich in nutrients and fiber, which can be used as an alternative food source in poultry nutrition in limited amounts. However, the presence of anti-nutritional compounds in bran such as fiber and phytic acid, limits its digestibility and absorption. It seems that fermentation processing can enable optimal use of bran by breaking down and increasing the absorption of these compounds.

Method:In this experiment, 400 one-day-old broiler chicks, commercial strain Ross 308 (mixed sexes) were studied in a completely randomized design with factorial arrangement (4 × 2) for 42 days. Experimental factors included different processing methods (no processing, fermentation with Bacillus Subtilis bacteria, fermentation with Aspergillus Niger fungus, and fermentation with rumen fluid) and bran type (wheat and rice at 10% of the diet), and their effects on performance (feed intake, weight gain, feed conversion ratio), intestinal morphology and caecal microbial population, and pH of different parts of the digestive tract (jejunum, duodenum, jejunum, and ileum) were evaluated.

Results: The interaction effect of bran type and processing method on feed intake and total weight gain was not significant, but it had a significant effect on feed conversion ratio. Specifically, the groups that received wheat bran and rice fermented with fungus had the lowest feed conversion ratio. In examining the main effect of processing method, fermentation of bran with fungus increased feed intake compared to raw bran and bran fermented with rumen fluid. Consumption of wheat bran, compared to rice bran, resulted in a significant improvement in weight gain and a decrease in feed conversion ratio. Duodenal villus height was significantly increased in the fermentation method with fungus compared to raw bran and fermentation method with bacteria, but there was no significant difference with the fermentation method with rumen fluid. The highest ratio of villus height to duodenal crypt depth was observed in the bran fermentation method with fungus. The results showed that wheat bran, compared to rice bran, increased villus height and epithelial thickness and decreased jejunal crypt depth. The ratio of villus height to jejunal crypt depth showed a significant increase in the two processing methods with fungus and rumen fluid. The ratio of villus height to crypt depth in the ileum showed the highest value in the group receiving rice bran fermented with fungus and rumen fluid as well as wheat bran fermented with fungus. The lowest ratio of villus height to crypt depth in the ileum was observed in the group receiving raw rice bran. The interaction effect of experimental factors on the population of lactobacilli in the cecum was significant. Birds fed wheat bran fermented with rumen fluid showed a higher population of lactobacilli in the cecum compared to other treatments except rice bran fermented with fungus. Birds fed fermented bran had lower levels of Escherichia coli and cecal coliforms than birds fed raw bran.

Conclusion: The results show that fermentation processing of wheat bran and rice bran, especially using the fungus Aspergillus Niger, can be used as an effective strategy in feeding broiler chickens due to improved performance, increased villus height and decreased intestinal crypt depth, increased population of beneficial lactobacilli, decreased population of harmful bacteria, and decreased intestinal pH.

کلیدواژه‌ها [English]

• broiler chickens
• intestinal morphology
• Microbial population
• performance