نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سیده عطیه مجاوریان
• شهاب الدین قره ویسی
• محسن حاجی پور

گروه علوم دامی، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران.

چکیده

هدف از مطالعه حال حاضر بررسی اثرات اشکال آلی و معدنی مس، روی و منگنز بر عملکرد تولیدی و تولید مثلی مرغ های مادر گوشتی سویه راس 308 در هفته های 33 و 36 بوده است.

در این مطالعه از 240 قطعه مرغ و 30 قطعه خروس گوشتی سویه راس 308 در 30 پن آزمایشی استفاده شد. این تحقیق به صورت آزمایش فاکتوریل (2×3) با سه نوع ماده معدنی (مس، روی و منگنز) و با دو شکل (آلی و معدنی) در قالب طرح کاملا تصادفی با شش تیمار، پنج تکرار انجام شد و در هر تکرار 8 قطعه مرغ و یک قطعه خروس قرار گرفت. هفته های 29 تا 32 به عنوان دوره سازگاری در نظر گرفته شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1) جیره حاوی روی معدنی، 2) جیره حاوی روی آلی، 3) جیره حاوی مس معدنی، 4) جیره حاوی مس آلی، 5) جیره حاوی منگنز معدنی و 6) جیره حاوی منگنز آلی بود. مقدار مورد نیاز عناصر به شکل معدنی برای مس (سولفات مس) 16 میلی گرم/کیلوگرم، روی (سولفات روی) 90 میلی گرم/کیلوگرم و منگنز (سولفات منگنز) 130 میلی گرم/کیلوگرم بود و مقدار توصیه شده عناصر به شکل آلی در مطالعه حال حاضر برای مس (مس-متیونین) 33/13 میلی گرم/کیلوگرم، روی (روی-متیونین) 65/48 میلی گرم/کیلوگرم و منگنز (منگنز-متیونین) 86/73 میلی گرم/کیلوگرم بود. داده‌های به‌دست‌آمده با روش LSmeans توسط نرم‌افزار آماری SAS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

نتایج نشان داد که استفاده از جیره های حاوی اشکال آلی عناصر بر صفات تولید تخم، توده تخم، وزن تخم، تخم قابل جوجه کشی، نرخ باروری، قابلیت جوجه درآوری و وزن جوجه تازه هچ شده معنی دار بود (05/0>p). بر اساس نتایج پژوهش حاضر، روی آلی موجب افزایش درصد تولید تخم، درصد وزن تخم و توده تخم در هفته های 33 و 36 مطالعه شد. با این حال، روی معدنی تاثیر بهتری بر توده تخم در مقایسه با منگنز معدنی داشت (05/0>p). علاوه بر این، تأثیر مس آلی و معدنی و روی معدنی در درصد تولید تخم در این هفته‌ها به‌طور قابل‌توجهی بیشتر از تأثیر منگنز معدنی بود. به همین ترتیب، در زمینه وزن تخم مرغ نیز تأثیر مثبت و قابل توجهی از ترکیب مس آلی و روی معدنی مشاهده شد که عملکرد بهتری نسبت به مس معدنی و منگنز آلی و معدنی داشت (05/0>p). همچنین نتایج نشان داد اثر روی آلی بر درصد تخم قابل جوجه‌کشی به‌ طور قابل توجهی بیشتر از سایر عناصر با اشکال آلی و معدنی در بین تیمارها در هفته های مورد بررسی بود (05/0>p). نتایج تحقیق حاضر در مورد درصد قابلیت جوجه‌درآوری نشان داد که اثرات روی آلی و معدنی بیشتر از سایر عناصر بود (05/0>p). علاوه بر این، اثر این عناصر بر درصد نرخ باروری نیز معنی‌دار بود، به‌طوری‌که اثر روی آلی و معدنی نسبت به سایر عناصر آلی و معدنی بالاتر مشاهده شد (05/0>p). اثر عناصر مورد بررسی بر وزن جوجه‌های تازه تولیدی (تازه هچ شده) نشان‌دهنده برتری اثر روی آلی در مقایسه با سایر عناصر آلی و معدنی بود (05/0>p).

به طور کلی تاثیر شکل آلی عناصر بر صفات مورد مطالعه بیشتر از شکل معدنی عناصر مورد مطالعه بود و بیشترین تاثیر تیمارها بر صفات مورد مطالعه به ترتیب مربوط به روی آلی و کمترین تاثیر تیمارها بر صفات مورد مطالعه مربوط به منگنز معدنی بود. بر اساس نتایج حال حاضر استفاده از اشکال آلی عناصر معدنی (بخصوص روی آلی) برای بهبود صفات تولیدی و تولیدمثلی مرغ های مادر گوشتی توصیه می شود.

کلیدواژه‌ها

• اشکال آلی
• عناصر معدنی
• قابلیت جوجه درآوری
• مرغ مادر گوشتی
• نرخ باروری

عنوان مقاله [English]

Investigating the organic and mineral forms of copper, zinc, and manganese elements on the productive and reproductive performance of broiler breeder hens

نویسندگان [English]

• Seyede Atiye Mojaverian
• Shahabodin Gharahveysi
• Mohsen Hajipour

Department of Animal Science, QaS.C., Islamic Azad University, Qaemshahr, Iran.

چکیده [English]

Objective: The present study aimed to investigate the effects of organic and inorganic forms of copper, zinc, and manganese on broiler breeder hens' production and reproductive performance of Ross 308 broiler breeders at 33 and 36 weeks.

Method: In this study, 240 hens and 30 roosters of Ross 308 strain were used in 30 experimental pens. This research was carried out as a factorial experiment (2×3) with three types of minerals (copper, zinc, and manganese) and two forms (organic and inorganic) in a completely randomized design with six treatments, five replications, and 8 hens and one rooster in each replication. Weeks 29 to 32 were considered as the adaptation period. The experimental treatments were as follows: 1) ration containing inorganic zinc, 2) ration containing organic zinc, 3) ration containing inorganic copper, 4) ration containing organic copper, 5) ration containing inorganic manganese, and 6) ration containing organic manganese. The required amount of elements in inorganic form was 16 mg/kg for copper (copper sulfate), 90 mg/kg for zinc (zinc sulfate) and 130 mg/kg for manganese (manganese sulfate) and the recommended amount of elements in organic form in the present study was 13.33 mg/kg for copper (copper-methionine), 48.65 mg/kg for zinc (zinc-methionine) and 73.86 mg/kg for manganese (manganese-methionine). The data obtained by LSmeans method were analyzed by SAS statistical software.

Results: The results of the study indicated that diets containing organic forms of elements significantly influenced various egg production traits, including egg production rate, egg mass, egg weight, hatchable eggs, fertility rate, hatchability, and the weight of hatched chicks (p< 0.05). Specifically, organic zinc enhanced the percentage of egg production, egg weight, and egg mass during weeks 33 and 36 of the study. Conversely, inorganic zinc demonstrated a better effect on egg mass compared to inorganic manganese (p< 0.05). Furthermore, the impact of organic and inorganic copper, as well as inorganic zinc, on the percentage of egg production in these weeks was significantly greater than that of inorganic manganese. Similarly, regarding egg weight, a notable positive effect was observed from the combination of organic copper and inorganic zinc, which outperformed inorganic copper and both organic and inorganic manganese (p< 0.05). The results also revealed that the effect of organic zinc on the percentage of hatchable eggs was significantly greater than that of other organic and inorganic elements among the treatments studied during the specified weeks (p< 0.05). Additionally, the findings regarding hatchability indicated that the effects of both organic and inorganic zinc surpassed those of other elements (p< 0.05). The influence of these elements on the fertility rate was also significant, with organic and inorganic zinc exhibiting a higher effect than other organic and inorganic elements (p< 0.05). Lastly, the impact of the studied elements on the weight of freshly hatched chicks demonstrated the superiority of organic zinc compared to other organic and inorganic elements (p< 0.05).

Conclusions: In general, the effect of the organic form of elements on the studied traits was greater than the inorganic form of the studied elements, and the highest and lowest impact of the treatments on the studied traits were related to organic zinc and inorganic manganese, respectively. Based on the present results, the use of organic forms of inorganic elements (especially organic zinc) is recommended to improve the production and reproductive traits of broiler breeders.

کلیدواژه‌ها [English]

• Broiler breeders
• Fertility rate
• Hatchability
• Mineral elements
• Organic forms