امید خراسانی؛ مرتضی چاجی؛ فرشاد باغبان
دوره 23، شماره 1 ، فروردین 1400، ، صفحه 47-59
چکیده
تأثیر افزودنیهای تنظیم کننده pH شکمبه بر هیستومورفومتری و هیستوپاتولوژی بافت‌های شکمبه-نگاری و کبد با استفاده از بیست و چهار رأس بره نر عربی سه تا چهار ماهه با وزن 3/15± 23/9کیلوگرم در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تیمار و هشت تکرار در یک دوره آزمایشی 77 روزه بررسی شد. تیمارهای آزمایشی شامل جیره شاهد؛ جیره شاهد + بافر بیکربنات ...
بیشتر
تأثیر افزودنیهای تنظیم کننده pH شکمبه بر هیستومورفومتری و هیستوپاتولوژی بافت‌های شکمبه-نگاری و کبد با استفاده از بیست و چهار رأس بره نر عربی سه تا چهار ماهه با وزن 3/15± 23/9کیلوگرم در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تیمار و هشت تکرار در یک دوره آزمایشی 77 روزه بررسی شد. تیمارهای آزمایشی شامل جیره شاهد؛ جیره شاهد + بافر بیکربنات سدیم؛ جیره شاهد + باکتری مگاسفرا السدنی و مخمر ساکارومایسس سرویسیه (باکتری-مخمر) بودند. در پایان آزمایش بره‌ها کشتار شدند و از کبد و دستگاه گوارش آنها نمونه گیری شد. ضخامت کل دیواره شکمبه-نگاری در برههای دریافت کننده بافر بیشتر از گروه شاهد بود (0/05>P). ضخامت بافت پوششی شکمبه-نگاری در برههای دریافت کننده بافر و باکتری–مخمر کمتر از گروه شاهد بود (0/05>P). ضخامت پرز شکمبه-نگاری در برههای شاهد از سایر تیمارها بیشتر بود (0/05>P). ضخامت لایه عضلانی نگاری در برههایی که بافر دریافت کردند از سایر گروه‌ها بیشتر بود (0/05>P). هپاتیت پری پورتال بطور خفیف در کبد برههایی که باکتری-مخمر دریافت کردند، دیده شد. بر اساس نتایج این آزمایش، مصرف عوامل تنظیم کنندهی pH، به‌ویژه باکتری-مخمر، در برههای تغذیه شده با مقادیر زیاد مواد متراکم از نظر هیستوپاتولوژی، آسیبهای بافتی در شکمبه-نگاری و کبد را کاهش و ساختار بافتی شکمبه-نگاری را بهبود می‌بخشد.
یعقوب نوذری؛ مرتضی چاجی
دوره 21، شماره 4 ، دی 1398، ، صفحه 475-485
چکیده
این پژوهش با هدف تعیین اثر استفاده از برگ پنج انگشت به‌عنوان جایگزین یونجه در جیره بزغاله‌های نر پرواری بر عملکرد، تخمیر شکمبهای، قابلیت هضم مواد مغذی و بعضی فراسنجههای خونی انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل ۱- جیره شاهد (فاقد برگ پنج انگشت) و ۲- جایگزینی 60 درصد (معادل ۱۸ درصد کل جیره) برگ پنج انگشت با یونجه در جیره شاهد بود. در ...
بیشتر
این پژوهش با هدف تعیین اثر استفاده از برگ پنج انگشت به‌عنوان جایگزین یونجه در جیره بزغاله‌های نر پرواری بر عملکرد، تخمیر شکمبهای، قابلیت هضم مواد مغذی و بعضی فراسنجههای خونی انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل ۱- جیره شاهد (فاقد برگ پنج انگشت) و ۲- جایگزینی 60 درصد (معادل ۱۸ درصد کل جیره) برگ پنج انگشت با یونجه در جیره شاهد بود. در این آزمایش از ۱۶ رأس بزغاله نر با میانگین وزن 2±18 کیلوگرم و سن 4/5 ماه در قالب طرح کاملا تصادفی با دو تیمار و هشت تکرار به‌مدت ۶۰ روز استفاده شد. مصرف خوراک، تغییرات وزن در هر ۱۵ روز و ضریب تبدیل خوراک اندازهگیری و محاسبه شدند. ماده خشک مصرفی، قابلیت هضم مواد مغذی، افزایش وزن روزانه و ضریب تبدیل غذایی کل دوره تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. غلظت کلسترول (p=0/07) و نیتروژن اورهای خون (p=0/08) دا‌م‌های تغذیه شده با جیره حاوی برگ پنج انگشت در مقایسه با گروه شاهد تمایل به کاهش و غلظت گلوکز (p=0/08) تمایل به افزایش داشت. غلظت نیتروژن آمونیاکی مایع شکمبه و pH در تیمار حاوی برگ پنج انگشت کاهش معنی‌دار داشت (0/05>P). بنابراین، از برگ گیاه پنج انگشت میتوان تا ۱۸ درصد در تغذیه بزغاله‌های پرواری به‌عنوان جایگزین مناسبی برای ۶۰ درصد از علوفه یونجه بدون اثر منفی بر قابلیت هضم و عملکرد آنها استفاده کرد.
حمید بانشی؛ طاهره محمدآبادی؛ خلیل میرزاده؛ مرتضی چاجی؛ محمود قاسمی نژاد
دوره 19، شماره 4 ، اسفند 1396، ، صفحه 765-776
چکیده
این پژوهش به منظور بررسی اثرات عمل‌آوری کاه کنجد با بخار آب تحت فشار پایین، اسید سولفوریک و مخلوط آنزیمی بر هضم‌پذیری و تخمیر شکمبه ای، جمعیت پروتوزوا، رفتار نشخوار و برخی فراسنجه های خونی گوسفند عربی انجام شد. 12 رأس گوسفند با جیره های شاهد (بدون کاه کنجد)، جیره حاوی کاه کنجد عمل‌آوری شده با 4/2 درصد اسید و بخار در دمای 130 درجه به مدت ...
بیشتر
این پژوهش به منظور بررسی اثرات عمل‌آوری کاه کنجد با بخار آب تحت فشار پایین، اسید سولفوریک و مخلوط آنزیمی بر هضم‌پذیری و تخمیر شکمبه ای، جمعیت پروتوزوا، رفتار نشخوار و برخی فراسنجه های خونی گوسفند عربی انجام شد. 12 رأس گوسفند با جیره های شاهد (بدون کاه کنجد)، جیره حاوی کاه کنجد عمل‌آوری شده با 4/2 درصد اسید و بخار در دمای 130 درجه به مدت 120 دقیقه و سه گرم در کیلوگرم آنزیم، جیره حاوی کاه کنجد عمل‌آوری شده با اسید و آنزیم و جیره حاوی کاه کنجد عمل‌آوری شده با آب تغذیه شدند. مصرف ماده خشک و ماده آلی، افزایش وزن، ضریب تبدیل، قابلیت هضم ظاهری ماده خشک، ماده آلی، الیاف نامحلول در شوینده خنثی (NDF) و اسیدی (ADF) بین تیمارها تفاوتی نداشت. عمل‌آوری‌های انجام شده میزان نیتروژن آمونیاکی، اسیدیته، و پروتوزوای شکمبه گوسفندان را تحت تأثیر قرار ندادند. زمان استراحت، نشخوار و جویدن بین تیمارها متفاوت بود و بیشترین زمان نشخوار (67/491 دقیقه در روز) مربوط به عمل آوری با مخلوط اسید و آنزیم بود (05/0>P). زمان جویدن، نشخوار و خوردن به ازای ماده خشک، ADF و NDF مصرفی و مقدار گلوکز و اوره خون گوسفندان متفاوت نبود. با توجه به نتایج این آزمایش می توان از کاه کنجد فرآوری شده با آب، فرآوری شده با مخلوط اسید و بخار و آنزیم و همچنین فرآوری با مخلوط اسید و آنزیم به جای کاه گندم در تغذیه گوسفند استفاده نمود.
علی کیانی؛ طاهره محمدآبادی؛ خلیل میرزاده؛ مرتضی چاجی؛ محمد بوجارپور
دوره 19، شماره 4 ، اسفند 1396، ، صفحه 789-802
چکیده
در این آزمایش، تأثیر مغز میوه بلوط بر قابلیت هضم و تخمیر شکمبهای و برخی فراسنجههای خونی در گوسفند عربی و بز نجدی بررسی شد. در این تحقیق، مغز میوه بلوط (63 درصد) در تغذیه شش راس گوسفند عربی و شش راسبزنجدی با متوسط وزن زنده 3±50 کیلوگرم برای مدت 28 روز استفاده شد و قابلیت هضم و تخمیر، رفتار نشخوار و برخی فراسنجههای خونی اندازهگیری ...
بیشتر
در این آزمایش، تأثیر مغز میوه بلوط بر قابلیت هضم و تخمیر شکمبهای و برخی فراسنجههای خونی در گوسفند عربی و بز نجدی بررسی شد. در این تحقیق، مغز میوه بلوط (63 درصد) در تغذیه شش راس گوسفند عربی و شش راسبزنجدی با متوسط وزن زنده 3±50 کیلوگرم برای مدت 28 روز استفاده شد و قابلیت هضم و تخمیر، رفتار نشخوار و برخی فراسنجههای خونی اندازهگیری شد. داده‌های به دست آمده در قالب طرح پلات‌های خرد شده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج نشان داد که ماده خشک مصرفی و قابلیت هضم ماده خشک، پروتئین خام و الیاف نامحلول در شوینده خنثی تحت تاثیر اثر دام و تیمار قرار نگرفت. صرف نظر از نوع دام، ماده خشک مصرفی و قابلیت هضم پروتئین خام در تیمار شاهد بالاتر و صرف نظر از نوع تیمار، قابلیت هضم ماده خشک و الیاف نامحلول در شوینده خنثی در بز بالاتر از گوسفند بود (05/0P<). میزان نیتروژن آمونیاکی و pH شکمبه بین تیمار شاهد و بلوط در بز و گوسفند تفاوت معنی داری نداشت. تفاوتی در مدت زمان مصرف خوراک، نشخوار و جویدن به ازای ماده خشک، الیاف نامحلولدرشویندهخنثیو پروتئین خام مصرفی بین دو جیره شاهد و بلوط در گوسفند و بز مشاهده نشد. تغذیه میوه بلوط به دام‌ها، اثری بر میزان گلوکز، نیتروژن اورهای، کلسترول و تری‌گلیسیرید خون در بز و گوسفند نداشت. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که می توان از میوه بلوط به میزان 63 درصد در جیره بز نجدی و گوسفند عربی استفاده نمود.
افروز شریفی؛ مرتضی چاجی؛ علیرضا وکیلی
دوره 19، شماره 2 ، مرداد 1396، ، صفحه 321-336
چکیده
به منظور بررسی اثر عمل‌آوری کود مرغی با تانن استخراج شده از پوست انار بر قابلیت هضم و تخمیر، رشد باکتریها و قارچهای شکمبه، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی در دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل افزودن سطوح صفر (تیمار شاهد)، پنج، 10، 15، 20، 25، 30 و 35 درصد عصاره تاننی به کود مرغی بود. حجم گاز ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر عمل‌آوری کود مرغی با تانن استخراج شده از پوست انار بر قابلیت هضم و تخمیر، رشد باکتریها و قارچهای شکمبه، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی در دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل افزودن سطوح صفر (تیمار شاهد)، پنج، 10، 15، 20، 25، 30 و 35 درصد عصاره تاننی به کود مرغی بود. حجم گاز و پتانسیل تولید گاز به ترتیب تا سطح 20 و 15 درصد عصاره بین تیمارها مشابه بود. نرخ تولید گاز در تیمارهای حاوی 20 و 35 درصد عصاره کم‌ترین (05/0P<)، اما در سایر تیمارهای آزمایشی تفاوتی نداشت. با افزایش مقدار عصاره تاننی در جیره، ضریب تفکیک، تولید توده میکروبی و بازده تولید توده میکروبی افزایش، اما غلظت نیتروژن آمونیاکی کاهش یافت (05/0P<). بیشترین و کم‌ترین قابلیت هضم پروتئین خام به ترتیب با افزودن 15 و 35 درصد عصاره به کود مرغی به دست آمد (05/0P<). در محیط کشت اختصاصی باکتریها، قابلیت هضم ماده خشک و غلظت نیتروژن آمونیاکی سه روز پس از انکوباسیون با افزایش میزان عصاره کاهش یافت (05/0P<)؛ اما در محیط کشت اختصاصی قارچ‌ها، قابلیت هضم ماده خشک در زمانهای مورد بررسی تحت تأثیر قرار نگرفت. بر اساس نتایج حاصل عمل‌آوری کود مرغی با تانن استخراج شده از پوست انار تا سطح 25 درصد، اثر مثبتی بر هضم و تخمیر کود مرغی دارد و ممکن است متابولیسم نیتروژن در دستگاه گوارش نشخوارکنندگان را بهبود بخشد.
صادق اسدالهی؛ محسن ساری؛ نعیم عرفانی مجد؛ مرتضی چاجی؛ مرتضی مموئئ
دوره 19، شماره 1 ، اردیبهشت 1396، ، صفحه 99-115
چکیده
تأثیر جایگزینی بخشی از دانه جو با تفاله چغندرقند با و بدون دانه برشته کانولا بر ریختشناختی، الگوی اسیدهای چرب فرار و pH روده کوچک با استفاده از 24 رأس بره نر عربی با میانگین وزن زنده 5/2± 7/23 کیلوگرم در یک طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل 2×2، عامل کربوهیدرات (جو یا تفاله چغندرقند) و عامل دانه برشته کانولا (با و بدون دانه برشته ...
بیشتر
تأثیر جایگزینی بخشی از دانه جو با تفاله چغندرقند با و بدون دانه برشته کانولا بر ریختشناختی، الگوی اسیدهای چرب فرار و pH روده کوچک با استفاده از 24 رأس بره نر عربی با میانگین وزن زنده 5/2± 7/23 کیلوگرم در یک طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل 2×2، عامل کربوهیدرات (جو یا تفاله چغندرقند) و عامل دانه برشته کانولا (با و بدون دانه برشته کانولا) به مدت 84 روز بررسی شد. جایگزینی بخشی از جو با تفاله چغندرقند موجب افزایش میانگین وزن روزانه شد (05/0>P). در برههایی که بخشی از دانه جو با تفاله چغندرقند جایگزین شده بود، ضخامت ماهیچه، عمق کریپت و غدد برونر در دوازدهه و ارتفاع کرک، تعداد کرک، طبقه عضلانی، ضخامت بافت پوششی، عمق کریپت و نسبت ارتفاع کرک به عمق کریپت در ژژنوم و ارتفاع کرک و ضخامت طبقه عضلانی در ایلئوم افزایش یافت (05/0>P). افزایش وزن روزانه، تعداد غدد برونر، شمار کرکها و ضخامت اپیتلیوم برههای تغذیه شده با جیرههای حاوی دانه برشته کانولا، بیشتر بود (05/0>P). جایگزینی بخشی از دانه جو با تفاله چغندرقند و افزودن دانه برشته کانولا غلظت کل و غلظت هر کدام از اسیدهای چرب فرار را به صورت مجزا و همچنین pH مایع هضمی دوازدهه و ژژنوم را افزایش داد (05/0>P). بر اساس نتایج حاصل، جایگزینی دانه جو با تفاله چغندرقند و افزودن منبع چربی در جیرههای با کنسانتره بالا به علت تغییر در تراکم اسیدهای چرب فرار و pH مایع هضمی روده کوچک با توسعه ریختشناسی بافت روده کوچک، عملکرد بره‌ها را بهبود می بخشد.
مرتضی چاجی؛ زهرا امینی فرد؛ مختار حیدری
دوره 18، شماره 4 ، دی 1395، ، صفحه 719-728
چکیده
آزمایش حاضر به‌منظور بررسی ترکیب شیمیایی و خصوصیات هضمی و تخمیری برگ توت سیاه و یا جیرههای حاوی مقادیر صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد از آن، توسط جمعیت کامل میکروارگانیسمها یا قارچهای شکمبه گوسفند، انجام گرفت. ماده خشک، پروتئین خام، الیاف نامحلول در شوینده خنثی (NDF) و اسیدی (ADF)، خاکستر و تانن برگ توت سیاه به‌ترتیب 5/96، 3۰/19، 82/36، 9۰/15، ...
بیشتر
آزمایش حاضر به‌منظور بررسی ترکیب شیمیایی و خصوصیات هضمی و تخمیری برگ توت سیاه و یا جیرههای حاوی مقادیر صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد از آن، توسط جمعیت کامل میکروارگانیسمها یا قارچهای شکمبه گوسفند، انجام گرفت. ماده خشک، پروتئین خام، الیاف نامحلول در شوینده خنثی (NDF) و اسیدی (ADF)، خاکستر و تانن برگ توت سیاه به‌ترتیب 5/96، 3۰/19، 82/36، 9۰/15، 31/۹ و 3۰/0 درصد بود. مقدار عامل تفکیک‌کننده، ماده آلی واقعاً تجزیه شده، تولید توده میکروبی و بازده آن در توت سیاه بیشتر از علوفه یونجه بود (05/0>P). با افزایش مقدار برگ توت در جیره تولید گاز افزایش یافت، بهطوریکه جیره حاوی 30 درصد برگ توت بیشترین پتانسیل تولید گاز را داشت (05/0>P). با افزایش مقدار برگ توت در جیره تجزیه دیواره سلولی، قابلیت هضم ماده آلی، انرژی قابل متابولیسم و اسیدهای چرب کوتاه زنجیر افزایش یافت (05/0>P). بنابراین، جایگزین کردن علوفه یونجه با برگ توت در جیره اثر منفی بر فعالیت هضمی میکروارگانیسمها، به‌ویژه قارچهای جداشده شکمبه که بیشتر هاضم الیاف و بخش‌های سخت گیاه هستند، ندارد و میتوان از برگ توت به دلیل پروتئین بیشتر و الیاف کمتر، به جای یونجه در جیره برههای پرواری استفاده کرد.
عباس رجایی راد؛ محسن ساری؛ محمد جواد ضمیری؛ مرتضی چاجی؛ سمیه سالاری
دوره 18، شماره 3 ، آبان 1395، ، صفحه 431-445
چکیده
برگ خرما در یک آزمایش فاکتوریل (3 × 3) با دماهای 40، 80 و 100 درجه سانتیگراد و زمانهای 80، 160 و 240 دقیقه در قالب طرح کاملاً تصادفی در رآکتور فرآوری‌کننده با استفاده از آهک فرآوری شد. فراسنجههای تخمیر با استفاده از روش تولید گاز بررسی شد. فرآوری سبب کاهش میزان لیگنین از 0/13 درصد در برگ خام به 6 درصد در تیمار 100 درجه سانتیگراد برای ...
بیشتر
برگ خرما در یک آزمایش فاکتوریل (3 × 3) با دماهای 40، 80 و 100 درجه سانتیگراد و زمانهای 80، 160 و 240 دقیقه در قالب طرح کاملاً تصادفی در رآکتور فرآوری‌کننده با استفاده از آهک فرآوری شد. فراسنجههای تخمیر با استفاده از روش تولید گاز بررسی شد. فرآوری سبب کاهش میزان لیگنین از 0/13 درصد در برگ خام به 6 درصد در تیمار 100 درجه سانتیگراد برای 240 دقیقه گردید (01/0P<). افزایش دما و زمان فرآوری، سبب کاهش درصد خاکستر شد (01/0P<). میزان درصد کلسیم برگ از 58/0 قبل از فرآوری به 94/0 درصد در برگ فرآوری شده در دمای 40 درجه سانتیگراد برای 80 دقیقه افزایش یافت (01/0P<). اثر متقابل دما و زمان بر دیواره سلولی، اتلاف ماده خشک، قابلیت تولید گاز از بخش قابل تخمیر و تولید گاز معنی‌دار بود (01/0P<). تولید گاز در پایان 72 ساعت انکوباسیون برگ خام 2/76 میلی‌لیتر به ازای گرم ماده خشک بود و با فرآوری در 100 درجه سانتیگراد به مدت 240 دقیقه به 8/189 میلی‌لیتر به ازای گرم ماده خشک افزایش یافت. با افزایش شدت فرآوری قابلیت هضم ماده آلی از 5/26 درصد در تیمار 40 درجه سانتیگراد برای 80 دقیقه به 4/36 درصد در تیمار 100 درجه سانتیگراد برای 240 دقیقه افزایش یافت (01/0P<). آزمایش با میکروسکوپ الکترونی نشان داد که حفرات در برگ فرآوری شده نسبت به برگ خام افزایش یافته است. نتایج نشان داد که با فرآوری مرطوب با آهک همراه با حرارت، میزان لیگنین کاهش یافته و قابلیت هضم آزمایشگاهی برگ خرما افزایش می‌یابد.
بهروز یاراحمدی؛ مرتضی چاجی؛ محمد بوجارپور؛ خلیل میرزاده؛ مرتضی رضایی
دوره 18، شماره 3 ، آبان 1395، ، صفحه 447-459
چکیده
این آزمایش با هدف بررسی اثر علوفه اسپرس و نسبتهای علوفه به کنسانتره بر مصرف خوراک، توازن نیتروژن، ترکیب اسیدهای چرب،بیوهیدروژناسیون شکمبهای و ترکیب اسیدهای چرب شیر با استفاده از هشترأس میش نژاد لری در قالب طرح مربع لاتین 4×4 تکرار شونده انجام شد. تیمارهای یک تا چهار به ترتیب با نسبتهای علوفه به کنسانتره 65:35(با و بدون اسپرس) ...
بیشتر
این آزمایش با هدف بررسی اثر علوفه اسپرس و نسبتهای علوفه به کنسانتره بر مصرف خوراک، توازن نیتروژن، ترکیب اسیدهای چرب،بیوهیدروژناسیون شکمبهای و ترکیب اسیدهای چرب شیر با استفاده از هشترأس میش نژاد لری در قالب طرح مربع لاتین 4×4 تکرار شونده انجام شد. تیمارهای یک تا چهار به ترتیب با نسبتهای علوفه به کنسانتره 65:35(با و بدون اسپرس) و 35:65 (با و بدون اسپرس) تنظیم شد. مقدار ماده خشک مصرفی بین جیرههای آزمایشی اختلاف معنی‌داری نداشت.ا بقای نیتروژن در میشهایی که جیره بانسبت علوفه به کنسانتره 65:35(با اسپرس) و 35:65(با و بدون اسپرس) را دریافت کردند، بیشتر بود (05/0P<). جیره حاوی کنسانتره بالاشامل اسپرس (تیمار یک) بیشترین غلظت اسید واسنیک همراه با غلظت کم تراسید استئاریک را در مایع شکمبه داشت(05/0P<). میزان بیوهیدروژناسیون ظاهری جیره حاوی کنسانتره بالا شامل اسپرس(تیماریک) نسبت به سایر تیمارها برای اسید اولئیک،لینولئیک و لینولنیک به ترتیب 2/10، 3/12 و 1/7 درصد کاهش داشت(05/0P<).ا ثر تیمارهایآزمایشی برغلظتاسیدهای چربو اسنیک، لینولئیککانژوگه، لینولئیک و لینولنیک چربی شیر معنی‌دار و جیره حاوی کنسانتره بالا شامل اسپرس (تیمار یک) درمقایسه با سایر تیمارها بیشتر بود (05/0P<). بر اساس نتایج حاصل، تغذیه میشهای شیرده با جیرههای حاوی کنسانتره بالا و علوفهاسپرس موجب افزایش غلظت اسید واسنیک و اسید لینولئیک کانژوگه در چربی شیر شد.
شهین نسیمی اصفهانی؛ مرتضی چاجی؛ طاهره محمدآبادی؛ محمد بوجارپور
دوره 18، شماره 1 ، فروردین 1395، ، صفحه 39-49
چکیده
قابلیت هضم و فراسنجههای تخمیری جیرههای حاوی برگ، غلاف، و دانۀ درخت سوبابل (با نام علمی Leucaena leucocephala) در گوسفند با روشهای هضم دومرحله‌ای و تولید گاز تعیین شد. جیرههای آزمایشی شامل صفر (شاهد)، 25، 50، 75، و 100درصد برگ، غلاف، و دانۀ سوبابل بودند که جایگزین علوفۀ یونجه در جیرۀ گوسفندان شدند. در مقایسه با جیرۀ شاهد، جیرۀ حاوی 50درصد ...
بیشتر
قابلیت هضم و فراسنجههای تخمیری جیرههای حاوی برگ، غلاف، و دانۀ درخت سوبابل (با نام علمی Leucaena leucocephala) در گوسفند با روشهای هضم دومرحله‌ای و تولید گاز تعیین شد. جیرههای آزمایشی شامل صفر (شاهد)، 25، 50، 75، و 100درصد برگ، غلاف، و دانۀ سوبابل بودند که جایگزین علوفۀ یونجه در جیرۀ گوسفندان شدند. در مقایسه با جیرۀ شاهد، جیرۀ حاوی 50درصد دانۀ سوبابل تولید گاز بیشتری داشت (05/0>P). در بین جیرههای حاوی برگ سوبابل بیشترین مقدار مادۀ آلی واقعاً هضم‌شده مربوط به سطح 100درصد برگ سوبابل بود. سطح 100درصد جایگزینی با یونجه در مقایسه با سایر مقادیر جایگزینی غلاف، بیشترین عامل تفکیک‌کننده و بازده تولید تودۀ میکروبی را داشت (05/0>P). قابلیت هضم مادۀ خشک، الیاف نامحلول در شویندۀ خنثی و اسیدی جیرههای حاوی غلاف در همۀ سطوح، کمتر از جیرۀ شاهد بود (05/0>P). قابلیت هضم الیاف نامحلول در شویندۀ خنثی و اسیدی در جیرههای حاوی برگ سوبابل تا سطح 75درصد جایگزینی برگ سوبابل با یونجه تفاوتی با شاهد و با یکدیگر نداشتند. با افزایش مقدار دانۀ سوبابل در جیره قابلیت هضم مادۀ خشک، الیاف نامحلول در شویندۀ خنثی و اسیدی از جیرۀ شاهد بیشتر بود، بهطوریکه اختلاف برای سطوح 75 و 100درصد دانۀ سوبابل معنی‌دار بود (05/0>P). براساس نتایج تحقیق حاضر، برگ و دانۀ سوبابل را میتوان بدون وجود اثر منفی بر هضم و تخمیر تا 100درصد جایگزین یونجه کرد. استفاده از دانۀ سوبابل به‌صورت جایگزین با یونجه در جیرۀ گوسفندان می‌‌تواند ارزش غذایی جیره را افزایش دهد.
محمدرضا جمالی؛ محمدرضا قربانی؛ احمد طاطار؛ سمیه سالاری؛ مرتضی چاجی
دوره 18، شماره 1 ، فروردین 1395، ، صفحه 107-118
چکیده
ارزش غذایی پودر گیاه خرفه و تأثیر آن بر عملکرد، صفات کمی و کیفی تخممرغ، و فراسنجههای تولیدمثلی مرغهای تخمگذار، در دو آزمایش جداگانه بررسی شد. از 120 قطعه مرغ تخمگذار لگهورن (هایلاین W-36) در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار و پنج تکرار برای بررسی اثر گیاه خرفه بر عملکرد تخمگذاری استفاده شد. مرغها به‌مدت هشت هفته جیرههای ...
بیشتر
ارزش غذایی پودر گیاه خرفه و تأثیر آن بر عملکرد، صفات کمی و کیفی تخممرغ، و فراسنجههای تولیدمثلی مرغهای تخمگذار، در دو آزمایش جداگانه بررسی شد. از 120 قطعه مرغ تخمگذار لگهورن (هایلاین W-36) در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار و پنج تکرار برای بررسی اثر گیاه خرفه بر عملکرد تخمگذاری استفاده شد. مرغها به‌مدت هشت هفته جیرههای حاوی سطوح گوناگون پودر گیاه خرفه (صفر، یک، دو، و سهدرصد) را دریافت کردند. میزان انرژی خام، پروتئین خام، چربی خام، و فیبر خام نمونههای خرفه به ترتیب 67/2921 کیلوکالری بر کیلوگرم مادۀ خشک، 28/22درصد، 99/3درصد، و 47/9درصد مادۀ خشک بود. انرژی قابل سوختوساز ظاهری و حقیقی خرفه به ترتیب 70/1864 و 08/1956 کیلوکالری بر کیلوگرم مادۀ خشک بود. سطوح پودر گیاه خرفه در جیره اثری بر عملکرد مرغهای تخمگذار نداشت. استحکام پوسته، ضخامت پوسته، رنگ زردۀ تخممرغ، وزن تخمدان، وزن اویداکت، تعداد فولیکول زرد بزرگ، و وزن بزرگترین فولیکول در مرغهای تغذیهشده با پودر گیاه خرفه به نسبت پرندگان شاهد بیشتر بود (05/0>P). براساس نتایج تحقیق حاضر، استفاده از پودر گیاه خرفه در جیرههای تخمگذار، صفات کیفی تخممرغ و فراسنجههای تولیدمثلی را بهبود می‌بخشد. بنابراین میتوان پودر گیاه خرفه را تا سطح سهدرصد در تغذیۀ مرغهای تخمگذار استفاده کرد.
ایران خدادادی؛ طاهره محمدآبادی؛ مرتضی چاجی؛ محسن ساری
دوره 16، شماره 2 ، مهر 1393، ، صفحه 123-135
چکیده
این آزمایش برای بررسی اثر سطوح گوناگون پنیرک (صفر، 20، 40، و 60 میلی‌گرم در کیلوگرم علوفۀ آتریپلکس) بر تجزیه‌پذیری و فراسنجههای تخمیر علوفۀ آتریپلکس در شتر تک‌کوهانه انجام گرفت. فراسنجههای تخمیر با تکنیک تولید گاز و قابلیت هضم آزمایشگاهی با روش هضم دومرحله‌ای به‌کمک دو نفر شتر تک‌کوهانۀ مادۀ دوساله دارای فیستولای شکمبه اندازهگیری ...
بیشتر
این آزمایش برای بررسی اثر سطوح گوناگون پنیرک (صفر، 20، 40، و 60 میلی‌گرم در کیلوگرم علوفۀ آتریپلکس) بر تجزیه‌پذیری و فراسنجههای تخمیر علوفۀ آتریپلکس در شتر تک‌کوهانه انجام گرفت. فراسنجههای تخمیر با تکنیک تولید گاز و قابلیت هضم آزمایشگاهی با روش هضم دومرحله‌ای به‌کمک دو نفر شتر تک‌کوهانۀ مادۀ دوساله دارای فیستولای شکمبه اندازهگیری شد. افزودن پنیرک در دو سطح 40 و 60 میلی‌گرم در کیلوگرم علوفه موجب افزایش معنی‌دار حجم گاز تولیدی از علوفۀ آتریپلکس شد (05/0>P)، ولی ثابت نرخ تولید گاز تحت تأثیر افزودن پنیرک قرار نگرفت. اضافه‌کردن پنیرک (60 میلی‌گرم در کیلوگرم) به آتریپلکس میزان عامل جداکننده، تولید تودۀ میکروبی، راندمان تولید تودۀ میکروبی، و مادۀ آلی واقعاً هضم‌شده را به‌طور معنی‌داری کاهش داد (05/0>P). افزودن 40 و 60 میلی‌گرم در کیلوگرم پنیرک به علوفۀ آتریپلکس pH محیطهای کشت را کاهش داد (05/0>P). در مقایسه با تیمار شاهد بالاترین غلظت نیتروژن آمونیاکی مربوط به تیمار حاوی 20 میلی‌گرم در کیلوگرم پنیرک (73/11 میلی‌گرم در 100 میلی‌لیتر) بود (05/0>P). همچنین این تیمار بیشترین هضم‌پذیری NDF را در مقایسه با تیمار شاهد داشت (05/0>P). افزودن پنیرک در سطوح 20، 40، و 60 میلی‌گرم در کیلوگرم به آتریپلکس موجب افزایش تراکم گونه‌های پروتوزوئرها در زمانهای 12 و 24 ساعت در مقایسه با 48 ساعت انکوباسیون شد (05/0>P). گونه‌های دیپلودینیوم کملی، دیپلودینیوم مگی، اپیدینیوم ایکوداتوم، و یودیپلودینیوم مگی در تیمارهای حاوی پنیرک تراکم بالاتری داشتند (05/0>P). براساس نتایج تحقیق حاضر، تخمیر بالای پنیرک می‌‌تواند به بهبود قابلیت هضم و تولید گاز علوفۀ آتریپلکس در جیرۀ شتر تک‌کوهانه بیانجامد.
زینب یوسفی؛ طاهره محمدآبادی؛ مرتضی چاجی؛ محمد بوجارپور
دوره 16، شماره 1 ، اردیبهشت 1393، ، صفحه 31-41
چکیده
این آزمایش به‌منظور بررسی هضم‌پذیری و فراسنجههای تخمیر جیرههای حاوی برگ، غلاف با دانه، و گل درخت برهان در گوسفند با روشهای هضم دومرحله‌ای و تولید گاز انجام شد. جیرههای آزمایشی شامل سطوح صفر، 25، 50، 75، و 100 درصد برگ، غلاف، و گل برهان بودند. نتایج نشان داد بیشترین قابلیت تولید گاز مربوط به جیرۀ حاوی 50 درصد برگ بود (05/0P<). ...
بیشتر
این آزمایش به‌منظور بررسی هضم‌پذیری و فراسنجههای تخمیر جیرههای حاوی برگ، غلاف با دانه، و گل درخت برهان در گوسفند با روشهای هضم دومرحله‌ای و تولید گاز انجام شد. جیرههای آزمایشی شامل سطوح صفر، 25، 50، 75، و 100 درصد برگ، غلاف، و گل برهان بودند. نتایج نشان داد بیشترین قابلیت تولید گاز مربوط به جیرۀ حاوی 50 درصد برگ بود (05/0P<). نرخ تولید گاز در جیرۀ حاوی 75 درصد گل از سایر جیرهها بیشتر بود (05/0P<). عامل پارتیشنینگ، تولید تودۀ میکروبی، و بازده تودۀ میکروبی در جیرۀ حاوی 100 درصد برگ و سطوح متفاوت غلاف بالاترین بود (05/0P<). قابلیت هضم مادۀ خشک در جیرههای حاوی سطوح مختلف برگ، 50 درصد گل، و 25 درصد غلاف برهان، و قابلیت هضم الیاف نامحلول در شویندۀ خنثی در جیرههای حاوی سطوح مختلف گل و 25 درصد غلاف برهان در مقایسه با جیرۀ شاهد بالاتر بود (05/0P<). کم‌ترین غلظت نیتروژن آمونیاکی مربوط به جیرههای حاوی 100 درصد برگ و غلاف با دانۀ برهان بود (05/0P<). براساس این نتایج، میتوان از برگ، گل، و غلاف با دانۀ برهان به جای یونجه در جیرۀ گوسفند استفاده کردد و هضم‌پذیری و تخمیر شکمبهای جیره را افزایش داد.